bravery essay in marathi

भाषण मराठी - निबंध, भाषणे, उपयुक्त माहिती आणि बरेच काही

जीवन चरित्र
ज्ञानवर्धक माहिती
पक्षी माहिती
प्राणी माहिती

100+ मराठी विषयावरील निबंध | Essay In Marathi | marathi essay topics

marathi essay topics : मित्रांनो आपल्या शाळा कॉलेजांमध्ये निबंध लेखन हा अतिशय महत्त्वाचा विषय आहे. वेगवेगळ्या विषयांवर Marathi Nibandh lekhan करायला सांगितले जाते, म्हणूनच आम्ही येथे देत आहोत 100+ मराठी निबंध विषय हे सर्व निबंध मराठी भाषेतील तज्ञ मंडळी द्वारे अतिशय सोप्या भाषेत लिहिलेले आहे. आम्हाला आशा आहे की हे निबंध आपण सर्वाच्या कामात येतील.

आमच्या या वेबसाईट वर विविध विषयावरील मराठी निबंध आणि भाषणे उपलब्ध आहेत. प्रत्येक वर्गातील विद्यार्थ्यासाठी हे निबंध उपयुक्त आहेत. म्हणून जर तुम्हाला केव्हाही मराठी निबंध किंवा मराठीतील इतर माहिती लागली तर आपण आमच्या या वेबसाईट वर भेट देऊ शकतात.

मराठी निबंध यादी | marathi essay topics

माझी आई निबंध मराठी
माझे बाबा / वडील
माझी शाळा निबंध मराठी
माझी सहल मराठी निबंध
माझी आजी निबंध
माझे आजोबा निबंध
माझे गाव निबंध
माझे शेजारी निबंध

माझा आवडते मराठी निबंध

माझा आवडता छंद पुस्तके वाचन
माझा आवडता छंद चित्रकला
माझा आवडता छंद क्रिकेट खेळणे
माझा आवडता छंद नृत्य
माझा आवडता मित्र निबंध मराठी
माझे आवडता शिक्षक निबंध
माझे आवडते पुस्तक
माझा आवडता नेता
माझा आवडत अभिनेता
माझे आवडते संत
माझा आवडता विषय गणित
माझे आवडते फळ आंबा
माझे आवडते फूल गुलाब
माझे आवडते कार्टून
माझे आवडते लेखक
माझे आवडते पर्यटन स्थळ
माझा आवडता शास्त्रज्ञ
माझा आवडता कलावंत
माझी आवडती कला
माझा आवडता समाजसुधारक

प्राण्यावर मराठी निबंध

माझा आवडता प्राणी कुत्रा
माझा आवडता प्राणी सिंह
माझा आवडता प्राणी बैल
माझा आवडता प्राणी मांजर
माझा आवडता प्राणी ससा
माझा आवडता प्राणी हत्ती
माझा आवडता प्राणी घोडा निबंध

पक्ष्यावर मराठी निबंध

माझा आवडता पक्षी मोर

खेळावरील मराठी निबंध

माझा आवडता खेळ क्रिकेट निबंध
माझा आवडता खेळ फुटबॉल
माझा आवडता खेळ बॅडमिंटन
माझा आवडता खेळ खो खो
माझा आवडता खेळ कबड्डी
माझा आवडता खेळ लंगडी
खेळांचे महत्व

ऋतूवरील मराठी निबंध

पावसाळा मराठी निबंध
उन्हाळा मराठी निबंध
हिवाळा मराठी निबंध

सणांवर मराठी निबंध

दिवाळी निबंध मराठी
नाताळ मराठी निबंध
मकरसंक्रांती मराठी निबंध
ईद मराठी निबंध
रक्षाबंधन मराठी निबंध
होळी मराठी निबंध
प्रजासत्ताक दिन निबंध
गुढीपाडवा निबंध
गणेश उत्सव मराठी निबंध

महान व्यक्तीवर मराठी निबंध

माझा आवडता नेता
शिवाजी महाराज मराठी निबंध
महात्मा गांधी निबंध
सुभाष चंद्र बोस निबंध
लोकमान्य टिळक निबंध
स्वामी विवेकानंद निबंध
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर निबंध
एपीजे अब्दुल कलाम मराठी निबंध
गौतम बुद्ध निबंध
मदर टेरेसा निबंध

सामाजिक मुद्दे मराठी निबंध

झाडे लावा झाडे जगवा
पाणी आडवा पाणी जिरवा
कोरोना वायरस निबंध मराठी
प्रदूषण एक समस्या
प्लास्टिक मुक्त भारत
शेतकरी निबंध
माझा देश भारत
माझा महाराष्ट्र मराठी निबंध
माझे स्वप्न
भ्रष्टाचार मुक्त भारत निबंध
लेक वाचवा लेक शिकवा
बालकामगार मराठी निबंध
बेरोजगारी एक समस्या मराठी निबंध
पर्यावरण संवर्धन काळाची गरज
साक्षरतेचे महत्व
लोकसंख्या वाढ निबंध
निसर्ग माझा मित्र/सोबती मराठी निबंध
स्त्री शिक्षणाचे महत्व
स्वच्छ भारत अभियान निबंध

तंत्रज्ञान मराठी निबंध

मोबाइल: श्राप की वरदान
संगणक शाप की वरदान
विज्ञान शाप की वरदान
मोबाइल नसता तर निबंध
सोशल मीडिया निबंध
ऑनलाइन शिक्षण मराठी निबंध

कल्पना मराठी निबंध

जर पाऊस पडला नाही तर निबंध
मला पंख असते तर मराठी निबंध
मी सैनिक झालो तर
जर सूर्य उगवला नाही तर
माझ्या स्वप्नातिल भारत
आई संपावर गेली तर
आरसा नसता तर निबंध
परीक्षा नसत्या तर
मी पंतप्रधान झालो तर
शेतकरी संपावर गेला तर
मी मुख्यमंत्री झालो तर
मी मुख्याध्यापक झालो तर
मला लॉटरी लागली तर
सूर्य मावळला नाही तर

आत्मकथा मराठी निबंध

शेतकऱ्याची आत्मकथा निबंध
पुस्तकाची आत्मकथा निबंध
नदीची आत्मकथा निबंध
झाडाची आत्मकथा
सैनिकाचे आत्मवृत्त
पृथ्वीचे मनोगत
पोपटाचे मनोगत निबंध
घड्याळची आत्मकथा
सायकल चे आत्मवृत्त
सूर्याची आत्मकथा
पुरग्रस्तचे मनोगत
वृत्तपत्राचे मनोगत
फुलाची आत्मकथा
मी आरसा बोलतोय (आरश्याची आत्मकथा)
रस्त्याचे आत्मकथन
छत्री ची आत्मकथा

वर्णनात्मक निबंध

पावसाळ्यातील एक दिवस
माझा महाविद्यालयातील पहिला दिवस
माझ्या आयुष्यातील अविस्मरणीय दिवस
ताजमहल मराठी निबंध
मी पाहिलेला अपघात मराठी निबंध
माझे बालपण मराठी निबंध
लॉकडाऊन अनुभवतांना मराठी निबंध
माझा वाढदिवस
मी पाहिलेली जत्रा
माझे पहिले भाषण
माझ्या शाळेतील अविस्मरणीय दिवस
मी अनुभवलेला पाऊस निबंध

महत्वाचे निबंध

व्यायामाचे जीवनातील महत्त्व
वाचनाचे महत्व
शिक्षणाचे महत्व
स्वच्छतेचे महत्व मराठी निबंध
मराठी भाषेचे महत्व
वेळेचे महत्व मराठी निबंध
ग्रंथ हेच गुरु निबंध
कष्टाचे महत्व
आदर्श विद्यार्थी
आदर्श नागरिक मराठी निबंध

या लेखात आम्ही https://www.bhashanmarathi.com/ वर असलेले सर्व निबंध एकत्रित केलेले आहेत. म्हणून जर आपणास कोणताही मराठी निबंध लागला तर आपण त्याला Essay In Marathi या page वर मिळवू शकाल. या पोस्ट मध्ये दिलेले marathi essay topics पैकी एखादा टॉपिक राहीला असेल तर आम्हाला कमेन्ट करून सांगा, म्हणजे आम्ही लवकरात लवकर त्यावर निबंध उपलब्ध करून देऊ.

9 टिप्पण्या

sir,khup chaan lihita apan. current affairs var pan essays lihaal tar faida hoil amhala. jase online shikshan : shaap ki vardan, shaaletil shikshan ki online shikshan, corona, social distancing etc.

Sir khup छान lihita Your Great sir

Ho kharach tumhi essay khup chan lihita thank you so much sir

this essays are very very helpful for us ... its help mi in ma diwali hw its save ma time .. thank you so much sir .

Ha eassy mla khup avadla khup bhari lihtos

Bhaari ahet majhe 8 mark purna bhetle nibandha lihilya war thank you so much ajun corona warti ek nibandha saperate dya pls

Thanks for all essays I use them for my holiday hw it save my time THANK YOU SO MUCH 😘

आपण खरोखर खूप सुंदर निबंध लिहिलेले आहेत. आमच्या शाळेत ज्या निबंध स्पर्धा होतात त्यावेळी मुले यातील refrenace घेत असतात.दहावीत शिकणाऱ्या मुलांची निबंध लेखनाची भीती आपल्या निबंधांमुळे कमी झाली आहे.

Birthday Wishes in Marathi

Contact form

उपकार मराठी

सर्व निबंधांची यादी | all essay name list | marathi nibandh list | मराठी निबंध विषय यादी | essay in marathi |marathi essay topics, | 300+ marathi essay , तुम्हाला जो निबंध वाचायचं असेल त्या निबंधाच्या नावावर क्लिक करा . म्हणजे तो निबंध तुम्हाला वाचता येईल., सर्व निबंधांची यादी | all essay name list | marathi nibandh list | मराठी निबंध विषय यादी | marathi essay writing topics, essay topics , अब्राहम लिंकनचे हेडमास्तरांस पत्र हेड मास्तरांचे अब्राहम लिंकन ना पत्र पाणी अडवा पाणी जिरवा मराठी निबंध झोपडपट्टीचे मनोगत किंवा झोपड पट्टी बोलू लागते तेव्हा एका शेतकऱ्याचे मनोगत आमचे श्रमदान मराठी निबंध aamche shramdan marathi essay माझा आवडता ऋतू मराठी निबंध , maza aawadta rutu marathi nibandh माझे आजोबा मराठी निबंध majhe ajoba marathi nibandh/ वृक्षदिंडी माझी ताई मराठी निबंध my sister essay in marathi माझा प्रिय मित्र मराठी निबंध , 3 निबंध my best friend essay in marathi घड्याळ बोलु लागले तर,घड्याळाचे मनोगत ,ghadyal bolu lagle tar,ghadyalache manogat marathi nibandh मी वृक्ष बोलतोय आमच्या शाळेतील स्नेहसंमेलन माझी आई, majhi aai marathi nibandh कोरोना व्हायरस, corona,covid-19 मी कोरोना वायरस बोलतोय. प्रलयंकारी पाऊस, पावसाची विविध रूपे , pavsachi vividh rupe, prakarankari paus माझी अभयारण्यास भेट. चहा बोलू लागला तर. किंवा मी चहा बोलतो आहे. किंवा चहा चे मनोगत.chaha ट्याव-न्याव हा एक मजेशीर लेख आहे शिक्षक दिन ,varnanatmak nibandh माझी आजी वर्णनात्मक निबंध, majhi aaji marathi nibandh, varnanatmak nibandh पंडित नेह रुंचे मुलास पत्र माझे गाव स्वामी विवेकानंद झाडे लावा झाडे जगवा मी पाहिलेला अपघात mi pahilela apghat in marathi nibandh दारूचे दुष्परिणाम daru che dushparinam essay in marathi मी पाहिलेला अपघात माझी शाळा . महात्मा ज्योतिबा फुले माझा भाऊ आमचे वनभोजन माझे वडील मराठी निबंध मी कल्पवृक्षाखाली बसतो तेव्हा मी पाहिलेला अपघात निसर्गाचे मनुष्यास पत्र माझे आवडते संत एकनाथ महाराज जातिनिहाय/जातनिहाय जनगणना - काळाची गरज माझा बस प्रवास/maza bus pravas माझे आवडते संत - संत ज्ञानेश्वर /maze aavdte sant marathi nibandh पक्षी बोलू लागले तर मराठी निबंध सुंदर मराठी सुविचार छान छान गोष्टी ,बोधकथा, बालकथा, बालपणीच्या काही कथा ,संस्कार कथा स्वामी दयानंद सरस्वती राजा राममोहन रॉय सहज सुचलं म्हणून.... तादात्म्य. एक छान मराठी लेख भ्रम ... छान लेख वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा. खांदा आणि हात.... हा छान लेख वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा. परीक्षा .. छान मराठी लेख. उपकार ...छान कथा वाचा. शुभ सकाळ मराठी शुभेच्छा शेत बोलू लागते तेव्हा /शेताचे मनोगत /शेतीचे मनोगत रम्य पहाट दिवाळी शुभेच्छा संदेश मराठी/diwali status marathi हार्ट अटॅक विषयी सविस्तर माहिती मराठीमध्ये भाग १ सुंदर विचार मी पाहिलेला सूर्यास्त mi pahilela suryast marathi nibandh कोरोना काळात अभ्यासक्रमात केलेले बदल आणि अभ्यासक्रमातील 25 टक्के कपात याविषयी मार्गदर्शन. व्यक्तिमत्व विकास टिप्स भाग-2.. personality development tips 2 पर्यावरणाचे महत्व.. environment व्यक्तिमत्त्व विकासासाठी काही युक्त्या. tips for personality development in marathi. पैंजण भगतसिंग यांचे प्रेरणादायी विचार,, inspirational and motivational thoughts of shahid bhagat singh मनोरंजनाची आधुनिक साधने manoranjanachi aadhunik sadhane मी पाहिलेला अपघात मराठी निबंध accident i saw marathi essay आई संपावर गेली तर aai sampavar geli tar marathi nibandh मी रोप बोलते आहे / रोपट्याचे आत्मकथन निसर्गाचा प्रकोप - भूकंप यंत्रे संपावर गेली तर yantra sampavar geli tar marathi nibandh माझा वाढदिवस maza vadhdivas marathi nibandh/mpsc,rajyaseva, competative exams प्रलयंकारी पाऊस मी शेतकरी बोलतोय , शेतकऱ्याचे मनोगत ,शेतकऱ्याची कैफियत आमच्या गावची जत्रा aamchya gavachi jatra marathi nibandh पाऊस पडला नाही तर paus padla nahi tar marathi nibandh माझे स्वप्न मराठी निबंध majhe swapna marathi nibandh मराठी वाक्प्रचार आणि त्यांचे अर्थ , वाक्प्रचार यांच्या वापरामुळे प्रभावी संभाषण कला व आकर्षक व्यक्तिमत्त्व निर्मिती. it's not what you achieve it's what you overcome that's what defines your career meaning in marathi झाडे आपले मित्र , zade aaple mitra nibandh in marathi खेळाचे महत्व मराठी निबंध , khelache mahatva ,जीवनात खेळाचे महत्त्व चांदण्या रात्रीतील नौकाविहार, मी केलेला नौकाविहार. what are the best quotes on topic jal samvardhan kalachi garaj in marathi खरा तो एकची धर्म जगाला प्रेम अर्पावे भाषाविषयक सामान्य ज्ञानावर आधारित माहिती. इंटरनेट शाप की वरदान internet is blessing or curse in marathi essay. आरसा नसता तर,, मराठी निबंध aarsa nasta tar in marathi nibandh. विविधतेत एकता किंवा राष्ट्रीय एकात्मता मराठी प्रेरणादायी वाक्य, best marathi motivationalquotes. कर्मवीर भाऊराव पाटील-गरिबांच्या दारी शिक्षणाची गंगा नेणारा महर्षी आजची स्त्री मराठी निबंध which topics of essays can come in board exam 2020 शालेय जीवनात खेळाचे महत्व या जगण्यावर शतदा प्रेम करावे मराठी निबंध मी मासा बोलतोय, मासा बोलू लागला तर, माशाचे मनोगत मराठी निबंध. मी कचरा बोलतोय मराठी निबंध प्रतिष्ठा मराठी निबंध essay on prestige in 200 words संत गाडगेबाबा - समाजप्रबोधक माझे घर मराठी निबंध / marathi essay on my home in marathi माझा आवडता प्राणी वाघ my favourite animal tiger short essay माझा आवडता प्राणी हत्ती short essay my favourite animal elephant बालपण /रम्य ते बालपण माझा आवडता पक्षी गरुड मराठी निबंध/my favourite bird marathi essay माझी आई - माझा छोटासा निबंध संगणक-एक कल्पवृक्ष हाती तारे लक्ष लक्ष, संगणक आणि मानव बैल नापास झालेल्या मुलाचे आत्मकथन napas zalelya mulache manogat. माझा आवडता प्राणी वाघ. छोटासा निबंध short essay बोले तैसा चाले त्याची वंदावी पाऊले क्रियेवीण वाचाळता व्यर्थ आहे. थंडीतील सकाळ निबंध मराठी , थंडीचे दिवस अवघाची संसार सुखाचा करीन आनंदे भरीन तिन्ही लोक सत्यमेव जयते कल्पनाविस्तार मराठी निबंध एका पुतळ्याचे मनोगत eka putlyache manogat marathi nibandh वाचाल तर वाचाल marathi nibandh vachal tar vachal भेदाभेद भ्रम अमंगळ मराठी कल्पनाविस्तार bhedabhed bhram amangal marathi essay प्रेम लाभे प्रेमळाला त्याग ही त्याची कसोटी नदी बोलू लागते तेव्हा/ नदीचे मनोगत, nadi bolu lagli tar निसर्ग दृश्याचे वर्णन वर्णनात्मक निबंध varnanatmak nibandh फळ्याचे मनोगत मराठी निबंध मरावे परी कीर्तीरुपे उरावे अभंग -समर्थ रामदास स्वामी ममतेशिवाय समता नाही निबंध अति तिथे माती विज्ञान शाप की वरदान vidnyan shap ki vardan marathi nibandh माझे आवडते शिक्षक my favourite teacher marathi essay फुलांचे मनोगत मराठी निबंध fulanche manogat marathi nibandh भग्न देवालयाचे मनोगत bhagn devalayache manogat जीवनातील अडचणींवर मात करण्यासाठी पालकांच्या समर्थनावर निबंध ,essay on the support of parents in overcoming hardships of life मला शेपूट असती तर मराठी निबंध, if i had a tail essay in english 200 words मी पाहिलेले स्वप्न मराठी निबंध , me pahilele swapna marathi nibandh माझ्या जीवनातील अविस्मरणीय प्रसंग मराठी निबंध. मी पाहिलेला समुद्र किनारा, mi pahilela samudra kinara,the beach i saw आनंद एक अविस्मरणीय क्षण | कल्पनाशक्तीला वाव देणारे लहान मुलांचे लेख. इलेक्ट्रिक दुकानसाठी काही नावे | suggest name for electric shop in marathi वेळेचे महत्व मराठी निबंध| veleche mahatva quotes used in essays in marathi and hindi माझी पर्यटन स्थळला भेट | मी पाहिलेले प्रेक्षणीय स्थळ कोरोना विषाणू आणि मानवी प्रवृत्ती |coronavirus|coronavirus and future नवरात्रीचा पहिला दिवस | प्रसंग लेखन लॉकडाऊन चे फायदे | an essay on an opportunity to connect with family at lockdown day मोबाइल शाप की वरदान mobile shap ki vardan आपला महान देश माझा धाकटा भाऊ | लहान भाऊ | maza dhakta bhau| शिवाजी महाराज माहिती|shivaji maharaj mahiti| मराठी प्रेरणादायी विचार, motivational thoughts in marathi विरुद्ध अर्थाचे शब्द म्हणजेच विरुद्धार्थी शब्द |opposite words | मला सैनिक व्हायला आवडेल मराठी निबंध| mala sainik vhayala awdel marathi nibandh | माझे गाव मराठी निबंध , |majhe gav marathi nibandh| जनसेवा हीच ईश्वर सेवा कल्पनाविस्तार ,|public service is the service of god| मला लॉटरी लागली तर , mala lottery lagli tar भूता परस्परे जडो मैत्र जीवांचे , |bhuta paraspare jado maitr jivanche| पत्राचे आत्मवृत्त मराठी निबंध, patrache atmavrutta nibandh in marathi माझी पर्यटन स्थळाला भेट |mazi paryatan sthala bhet| उंदराचे मनोगत (खरा मित्र) | खऱ्या मित्राचे मनोगत सशाचे मनोगत , maza avadta prani sasa माझे घर मराठी निबंध ,| marathi essay on my home in marathi. फुलाचे मनोगत मराठी निबंध | fulache manogat marathi nibandh प्रसंग लेखन मराठी | prasang lekhan marathi नमुना 151 शुद्ध शब्द लेखन | शुद्ध लेखन मराठी माझ्या स्वप्नातील शाळा | mazya swapnatil shala marathi nibandh मी पाहिलेले शेत मराठी निबंध | mi pahilele shet marathi nibandh ओळख स्वतःची | olakh swatachi सायकलचे मनोगत , सायकलची आत्मकथा मराठी निबंध बायको नावाचा प्राणी | bayko navacha prani ek majeshir lekh माझे बालपण मराठी निबंध लेखन | majhe balpan marathi nibandh lekhan कोरोना काळातील माझा अनुभव निबंध | corona kalatil majha anubhav pioneers have helped the world to progress essay माणूस बोलणे विसरला तर | manus bolane visarla tar शाळा बंद झाल्या तर निबंध मराठी | shala band jhalya tar आमचे शेत निबंध मराठी | aamche shet marathi essay परीक्षा नसत्या तर निबंध | pariksha-nastya-tar-marathi-nibandh शिक्षणाचे महत्त्व | shikshanache mahatv marathi nibandh गोधडीचे मनोगत मराठी निबंध | godhadichi atmakatha | godhadiche manogat समूहदर्शक शब्द | मराठी समूहदर्शक शब्द | सामान्य ज्ञान | samuhadarshak shabd | general knowledge न ऋण जन्मदेचे फिटे कल्पनाविस्तार मला पंख असते तर | mala pankh aste tar marathi nibandh मला अदृश्य होता आले तर |mala adrushya hota aale tar एका मजुराचे मनोगत | majurache manogat marathi nibandh घराचे मनोगत | घर बोलू लागले तर | मी घर बोलते आहे मराठी निबंध किशोर वयातील मुलांमध्ये संयम कमी होतो आहे.|essay on lack of patience in teenagers महत्वाचे दिनविशेष| mahatvache dinvishesh marathi वर्ष 2020 शाप की वरदान | essay on year 2020 a blessing or a curse बालपणीचा काळ सुखाचा , | balpanicha kal sukhacha| महात्मा गांधी यांचे प्रेरक विचार | motivational thought of mahatma gandhi. स्वातंत्र्य सैनिकाचे मनोगत मराठी निबंध | sainikache manogat marathi nibandh अंधार | andhar marathi vachaniy lekh प्राणी संग्रहालयाला भेट |essay in marathi on trip to wildlife sanctuary कोरोनाव्हायरस | coronavirus |covid-19 मी पाणी बोलतोय मराठी निबंध | mi pani boltoy marathi nibandh डॉक्टरांचे मनोगत , doctaranche manogat एकांत , एक वाचनीय मराठी लेख (ekant ),ekant-vachaniy-marathi-lekh सूर्य संपावर गेला तर | sury sampavar gela tar |marathi nibandh शिक्षण आणि समाज निर्मिती | शिक्षणाचे समाजीकरण| मराठी निबंध विषय यादी| marathi essay writing topics माझा आवडता लेखक |my favourite writer vs khandekar संतवाणी- संतांची शिकवण | santvani| santanchi shikvan marathi mahiti बाल साहित्यामध्ये जादूई कथांचे महत्व | essay on why magic stories are important essay on imagine that you are a shopkeeper how will you manage |मी दुकानदार झालो तर मराठी निबंध भले तरी देऊ कासेची लंगोटी नाठाळाच्या माथी हाणू काठी सुंदर ते ध्यान उभे विटेवरी |sundar te dhyan ubhe vitevari पाठीवरती हात ठेवून फक्त लढ म्हणा - कुसुमाग्रज थकवा बसस्टॉप वर एक तास | bus sthanakavar ek tas marathi nibandh श्रावणातील पावसाची वैशिष्ट्ये, का विशेष आणि खास आहे, श्रावण मराठी मुळाक्षरे |मुळाक्षरापासून सुरु होणारे शब्द|शब्द वाचन मराठी आदिवासी संस्कृती माहिती | aadivasi mahiti in marathi माझ्या जीवनातील अविस्मरणीय प्रसंग| majhya jivanatil avismarniy ghatna मी झरा बोलतो आहे | essay on mi zara boltoy in marathi आनंदी राहण्यासाठी उपाय |anandi rahnyache upay |आनंदी राहण्याचे मार्ग पुस्तकाचे मनोगत | पुस्तकाचे आत्मवृत्त मराठी निबंध | pustakache manogat | वाचनीय लेख - प्रयत्न | साधे वाक्य | मुलांना वाचनासाठी साधे वाक्य | simple marathi sentences for reading पेनाचे मनोगत | पेनाचे आत्मकथन | मी पेन बोलतो आहे | penache manogat पुस्तक बोलु लागले तर किंवा पुस्तकाचे मनोगत किंवा पुस्तकाचे आत्मकथन माझा आवडता प्राणी कुत्रा | maza avadta prani kutra | my favourite pet animal dog बाळासाहेब पंतप्रतिनिधी , भवानराव श्रीनिवास पंतप्रतिनिधी | balasaheb pantpratinidhi ,aundh sansthan मराठी जोडशब्द | marathi jodshabd महिला सक्षमीकरण काळाची गरज निबंध मराठी | women empowerment essay in marathi | diwali information in marathi | दिवाळी माहिती मराठी महाराजा सयाजीराव गायकवाड | maharaja sayajirao gaekwad information संतांची शिकवण मराठी निबंध | santanchi shikvan essay in marathi language jeden moments das leben geniessen meaning in marathi | maharshi dhondo keshav karve a great social reformer |गुन्हेगारीशास्त्र | गुन्हेगारीचे प्रकार | gunhegari in marathi | gunheshatr माझी शाळा निबंध मराठी | mazi shala nibandh in marathi | majhi shala in marathi essay essay on my school in english | my school essay स्वामी विवेकानंदांचे प्रेरणादायी विचार | swami vivekanand quotes in marathi | swami vivekanand motivational thoughts शिक्षक वर मराठी निबंध | essay on teacher in marathi language औद्योगिक प्रदूषण मराठी माहिती | audyogikaran in marathi आजची शिक्षण पद्धती योग्य की अयोग्य निबंध | | aajchi shikshan paddhati in marathi nibandh मला देव भेटला तर मराठी निबंध | mala dev bhetla tar marathi nibandh वाचनीय मराठी लेख - आपबीती | vachniy lekh in marath ,aap biti संतांचे महत्त्व मराठी निबंध | santanche mahatva marathi nibandh | santanche mahatva essay in marathi |पावसाळ्यात आरोग्याची काळजी कशी घ्यावी |rainy season health tips in marathi, language | how do will you take care of your health in rainy season in marathi |नवरात्र उत्सव मराठी माहिती |navratri information in marathi पुस्तकांशी मैत्री करण्याचे फायदे| pustakanshi maitri karnyache fayde जैवविविधता म्हणजे काय जैवविविधतेचे महत्त्व |biodiversity information in marathi वाचनीय लेख - जाणीव | vachniy marathi lekh -janiv सजीवांची लक्षणे |sajivanchi lakshane ,information in marathi महाराष्ट्रातील प्रमुख नद्या व त्यावरील धरणे | maharashtratil pramukh mothi dharne डॉ. ए. पी. अब्दुल कलाम वर मराठी भाषण|speech on abdul kalam in marathi बालिका दिन ,3 जानेवारी, सावित्रीबाई फुले , balika din information in marathi फळाचे मनोगत / माझे आवडते फळ मराठी निबंध|autobiography of fruit in marathi गरज आहे क्षमता आधारित शिक्षणाची |क्षमता व कौशल्य | importance of skilled education | marathi lekh धातू अधातू | metal and nonmetals दुर्गाबाई खोटे यांच्याविषयी माहिती माझा आवडता पक्षी - कोंबडी मराठी निबंध |सुरणाची माहिती मराठीमध्ये |elephant foot vegetable information in marathi कर्मफल का सिद्धांत क्या है |कर्म का सिद्धांत क्या है what is karma principle परोपकार पर निबंध | essay on philanthropy |paropkar in hindi मी संगणक बोलतोय|संगणकाचे मनोगत||संगणक बोलू लागला तर मराठी निबंध |mi sanganak boltoy marathi nibandh मोबाईल फोन बंद झाले तर | mobile phone band jhale tar, essay in marathi गुलाब फुलाची मराठी माहिती|rose information in marathi |gulab fulachi mahiti एक सडक की आत्मकथा ||sadak ki atmakatha in hindi | मैं सड़क बोल रही हूं निबंध हिंदी। माझी आवडती मैत्रीण निबंध |माझी प्रिय मैत्रीण निबंध | majhi avadti maitrin in marathi रस्त्याचे मनोगत मराठी निबंध | essay on rastyache manogat in marathi | short essay on goldsmith in hindi | सुनार पर हिंदी में निबंध |goldsmith nibandh in hindi पेड़ की आत्मकथा | मैं पेड़ बोल रहा हूं निबंध हिंदी |आम के पेड़ की आत्मकथा | ped ki atmakatha नदी की आत्मकथा | nadi ki atmakatha essay in hindi |autobiography of river in hindi मोराची संपूर्ण माहिती|peacock information in marathi omicron variant |new coronavirus variant | ओमिक्रोन गुरु महिमा मराठी निबंध | importance of teacher marathi essay कावळा मराठी निबंध आणि माहिती व्यक्तिमत्व विकास म्हणजे काय |vyaktimatva vikas mhanje kay मनोगत निबंध | आत्मकथनात्मक निबंध | manogat par nibandh | marathi essay topics हस्ताक्षर कसे सुधारावे |how to improve handwriting विरुद्ध अर्थाचे शब्द|opposite words गटात न बसणारा शब्द ओळखा राजमाता जिजाऊ माहिती सजीव निर्जीव सोपे प्रश्न उतारा व उताऱ्यावरील प्रश्न how to write in marathi सश्या विषयी माहिती |information about rabbit संगणक माहिती|computer information घर स्वच्छ कसे ठेवावे माझी आई निबंध दहा ओळी पितामह दादाभाई नौरोजी माहिती |dada bhai nauroji information विरुद्ध अर्थाचे शब्द भाग-2|opposite words part 2 अगर देश में पुलिस ना हो हिंदी निबंध महात्मा गांधी माहिती|mahatma gandhi information 10 lines on mahatma gandhi panchtantra stories |पंचतंत्र की कहानियां हिंदी कोरोणा काळातील माझी शाळा राष्ट्रीय सुरक्षित मातृत्व दिन जागतिक महिला दिन माहिती|international women's day information types of doctors डायबिटीज माहिती|diabetes information in marathi नामदार गोपाळ कृष्ण गोखले माहिती | namdar gopal krishna gokhale information in marathi essay on if barakhadi is not in existence how will we talk in marathi, 3 टिप्पण्या.

तुमचा मौल्यवान अभिप्राय याठिकाणी नक्की नोंदवा. ब्लॉगला भेट दिल्याबद्दल धन्यवाद. पुन्हा अवश्य भेट द्या.

माझे आवडते संत वर्णनात्मक निबंध

लवकरच पाठवण्यात येईल हा निबंध धन्यवाद

मोबाईल माझा मित्र ब्लॉग तयार करा

टिप्पणी पोस्ट करा

संपर्क फॉर्म.

स्वातंत्र्यवीर सावरकर निबंध मराठी Swatantryaveer Savarkar Essay in Marathi

Swatantryaveer Savarkar Essay in Marathi – Essay on Veer Savarkar in Marathi स्वातंत्र्यवीर सावरकर निबंध मराठी आज आपण या लेखामध्ये स्वातंत्र्यवीर सावरकर यांच्याविषयी निबंध लिहिणार आहोत. स्वातंत्र्यवीर सावरकर यांना कोण ओळखत नाही ज्यांनी आपल्या देशाला स्वातंत्र्य मिळावे म्हणून इंग्रजांच्या विरुद्ध लढा दिला. स्वातंत्र्यवीर सावरकर यांचे पूर्ण नाव स्वातंत्र्यवीर विनायक दामोदर सावरकर असे असून त्यांचा जन्म नाशिक मधील भगूर मध्ये २८ मी १८८३ मध्ये झाला. सावरकरांनी हिंदुत्व आणि हिंदू राष्ट्रवादाची विचारधारा तयार केली होती आणि ते हिंदू महासभेतील एक प्रमुख व्यक्ती होती. स्वातंत्रवीर सावरकर यांची समाजक्रांतिकारक, स्वातंत्र्यसैनिक, समाजसुधारक किंवा सेवक, राजकारणी, कवी आणि लेखक अशी त्यांची ओळख होती.

त्यांच्या वडिलांचे नाव दामोदर विनायक सावरकर आणि आईचे नाव राधाबाई दामोदर शास्त्री असे होते. सावरकरांना दोन भावू होते आणि ते म्हणजे बाबाराव आणि नारायाराव होय. स्वातंत्रवीर यांची आई हि त्यांच्या खूप लहान वयात म्हणजेच ते ९ वर्षाचे असतानाच वारली त्यामुळे त्यांना त्यांच्या आईचा सहवास जास्त मिळाला नाही.

त्यानंतर इ.स १८९९ मध्ये स्वातंत्र्यवीर सावरकर यांचे वडील म्हणजेच दामोदर विनायक शास्त्री यांना प्लेग झाला आणि ते मरण पावले आणि त्यांनतर त्यांचे पालन पोषण त्यांच्या मोठ्या भावाची बायको म्हणजेच त्यांची येसूवहिनी यांनी त्यांचा सांभाळ केला. स्वातंत्रवीर सावरकर यांनी इ.स १९०२ मध्ये फर्ग्युसन महाविद्यालयामध्ये प्रवेश घेवून त्यांनी इ.स १९०६ मध्ये आपले उच्च शिक्षण पूर्ण केले.

स्वातंत्र्यवीर सावरकर निबंध मराठी – Swatantryaveer Savarkar Essay in Marathi

युगप्रवर्तक सावरकर निबंध – vinayak damodar savarkar essay in marathi.

वीर सावरकरांच्या भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील सहभागाबद्दल ब्रिटिश सरकारने त्यांची पदवी काढून घेतली. जून १९०६ मध्ये ते बॅरिस्टर होण्यासाठी लंडनला गेले. त्यांनी भारताच्या स्वातंत्र्य संग्रामावर “द इंडियन वॉर ऑफ इंडिपेंडन्स १८५७” हे पुस्तक लिहिले, ज्यावर ब्रिटिशांनी बंदी घातली होती. लंडनमध्ये असताना त्यांनी इंग्लंडमधील भारतीय विद्यार्थ्यांना ब्रिटीश वसाहतवादी धन्यांच्या विरोधात प्रोत्साहन दिले.

स्वातंत्र्यवीर सावरकर हे ज्यावेळी कॉलेज मध्ये होते त्यावेळी त्यांनी कॉलेजमध्ये एक विद्यार्थ्यांच्या गटावर वर्चस्व मिळवले आणि त्यांनी मित्र मेळा हे गटाचे नाव बदलिउन अभिनव भारत असे ठेवले. स्वातंत्र्यवीर सावरकरांना असे वाटायचे कि भारत स्वातंत्र्य झालाच पाहिजे, आपला भारत देश संघटीत असलाच पाहिजे, भारत हे प्रजासत्ताक असलेच पाहिजे, भारताकडे समान भाषा असलीच पाहिजे असे वाटत होते आणि त्यांनी त्याच्यासाठी प्रयत्न केले.

इ.स १९०५ मध्ये त्यांनी बंगालच्या फाळणीबद्दल संताप व्यक्त करण्यासाठी त्यांनी त्यांच्या विद्यार्थ्यांच्यासोबत एक विदेशी वस्तूंची मोठी बाजारपेठ आग लावली. ज्यावेळी चाफेकर बंधूंना फाशी मिळाली होती त्यावेळी हे समजल्यानंतर सावरकरांनी त्यांची कुलदेवता भगवती देवीच्या मंदिरामध्ये शपथ घेतली होती कि देशाला स्वतंत्र मिळवण्यासाठी पूर्णपणे प्रयत्न करेन आणि असे देखील म्हणातले होते कि मारीत मारिता मरेतो झुंजेन.

ज्यावेळी स्वातंत्र्यवीर सावरकर पॅरीस हून लंडनला चालले होते त्यावेळी त्यांना अटक करण्यात आली होती आणि त्यावेळी सावरकरांना असे वाटू लागले कि जर आपल्यावर होणारा खटला हा भारतामध्ये सुरु राहिला तर चांगले होईल म्हणून त्यांनी फ्रान्स मधील मार्सेलिस बंदरामधून समुद्रामध्ये उडी घेतली आणि ते गोळ्यांचा वार चुकवत ते पुढे पोहत जात होते आणि त्यांनी तसे करत फ्रान्सचा समुद्र किनारा गाठला परंतु त्यांना फ्रान्स मध्ये ब्रिटीश सैनिकांनी पुन्हा अटक केले होते.

Essay on Veer Savarkar in Marathi

इ.स १८९७ मध्ये इंग्रजांच्या विरुध्द भारतामध्ये झालेला उठावावर स्वातंत्र्यवीर सावरकरांनी अठराशे सत्तावनचे स्वातंत्र्य समर हा ग्रंथ लिहिला होता. हा इ.स १८५७ मध्ये झालेला उठाव हा फक्त उठाव नसून हा एक बंड होता. स्वातंत्र्यवीर सावरकर यांनी इ.स १८५७ मध्ये झालेल्या भारतीय बंडाबद्दल ‘भारतीय स्वातंत्र्य युद्ध’ प्रकाशित केले होते परंतु हे ब्रिटीश अधिकाऱ्यांना समजताच त्यांनी यावर बंदी घातली होती.

वीर सावरकरांना इ.स १९१० मध्ये क्रांतिकारी गट इंडिया हाऊस संबधित असल्यामुळे त्यांना ब्रिटिशांना जन्मठेपेची शिक्षा सुनावण्यात आली होती. मार्सेलिसमधून पळून जाण्याचा अयशस्वी प्रयत्न केल्यानंतर त्याला दोन जन्मठेपेची शिक्षा सुनावण्यात आली.

तसेच त्यांना अंदमान निकोबार बेटावरील सेल्युलर जेलमध्ये नेण्यात आले होते. इ.स १९२१ मध्ये त्यांनी क्षमा याचिकेवर स्वाक्षरी केल्यावर त्यांची सुटका करण्यात आली ज्या अंतर्गत ते क्रांतिकारी क्रियाकलापांचा त्याग करतील. सावरकरांनी हिंदू महासभेच्या राजकीय पक्षाचे अध्यक्ष म्हणून काम केले आणि हिंदु राष्ट्र (हिंदू राष्ट्र) म्हणून भारताची कल्पना मांडली. सावरकरांनी १९४२ च्या भारत छोडो आंदोलनाला विरोध केला. त्याचबरोबर सावरकरांवर महात्मा गांधींच्या हत्येच्या कटात सहभाग असल्याचा आरोप होता, परंतु नंतर न्यायालयाने त्यांची निर्दोष मुक्तता केली.

हे दुर्दैव आहे की सावरकर हे कवी, कादंबरीकार, लघुकथा लेखक, नाटककार, इतिहासकार आणि भाषेच्या ‘शुध्दीकरणाचे’ चॅम्पियन होते हे फार कमी लोकांना माहीत होते. सावरकरांची कविता हा चिरस्थायी वारसा आहे, जो जवळपास प्रत्येक महाराष्ट्रीयाला माहीत आहे. सावरकरांनी त्यांची पहिली कविता “स्वदेशीचफटका” वयाच्या ११ व्या वर्षी रचली आणि शाळेत आणि लंडनमध्ये विद्यार्थी म्हणून लेखन चालू ठेवले. अंदमान येथील सेल्युलर जेलमध्ये असताना त्यांची काही उत्कृष्ट कामे लिहिली गेली.

सावरकरांनी इतिहासावर तीन पुस्तके लिहिली: भारतीय स्वातंत्र्ययुद्ध इ.स १८५७, हिंदुपदपादशाही आणि सहा गौरवशाली युगे . या पुस्तकांतून त्यांचा इतिहासाचा सखोल अभ्यास आणि अंतर्दृष्टी, तपशिलाची तळमळ आणि प्रेरणादायी पण चांगल्या प्रकारे संशोधन केलेली सामग्री दिसून येते. हिंदुत्व’ हे पुस्तक रत्नागिरी कारागृहात लिहिले गेले.

६ जानेवारी १९२४ रोजी त्यांची तुरुंगातून सुटका झाली आणि नंतर त्यांनी प्राचीन भारतीय संस्कृतीचे जतन करण्यासाठी रत्नागिरी हिंदू सभेची स्थापना केली आणि सामाजिक कल्याणाच्या दिशेने कार्य केले. नंतर ते टिळकांनी स्थापन केलेल्या स्वराज पक्षात सामील झाले आणि हिंदू महासभा या वेगळ्या राजकीय पक्षाची स्थापना केली आणि त्याचे अध्यक्ष म्हणून निवडून आले.

अश्या प्रकारे सावरकर इंडिया हाऊसशी संबंधित होते आणि त्यांनी अभिनव भारत सोसायटी, फ्री इंडिया सोसायटी यासह विद्यार्थी संघटनांची स्थापना केली आणि क्रांतीद्वारे संपूर्ण भारतीय स्वातंत्र्य मिळवण्याचे बोलणारी प्रकाशने सुरू केली. अमर चित्रकथा या संस्थेने इ.स १९७० च्या दशकात त्यांच्यावर एक कॉमिक बुक प्रकाशित केले. २००२ मध्ये अंदमान आणि निकोबार बेटावरील पोर्ट ब्लेअर विमानतळाचे नामकरण वीर सावरकर आंतरराष्ट्रीय विमानतळ करण्यात आले.

आम्ही दिलेल्या swatantryaveer savarkar essay in marathi माहितीमध्ये काही चुकीचे आढळल्यास आपण तत्काळ आम्हाला comment box आणि email लिहून कळवावे तुम्ही दिलेली माहिती योग्य असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू.

मित्रानो तुमच्याकडे जर स्वातंत्र्यवीर सावरकर निबंध मराठी बद्दल अधिक माहिती असेल तर आम्हाला कंमेंट बॉक्स मध्ये कळवा आम्ही ते या yoga information in marathi language pdf या article मध्ये upadate करू, मित्रांनो हि information of yoga in marathi माहिती जर तुम्हाला आवडली असेल तर तुमच्या मित्र मंडळींमध्ये Vinayak Damodar Savarkar Essay In Marathi Share करायला विसरू नका धन्यवाद अधिक माहितीसाठी भेट द्या : इनमराठी.नेट

निबंध कसा लिहावा

Essay Writing in Marathi

आपल्याला मराठीचा वार्षिक पेपर म्हटला कि निबंध लिहणे अनिवार्यच राहते मग त्या मध्ये आपल्याला कोणत्या पण विषयावरती निबंध येऊ शकतो जसे कि राजकारण, नेत्यांबद्दल माहिती आणि अशे बर्याच प्रकारचे विषय तुम्हाला परीक्षेमध्ये निबंध लिहण्यासाठी येऊ शकतात. तर प्रत्येक निबंध कसा लिहावा, त्या मध्ये कोणत्या गोष्टी बदल सांगाव निबंधाची लांबी किती असावी या सर्व गोष्टी निबंधाच्या विषयावरती अवलंबून असतात.

स्पर्धा परीक्षा आणि शालेय निबंध या मध्ये खूप जास्त फरक आहे. शालेय निबंधामध्ये तुम्हाला फक्त दिलेल्या विषयावरती २०० ते २५० ओळी लिहाव्या लागतात. आणि त्या मध्ये पण ठराविक माहिती. पण जर स्पर्धा परीक्षांच्या निबंधाबद्ल बोलायचे म्हटले तर या मध्ये खूप साऱ्या गोष्टीचा समावेश असतो. या मध्ये तुम्हाला परीस्थितीचे आकलन, उपाययोजना, समस्येचे आकलन या सर्व गोष्टींचा विचार करावा लागतो. आम्ही तुमच्या साठी घेऊन आलो आहोत काही खास टिप्स ज्या तुम्हाला तुमचा निबंध आणखी सुंदर बनवण्यास मदत करतील. चला तर मग सुरु करूया.

निबंध कसा लिहावा – How to Write Essay in Marathi

निबंधाचा विषय किंवा मुद्दा जाणून घ्या

आपल्याला कोणत्या विषयावरती लिहायचा आहे ,त्या बदल आपल्याला काय काय माहिती आहे . आपण कोणत्या गोष्टी त्या मध्ये लिहू शकतो या सर्व गोष्टी आपल्याला निबंध लिहण्याआधी जाणून घ्यायच्या आहेत .

निबंधाची सुरवात आकर्षक असावी

जेव्हा पण तुम्ही निबंध लिहण्यासाठी सुरवात करतात तेव्हा त्याची सुरवात आकर्षक असायला हवी जेणेकरून समोरील व्यक्तीच्या मनात समोरील निबंध वाचण्यासाठी उत्सुकता निर्माण झाली पाहिजे . सुरवातील जास्त खोडतोड करू नये, निबंध लिहताना तुमचे अक्षर सुंदर आणि आकर्षक असले पाहिजे .

पुढील भागात निबंधाच्या विषयाची सुरवात करावी

या मध्ये तुम्हाला दिलेल्या विषयावरती तुम्हाला असलेली सर्व माहिती व्यस्तीत रित्या मांडायची आहे . या भागाला “The body of an easy ” असे म्हटले जाते कारण इथूनच तुमच्या निबधातील विषयाला खरी सुरवात केली जाते. या मध्ये तुम्हाला सर्व माहिती तुमच्या पद्धतीने मांडायची असते . या मध्ये तुम्हाला किती प्याराग्राफ लिहावे याची मर्यादा नसते तुम्हाला प्रत्येक नवीन विचारासाठी एक स्वतंत्र प्यारा तयार करू शकता .

निबंधाचा शेवट नेहमी चांगला ठेवावा

तुम्ही संपूर्ण निबंधात काय लिहल आहे त्याचा आशय हा शेवटी तुमचा शब्दात लिहायला हवा त्या मध्ये ठळक गोष्टी बदल माहिती भरपूर आणि महत्वाचा आशय या मध्ये लिहायला हवा कारण निबंधाचा शेवट आणि सुरवात याला खूप बारकाईने वाचले जाते .

निबंधाची लांबी वाढवण्यासाठी चुकीची माहिती लिहू नये

तुम्हाला जे लिहायचे आहे त्या बदल योग्य माहिती नसेल तर ते लिहू नका या मुळे तुम्हाला कमी मार्क भेटू शकतात . तुम्हाला असलेली सर्व माहिती बरोबर आहे याची आधी खात्री असेल तरच ती माहिती तुम्ही लिहा .

Editorial team

MSCIT कोर्स बद्दल संपूर्ण माहिती

आजच्या 21 व्या शतकात सर्व माहितीची देवाण-घेवाण हि डिजिटल होत आहे, सर्वकाही ऑनलाइन होत आहे. माहिती हि डिजिटल फॉर्म मध्ये...

महिलांसाठी बेस्ट करिअर ऑप्शन

आज प्रत्येक क्षेत्रात महिला ह्या पुरुषांच्या खांद्याला खांदा लावून पुढे जात आहेत, आजकाल अस एकही क्षेत्र नाही कि ज्यामध्ये महिला...

MS Excel म्हणजे काय?

MS-Excel आपल्या कॉम्प्युटर मध्ये बरेच अशे सॉफ्टवेयर असतात, जे आपण खुप जास्ती प्रमाणात वापरतो, व ते आपले काम खुप सोप्पे...

MarathiGyaan - Essay, Speech, Stories and More

15 Shivaji Maharaj Stories In Marathi | शिवाजी महाराज च्या कथा | MarathiGyaan

15 shivaji maharaj stories in marathi | शिवाजी महाराज कथा | shivaji maharaj goshti.

छत्रपती शिवाजी महाराज हे खूपच महान मराठा शासक होते व त्यांनी आपल्या जीवनात खूप लढाया लढल्या आणि विजय हासील केली. शिवाजी महाराजांची प्रत्येक लढाई ची गोष्ट प्रेरणादायक आहे.

त्यांमधून या काही शिवाजी महाराजांच्या कथा (Shivaji Maharaj Stories In Marathi) जे या आर्टिकल मध्ये सादर करत आहो. या शिवाजी महाराजांच्या गोष्टी तुम्हाला नक्की आवडेल.

बाजीप्रभूंना वीरगती
क्रूर सुलतान
मालोजींची कामगिरी
शहाजीराजेंचा विवाह
शिवरायांचा जन्म
पिता-पुत्र भेट
जिजाऊंचे संस्कार
सिंहाचा छावा
शिवराय-मावळे शपथविधी
स्वराज्याचा झेंडा
शक्तीपेक्षा युक्ती श्रेष्ठ
शिवरायांची दूरदृष्टी
पुरंदर जिंकला
शिवराय व मावळयांचा विजय
शहाजीराजांची सुटका

1. बाजीप्रभूंना वीरगती

Shivaji Maharaj Stories In Marathi : आदिलशहाने आता शिवरायांपुढे हात टेकले होते, कारण रोजच काही तरी नवीन घटना घडत होत्या त्यामुळे तो फारच काळजीत पडला होता. यासाठी काय करावे असा प्रश्न त्याच्यासमोर निर्माण झाला होता.

आदिलशहा अशा परिस्थितीत असतानाच त्याच्याकडे कर्नूलगडचा सरदार सिद्दी जौहर हा दाखल झाला. त्याने आदिलशहाला विश्वास दिला की, “तुम्ही काळजी करू नका. काहीही झाले तरी मी त्या शिवरायांना पकडल्याशिवाय गप्प बसणार नाही. मग त्यासाठी मला कितीही वेळ लागला तरी चालेल. शिवराय ज्या किल्ल्यावर असतील तेथेच त्यांना वेढा घालतो आणि मग गडावरचा दाणागोटा संपला तर त्यांना आपल्याला शरण यावेच लागेल.”

जर शिवराय पन्हाळयावर असतील तर ते पूर्णपणे अडकणार; कारण त्या गडाला चोरवाटा देखील नाहीत व भुयार देखील नाही. मग ते निसटून कोठे जाणार? विशाळगडाशिवाय दुसरा गड नाही म्हणून त्या गडाला देखील वेढा घालीन. तुम्ही बघाच मग ते माझ्या कचाटयात कसे अडकतात ते. आपण त्यासाठी दिल्लीच्या औरंगजेबाची देखील मदत घेऊ कारण त्याला देखील शिवरायांनी त्रास दिलेला आहे.”

आदिलशहाला सिद्दी जौहरच्या बोलण्यामुळे खूप धीर आला व आनंद देखील झाला. कारण सिद्दी जौहर हा अतिशय कठोर शिस्तीचा आणि जे तो बोलतो ते तो करून दाखवतो असा होता म्हणूनच आदिलशहाने लगेचच ‘सलाबतजंग’ हा किताब देऊन त्याचा गौरव केला. त्याने सिद्दीला भरपूर फौज, शस्त्रास्त्रे, दाणागोटा दिला. त्याशिवाय औरंगजेबाची मदत मिळविण्यासाठी त्याला निरोप देखील पाठविला. सिद्दी जौहर हा मान-सन्मान मिळाल्यामुळे खूपच खुश झाला होता. सिद्दी प्रचंड फौज, भरपूर शस्त्रात्रे, दारूगोळा आणि हुशार सरदार बरोबर घेऊन पन्हाळगडाकडे निघाला.

पन्हाळगडावर शिवरायांना ही बातमी समजली तेव्हा त्यांनी लगेच योजना तयार केली व त्याप्रमाणे त्यांनी आदिलशहाच्या फौजेची विभागणी व्हावी, या हेतूने सरसेनापती नेताजी पालकर यांच्याबरोबर भरपूर फौज देऊन त्यांना आदिलशाही मुलखाची धूळधाण करायला पाठविले.

सिद्दी जौहर मोठया फौजेबरोबर कोल्हापुरावर चालून येत आहे, असे शिवरायांना समजताच त्या प्रचंड मोठया फौजेसमोर मैदानावर लढायला आपले बळ कमी पडणार असे लक्षात येताच त्यांनी कोल्हापूर ठाणे मोकळे करून आपली सर्व फौज पन्हाळगडावर आणली.

सिद्दीच्या आता आपोआपच कोल्हापूर ताब्यात आले. त्यानंतर त्याने पन्हाळगड व विशाळगडाला वेढा दिला. तेव्हा पावसाळा देखील सुरू झाला होता. असे तीन महिने होत आले तरी सिद्दी गडाला वेढा देऊन वाट पाहात होता. त्यात भर म्हणून राजापुरचे इंग्रज अधिकारी लांब पल्ल्याच्या तोफा आणि भरपूर तोफगोळे घेऊन सिद्दीच्या मदतीला आले, तर औरंगजेबाने आपले मामा शाहिस्तेखानाला मोठी फौज देऊन स्वराज्यामध्ये धुमाकूळ घालायला दक्षिणेत पाठवले. शाहिस्तेखानाने बरोबर त्याप्रमाणे दक्षिणेत येऊन मुलूख जाळीत, लुटालूट करीत धुमाकूळ घातला आणि शेवटी त्याने पुण्यात येऊन शिवरायांच्या लाल महालात मुक्काम ठोकला.

सिद्दी जौहरचा पन्हाळयाचा वेढा उठण्याची कोणतीच चिन्हे दिसत नव्हती. गडावरील दाणागोटा आणि गुरांचा चारा आत संपत आला होता. आता काहीतरी हालचाल करायलाच पाहिजे असे ठरवून शिवरायांनी एका रात्री अतिशय गुप्तपणे आपल्या हेरांना गडावरून निसटून जाण्यासाठी एखादी चोरवाट कुठे मिळते का ते पाहण्यासाठी बाहेर पाठविले. त्याप्रमाणे ते हेर पुन्हा गडावर आले व त्यांनी शिवरायांना त्याची माहिती दिली.

शिवरायांनी रात्री आपल्या विश्वासू सहकाऱ्यांबरोबर विचार विनिमय करून कसे निसटून जायचे, याची युक्ती सांगितली. ही युक्ती पार पाडणे अतिशय कठीण होते परंतु त्याशिवाय दुसरा कोणताही उपाय नव्हता.

दुसऱ्या दिवशी शिवरायांचे वकील शिवरायांच्या सही-शिक्क्याचे पत्र आणि शरणागतीचे पांढरे निशाण घेऊन गड उतरून सिद्दी जौहरच्या छावणीकडे गेले व त्याला राजांचे पत्र दिले.

सिद्दीने ते पत्र वाचले तेव्हा त्याला व त्याच्या फौजेला फार आनंद झाला. आता आपली मोहिम यशस्वी होणार याची त्यांना खात्री वाटली. शिवरायांनी त्या पत्रात लिहिले होते की, ‘आमच्याकडून खर तर खूप मोठी चूक झाली आहे. आम्ही खरे तर आपल्यासारख्या हुशार सरदारापुढे केव्हाच शरण यायला पाहिजे होते. आपणास त्यामुळे उगीचच त्रास झाला. परंतु आता झाले ते झाले. आपण आता ते विसरून जावे. जर आपण शपथेवर आमच्या सुरक्षिततेची खात्री देत असाल तर उद्याच रात्री आम्ही आमच्या काही साथीदारांसह शस्त्रे खाली ठेवून, हात बांधून आपल्यासमोर हजर होऊ आणि गड आपल्या स्वाधीन करून आपल्या बरोबर विजापुर दरबारात येऊ.”

शिवरायांचे ते पत्र वाचून सिद्दीला मनातून खूपच आनंद झाला परंतु तसे न दाखविता शिवरायांच्या वकिलांना तो म्हणाला, “आम्ही रक्ताची शपथ घेऊन सांगतो की, आमच्याकडून किंवा इतरांकडून शिवरायांना कोणत्याही प्रकारची इजा अथवा दगा होऊ देणार नाही.”

सिद्दीचे हे बोलणे खोटे आहे हे राजांच्या वकिलांनी ओळखले होते परंतु त्याने तसे न भासविता ते सिद्दीचा निरोप घेऊन गडावर परत आले.

फाजलखानाने सिद्दीला सावध करण्याचा प्रयत्न केला पण त्याने सांगितले की, ‘मी अफजलखान नव्हे. आम्ही सर्व विचार करूनच मोहिमा आखतो. आता फक्त तुम्ही बघत राहा की आम्ही त्या शिवरायांची कशी फजिती करतो ते.’

शिवराय आता हात बांधून शरण येणार ही बातमी कळताच सिद्दीच्या फौजेला खूप आनंद झाला होता. कारण त्यांनी चार महिने पावसात मनात सारखी भीती धरून घालवले होते. दोन घास देखील त्यांनी कधी सुखाने खाल्ले नव्हते म्हणून फौज फार कंटाळली होती. त्यातच आता शिवराय शरण आल्यावर आपल्याला विजापुरात परत जाता येणार यामुळे सर्व सैनिक खाणे-पिणे, नाच-गाणे यामध्ये मशगुल होते त्यामुळे गडाचा वेढा सैल झाला व शत्रू गाफिल झाला.

शत्रू गाफिल आहे हे बघताच पाच-सहाशे मावळे आणि बाजीप्रभू यांच्यासह शिवराय गडावरून गुपचूप बाहेर पडले.कोणी घोडयावरून तर कोणी पायी निघाले. शिवरायांच्या चेहऱ्याशी साम्य असलेला शिवा न्हावी वेषांतर करून शिवाजीराजे बनला होता. शिवराय घोडयावरून निघाले आणि शिवराय बनलेला शिवा न्हावी पालखीत बसून निघाले. ते पुढे-पुढे सरकत आणि पहारे चुकवत निसरडया उताराजवळ आले व एक-एक जण सावधगिरीने खाली उतरून विशाळगडाच्या वाटेला लागले.

सिद्दीच्या एका माणसाने राजांची पालखी व मावळयांना वाटेत बघितले व तो लगेच त्याच्याकडे गेला. त्याने त्याला सावध करीत सांगितले, “शिवराय पालखीत बसून विशाळगडाकडे पळून चालले आहेत.”

शिवरायांना माहितच होते की, ही बातमी सिद्दीपर्यंत पोहोचणारच आहे म्हणूनच त्यांनी वेषांतर केले होते. शिवराय व बाजीप्रभू व इतर मावळयांसह एका आडवाटेने विशाळगडाकडे अतिशय वेगाने निघाले.

शिवराय पालखीत बसून पळाले हे सिद्दीला समजले. सिद्दीने लगेचच आपला जावई मसूदला काही फौज देऊन शिवरायांच्या पाठीमागे पाठविले. मसूद धावत गेला आणि पालखीत बसलेल्या राजांना काही वेळातच पकडून घेऊन आला.

पालखीतून उतरलेल्या राजांना सिद्दीने तंबूत नेऊन गादीवर बसवले व तो म्हणाला, “काय राजे, आज तुम्हाला माझ्या रूपाने शेरास सव्वाशेर भेटला की नाही?”

तितक्यात एक हेर सिद्दी जौहरकडे पाहात म्हणाला, “खाविंद, हे काही खरे शिवराय नाहीत. हा तर शिवा न्हावी शिवरायांसारखा वेष केलेला.”

ते ऐकताच सिद्दी खूपच खजील झाला. ही गोष्ट जर बेगम साहेबांना समजली तर आपले काही खरे नाही, असा विचार करून त्याने परत आपल्या जावयाला खऱ्या शिवरायांना पकडून आणण्याचा हुकूम दिला.

मसूद लगेचच मोठी फौज घेऊन शिवरायांच्या पाठलागावर निघाला. तेव्हा शिवराय व मावळे दमून गजापूरच्या खिंडीजवळ आले होते. तेवढयात त्यांना सिद्दीचे सैन्य पाठलाग करीत आहे असे समजले. तेव्हा शिवराय म्हणाले, “आता दुश्मन जवळ आलेला दिसतो व त्याची फौज देखील मोठी आहे. आपली फौज फार तर पाच-सहाशे. त्यातही ती धावपळ करून थकलेली आहे. परंत तरी देखील आता प्राणपणाने लढण्याशिवाय गत्यंतर नाही.”

ते ऐकून मावळे आणि बाजप्रभूने शिवरायांना पुढे जाण्याची विनंती केली व सांगितले, “लाख मरोत; परंतु लाखोंचा पोशिंदा जगो, अशी म्हण आहे. आमच्यासारखे अनेक सेवक मिळतील; पण स्वराज्याचा तारणहार शेकडो वर्षातून फक्त एकदाच जन्म घेतो. आपण घाई करा महाराज आणि काही मावळे घेऊन विशाळगडाकडे जा. गडावर पोहोचताच तोफांचे तीन बार उडवा. तोफांचे आवाज कानी पडेपर्यंत आम्ही आमच्या छातीचा कोट करून लढू आणि शत्रूला ही खिंड ओलांडू देणार नाही.”

शिवराय अतिशय जड अंतःकरणाने काही मावळयांना बरोबर घेऊन विशाळगडाकडे निघाले.

शिवराय गेल्यावर मावळे आणि बाजीप्रभू खिंड लढवण्यासाठी उभे राहिले. त्यातील काही मावळे खिंडीच्या वरच्या बाजूला गेले. तेवढयात दोन-दोन करीत गनिम मावळयांवर चालून आले.

खिंडीच्या वर असलेल्या मावळयांनी ‘हर हर महादेव’ अशी गर्जना केली व मोठ-मोठे दगड घेऊन त्यांनी शत्रूच्या अंगावर टाकायला सुरूवात केली. शत्रूची डोकी फुटून ते रक्तबंबाळ होत होते. बाजी व मावळे हे जीव खाऊन लढत होते. पराक्रमाची शर्थ करीत खिंडीत पाय रोवून पहाडासारखे उभे होते. भराभर शत्रूची मुंडकी उडवत प्रेतांचा खच पाडत होते. काहीजण लढता लढता स्वःत देखील कोसळत होते. तेवढयात बाजीचा भाऊ एका बाणाने धरणीवर कोसळला. परंतु तरी देखील बाजीप्रभू मात्र प्राणपणाने लढतच होते. ते बघून मावळे जोरदार लढू लागले होते. शत्रूच्या माना ते सपासप कापत होते.

बाजीप्रभू देखील रक्ताने न्हाऊन निघाले होते परंतु तरी देखील त्यांच्या हातातील तलवार त्यांनी सोडली नाही. त्यांचे सर्व लक्ष तोफेच्या आवाजाकडे होते. आता ते भोवळ येऊन जमिनीवर कोसळणार इतक्यात धडाम, धडाम असा तोफांचा आवाज आला. शिवराय विशाळगडावर सुखरूप पोहोचले हे जाणून बाजीप्रभूंनी सुखाने आपले प्राण सोडले.

शिवराय विशाळगडावर सुखरूप पोहोचून बाजीप्रभू व मावळयांची वाट बघत होते. इतक्यात काही मावळे वीर धावतच गडावर आले. बाजीप्रभूंना वीरगती प्राप्त झाली हे समजताच शिवरायांना खूपच वाईट वाटले. बाजीप्रभूंच्या पावन रक्ताने गजापूरची खिंड पावन झाली व तेव्हापासून त्या खिंडीचे नाव ‘पावनखिंड’असे पडले.

शिवरायांनी गजापूर खिंडीत ज्यांनी शौर्य गाजविले होते अशा मावळयांना बक्षिसे देऊन त्यांचा गौरव केला. जे लोक जखमी झाले होते त्यांच्या उपचाराची व्यवस्था केली. मावळयांच्या कुटुंबियांना दिलासा दिला. यानंतर शिवराय बऱ्याच दिवसांनी माँसाहेब आणि कुटुंबियांना भेटण्यासाठी राजगडाकडे गेले.

Read Mahabharat Stories in Marathi | महाभारत कथा मराठीत

2. क्रूर सुलतान

Shivaji story in marathi: देवगिरीचा यादवकाळ हा अतिशय भरभराटीचा होता. तेथील प्रजा आनंदी होती. महाराष्ट्राच्या लोकमाता म्हणजेच भीमा, कृष्णा, गोदावरी, इंद्रायणी यांनी महाराष्ट्राची भूमी सुजलाम् सुफलाम् केली होती. सह्यगिरी देखील महाराष्ट्राचे रक्षण करीत होता. शेते पिकत होती. दूध-दुभते मुबलक होते. सगळी कोठारे धान्याने भरलेली होती. सण, उत्सव आले की सगळयांना अगदी जोश यायचा व सर्वजण मिळून एकत्र येऊन आनंद साजरा करायचे.

नाशिक, नेवासे नगरीमध्ये विद्येचा सुकाळ होता. सरस्वती विलसत होती. अलंकापुरीला वैभव प्राप्त झाले होते. संतवाणीने अज्ञानरूपी अंधःकार दूर होत होता. थोडक्यात असे म्हणावयास हरकत नाही की, महाराष्ट्राची भूमी ही पावन झाली होती.

महाराष्ट्राचे वैभव यादवकाळात शिखरावर पोहोचले होते. अगदी खऱ्या अर्थाने राजा रामदेवरायाचा काळ हा सुवर्णकाळ होता. साहित्य, कला, वैद्यकशास्त्र यातील प्रगती प्रशंसा करण्यासारखी होती. परंतु हे फार काळ टिकले नाही.

उत्तरेकडील शत्रू हा महाराष्ट्राच्या भूमीवर येऊन धडकला. देवगिरीवर शत्रूने आक्रमण केले. महाराष्ट्राची मंगल व पावन भूमी अफगाणी सैन्याने भ्रष्ट केली. दिल्लीचा सुलतान अल्लाउद्दीन खिलजी हा विंध्याचल तुडवीत महाराष्ट्राच्या भूमीवर चालून आला.

देवगिरीचा राजा रामदेवराय हा अत्यंत शूर होता. तो शत्रूला घाबरून पळून जाणारा नव्हता. राजा रामदेवराय हा निधडया छातीचा होता त्यामुळे त्याने शत्रूचा नक्कीच पराभव केला असता परंतु त्याच वेळी त्याचा पुत्र शंकरदेव हा मोठे सैन्य घेऊन घरभेदी असलेल्या शत्रूचा पराभव करण्यासाठी देवगिरीपासून खूप दूर गेला होता. त्यामुळे राजा रामदेवजवळ अगदी मोजके सैन्य होते. शत्रूने बरोबर या गोष्टीचा फायदा घेतला. राजा तरीदेखील डगमगला नाही. शत्रूचा पराभव करण्यासाठी त्याने खूप प्रयत्न केला. मर्द मराठयांनी पराक्रमाची शर्थ केली. परंतु शत्रूपुढे त्यांचा निभाव लागला नाही.

इकडे शंकरदेवाला ही बातमी समजली व तो लगेचच आपली मोठी फौज घेऊन पित्याच्या मदतीस आला. दोन्ही सैन्यात परत घनघोर युध्द झाले. खिलजीला आता आपला पराभव होणार हे दिसू लागले म्हणून त्याने दिल्लीहून मोठी कुमक आल्याची खोटी अफवा पसरविली. त्या बातमीने रामदेवरायाच्या फौजेचे धैर्य खचले व सैनिक माघार घेऊ लागले. रामदेवरायाचा विजय होणार असून देखील खोटया अफवेमुळे त्याचा पराभव झाला.

युध्दात पराभव झाल्यानंतर अल्लाउद्दीन खिलजीने रामदेवरायाकडून जबरदस्त खंडणी वसूल केली. त्याने रामदेवरायाचा खजिना पूर्ण रिकामा केला. नंतर त्याने देवगिरी लुटण्याचा हुकूम आपल्या सैन्याला दिला. मग काय, त्याच्या सैनिकांनी तेथू धुमाकूळ घालून सर्व स्त्रिया व मुले यांच्यावर अत्याचार केले. त्यांनी लुटून, जाळून देवगिरी नगरी उध्वस्त केली.

आपल्या प्रजेची अवस्था बघून राजा रामदेवराय फार दुःखी झाला परंतु त्याला काहीही करता येत नव्हते. अल्लाउद्दीन खिलजीने राजा रामदेवरायाकडून वार्षिक खंडणी देण्याचे करवून घेतले व तो दिल्लीकडे जाण्यास निघाला. तेथे गेल्यावर त्याचे मोठे स्वागत करण्यात आले. दिल्लीचा सुलतान आपण व्हावे म्हणून त्याने दिल्लीच्या आधीच्या सुलतानाची हत्या केली व तो दिल्लीचा सुलतान बनला व तो अजूनच क्रूर झाला.

खिलजीने राजा रामदेवरायाकडून खंडणी वसूल करण्यास सुरूवात केली. काही काळानंतर राजाला खंडणी देणे शक्य होत नव्हते. त्यामुळे खिलजी खूपच चिडला व त्याने परत आपला सेनापती मलिक काफूरला सैन्य घेऊन देवगिरीवर चालून जाण्यास सांगितले. पुन्हा एकदा रामदेवराय व त्याचा पुत्र शंकरदेव यांनी अतिशय शर्थीने झुज दिली परंतु त्याच्या राक्षसी ताकदीपुढे देवगिरीचा निभाव लागला नाही. त्यामुळे राजा रामदेवरायाला कैद करण्यात आले. राजाचा अपमान करण्यात आला. इतकेच नाही तर त्याला अंधारकोठडीत टाकण्यात आले. काही काळानंतर नियमितपणे खंडणी देण्याचे राजाने आश्वासन दिले म्हणून राजाची सुटका करण्यात आली. परंतु रामदेवरायाचा अपमान झाल्यामुळे तो मनाने फार खचला होता व त्यामुळे काही दिवसातच त्याचा मृत्यू झाला.

रामदेररायाचा मृत्यू झाल्यावर त्याचा पुत्र शंकरदेव हा खूपच संतापला. त्याने दिल्लीच्या सुलतानाला खंडणी न पाठविण्याची जणू प्रतिज्ञाच केली होती. ते पाहून खिलजी परत सूडाने पेटला व त्याने परत एकदा मलिक काफूरला मोठे सैन्य घेऊन देवगिरीवर पाठविले.

शंकरदेवाने त्या फौजेशी निकराने झुंज दिली परंतु त्यात त्याला यश मिळाले नाही व दुर्दैवाने लढता लढता त्याचा मृत्यू झाला. शेवटी देवगिरीला कोणी वाली उरला नाही.

सुलतानशाहीने देवगिरी राज्याचे तुकडे पाडले. तेथे सुभेदारांच्या नेमणुका करण्यात आल्या व ते सुलतान स्वतःलाच सुलतान समजू लागले. त्यांच्या अत्याचाराला तेथील प्रजा खूप कंटाळली. प्रजेची ही अवस्था पाहून रामदेवरायाचा जावई हरपालदेव पुढे आला व त्याने प्रजेला धीर दिला. त्याने शत्रूला दहशत बसविली त्यामुळे काही काही का होईना प्रजेला धीर मिळाला. त्याने काही आक्रमकांना यमसदनास देखील पाठवले हे पाहून काही सुभेदार दिल्लीला पळून गेले.

दिल्लीला सुलतान अल्लाउद्दीन खिलजी याचा मृत्यू झाला. सिहांसनासाठी भांडणे सुरू झाली. या भांडणात मलिक काफूर मारला गेला व कुतुबुद्दीन दिल्लीचा सुलतान बनला. तो देखील अतिशय क्रूर होता. तो देखील काही सैन्य घेऊन देवगिरीवर चालून गेला. हरपालदेवाने देवगिरी वाचविण्याचा आटोकाट प्रयत्न केला परंतु त्यांच्यापुढे त्याचे काही चालले नाही. शत्रूने त्याला ठार केले. देवगिरी परत लुटली गेली. देवगिरीची व्यवस्था पहाण्यासाठी परत जुलमी सरदारांची नेमणूक करून शत्रू दिल्लीला परतला.

परत एकदा त्यामुळे देवगिरीची अवस्था पूर्वीसारखीच दयनीय अशी झाली. ही परिस्थिती असताना दुसरीकडे सुलतानाने नेमलेले सरदार व त्यांचे शिपाई आपली स्वतःची चैन करण्यात मशगुल झालेले होते. त्यांनी प्रजेला अतिशय त्रास दिला. इतकेच नाही तर त्या सरदांरांनी दिल्लीच्या सुलतानाची सत्ता झुगारून दिली व ते स्वतःच सुलतान बनले.

अहमदनगरचा निजामशहा, विजामपुरचा आदिलशहा, बिदरचा बेरीदशहा, गोवळकोंडयाचा कुतुबशहा व एलिचपुरचा इमादशहा या सरदारांनी आपापली स्वतंत्र राज्ये स्थापन केली. या प्रदेशात अशा प्रकारे या प्रदेशात पाच सत्ता उदयास आल्या व त्यांनी हिंदू प्रजेला गुलामगिरीत ढकलले व त्यांच्यावर सत्ता गाजविण्यास सुरूवात केली. तेव्हा दिल्लीचे सिंहासन बाबराने बळकावले. दिल्लीत मोगल सत्तेचा उदय झाला जणू काही महाराष्ट्राच्या सुखाला ग्रहणच लागले होते.

Read Sanskar Katha in Marathi | संस्कार कथा मराठीत

3. मालोजींची कामगिरी

Shivaji maharaj real story in marathi: दिल्लीमध्ये मोगलशाहीने आपला जम बसवला तसेच दक्षिणेकडे पाच सुभेदारांनी पाच स्वतंत्र राज्ये स्थापन केली. दक्षिणेत त्यांच्या मनाप्रमाणे कारभार सुरू झाला त्यामुळे ते स्वतःला सुलतान समजू लागले. दक्षिणेतील विजयनगर येथील हिंदू साम्राज्यावर सुभेदारांचा डोळा होता.

विजयनगर हे भरभराटीस आलेले साम्राज्य बळकावण्यासाठी चार सुभेदार एकत्र येऊन ते विजयनगरवर चालून गेले. ही गोष्ट विजयनगरचा राजा रामराया याला समजली व तो देखील आपल्या सैन्यासह युध्दास निघाला. रामरायाने शत्रूला वाटेतच गाठून त्यांच्याशी युध्द करण्यास सुरूवात केली. शत्रूचे सैन्य प्रचंड असल्यामुळे रामरायाच्या सैन्याचा टिकाव त्यांच्यापुढे लागत नव्हता. रामरायाच्या घरभेद्यांनी घात केल्यामुळे त्याला शत्रूच्या ताब्यात जावे लागले. शेवटी निजामशहाने रामरायाचा शिरच्छेद केला व त्याची घोर विटंबना देखील केली त्यामुळेच विजयनगरचा पराभव झाला.

परकीय सुलतानांच्या राजवटीमध्ये प्रजेला अनेक दुःखांना सामोरे जावे लागले त्यामुळे हिंदू साम्राज्ये एकामागे एक अशी धुळीला मिळत होती. क्रूर सुलतानशाहीत प्रजेच्या जीवाची, अब्रूची कसलीच शाश्वती उरली नाही म्हणून सगळीकडे भीतीचे वातावरण निर्माण झाले. लोक भीतीमुळे सुलतानाचे खोटेच कौतुक करत होते.

लोक सण व उत्सव देखील साजरे करू शकत नव्हते. ते सर्व आपापसात भांडत होते आणि शत्रूचा पराभव करण्याऐवजी एकमेकांना मारत होते. काही लोकांच्या मनात मात्र आपल्या संस्कृतीचा अभिमान जागृत होत होता, मनात सूड घ्यायची इच्छा होत होती पण पुढे येणारा कोणी नव्हता.

दिल्लीचा बादशहा अकबर याने आपला मुलगा शहजादा मुराद याला मोठे सैन्य घेऊन दक्षिणेकडे पाठविले. ते बघून निजामशहा, आदिलशहा व कुतुबशहा मुघल सत्तेच्या विरोधात उभे राहिले तेव्हा त्यांच्याकडे बरेच सैनिक हे मराठे व रजपूत होते. मराठेच आपापसात लढत आहेत हे बघून बादशहा व सुलतान यांना मात्र खूप आनंद होत होता. थोडक्यात काय तर बादशहा व सुलतान यांच्या राज्यासाठी हिंदूच एकमेकांना मारत होते.

जर ते सर्व एकत्र येऊन लढले असते बादशहाचा पराभव करू शकले असते. परंतु काही मराठे मात्र या काळोखाकडून प्रकाशाकडे नेणाऱ्या एका वीराची वाट पहात होते. तोपर्यंत ते आपल्या प्रजेचे होणारे हाल व कष्ट फक्त उघडया डोळयांनी पाहात होते.

सर्व महाराष्ट्र गुलामगिरीत अडकला होता आणि त्याच वेळी वेरूळचे बाबाजी भोसले हे राजवंशातले असून सात-आठ गावांची पाटिलकी सांभाळत होते. बाबाजींची मालोजी व विठोजी ही दोन मुले आता मोठी झाली होती. ते दोघेही तलवारबाजी शिकले होते. घृष्णेश्वराचे प्राचीन देवालय वेरूळला होते. या घृणेश्वराची पाटील घराण्याकडून नित्यनियमाने पूजा होत असे.

एकदा मालोजी शेत नांगरत असताना त्यांना खूप सुवर्णमोहरा असलेला हंडा सापडला. तेव्हा त्यांनी ते धन प्रजेच्या कल्याणासाठी उपयोगात आणण्याचे ठरविले. मालोजींनी घृष्णेश्वराच्या मंदिराचा जीर्णोद्धार केला आणि त्याच्या पूजे-अर्चेची व्यवस्था लावून दिली. त्यांनी प्रजेच्या संरक्षणासाठी आपल्याकडे घोडेस्वारांची एक लहान फौज उभी केली. परंतु निजामाला वाटले की मोगलांविरूध्द लढण्यासाठी या फौजेचा उपयोग आपल्याला होईल म्हणून त्याने मालोजीकडे दुर्लक्ष केले व त्या दोन्ही भावांना आपल्याकडे ठेवून सरदारकी देखील दिली. प्रजेला होणाऱ्या त्रासातून सोडविण्यासाठी त्यांनी सरदारकी पत्करली व ते योग्य संधीची वाट पाहू लागले.

Read Isapniti Stories in Marathi With Moral | इसापनीती कथा

4. शहाजीराजेंचा विवाह

Shivaji Maharaj Stories In Marathi: नाईक निंबाळकर यांच्या घराण्यातील उमाबाई यांच्याशी मालोजींचा विवाह झाला. पुढे त्यांना शहाजी व शरीफजी असे दोन मुले झाली. मालोजींनी आपल्या दोन्ही मुलांना युद्धकलेत तयार केले व व्यवहारात देखील त्यांना पक्के केले. शहाजी यांचे वय पंधरा वर्षाचे होते तेव्हा त्यांचा विवाह जिजाबाई यांच्याशी झाला. या जिजाबाई सिंदखेडयाचे सरदार लखूजी जाधवराव यांची कन्या होय.

जाधवराव हे अतिशय नावाजलेले घराणे होते. आता जिजाबाई भोसले या लक्ष्मी बनून त्या घरात आल्या. मालोजी आता दरबारी कामकाज पहात होते तेव्हा निजामशहाने त्यांना ‘असाल तसे लढाईवर जा’असा निरोप दिला. त्याप्रमाणे जंगदंबेला नमस्कार करून मालोजी राजे सर्वांचा निरोप घेऊन रणांगणाकडे निघाले. तेथे गेल्यावर मालोजींनी शत्रूशी शर्थीची लढाई केली परंतु अखेरीस इंदापुरच्या लढाईत ते कोसळले आणि शहाजीराजे मात्र एकटे पडले. जहागिरीचे काय असा प्रश्न होताच, परंतु चुलते विठोजी यांनी जहागिरीच्या सनदा शहाजीराजांच्या नावे करून आणल्या. शहाजीराजे निमाशाहीचे सरदार बनले.

मोगलांनी निजामशाहीची राजधानी अहमदनगर काबीज केले त्यामुळे निजामशाहीची राजधानी दौलताबाद बनले. तेव्हा शहाजीराजे जिजाबाईंसह दौलताबाद येथे राहू लागले. तेथील लोकांवर होणारे अत्याचार बघून जिजाबाईंना फार दुःख होत असे. जिजाबाईंच्या मनात विचार येत असे की, जर हे मर्द मराठे एकत्र आले तर या सर्व परकी सुलतानांचा पराभव करता येईल.

परंतु तसे न घडता वीर मराठे सुलतानशाहीत आपल्याच बांधवांना ठार करत होते. हे सर्व बदलले पाहिजे, पण हे सर्व कोण बदलणार! असा विचार करून जिजाबाईंचा जीव अतिशिय व्याकूळ होत हेाता. शहाजीराजे पराक्रमाची शर्थ करीत होते हे जिजाबाईंना दिसत होते. पण ते निजामासाठी लढत होते. परंतु एकच बाब समाधानाची होती की,लोकांवर होणारे अत्याचार कमी करता यावे म्हणून शहाजीराजे निजामशाहीचे सरदार बनले होते.

दिल्लीचा मोगल बादशहा मोठया सैन्याला घेऊन दक्षिणेत उतरला. त्यामुळे मोगल आणि आदिलशाही सैन्याशी निजामशहाच्या सैन्याची मोठी लढाई झाली. शहाजीराजांचे सासरे लखूजी जाधवराव मोगलांच्या बाजूने तर शहाजीराजे व त्यांचे बंधू शरीफजी निजामशहाच्या बाजूने एकमेकांशी लढत होते. लढता लढता त्यात शरीफजी ठार झाला. शहाजीराजे विजयी झाले परंतु सख्खे भाऊ मात्र गमावून बसले होते.

या पराक्रमामुळे निजामशहाच्या दरबारात शहाजीराजांचा मान वाढला परंतु निजामशहाचा वजीर मलिक अंबर याला ही गोष्ट मान्य नव्हती. तो शहाजीराजांचा अतिशय व्देष करत असे म्हणूनच ते आदिलशाहीत दाखल झाले. त्यामुळे आदिलशहा खूष झाला त्यांनी शहाजीराजांना ‘सरलष्कर’ हा किताब दिला. आता लढायांचे प्रमाण वाढले हाते. प्रजेवर अत्याचार होत होते, अन्याय होत होता. हा अन्याय कोण दूर करणार? हा प्रश्नच होता.

Read Love Stories in Marathi | मराठी प्रेम कथा | Romantic Stories in Marathi

5. शिवरायांचा जन्म

Shivaji maharaj birth story in marathi: सर्व मराठयांनी एकत्र येऊन सुलतानशाहीचा अस्त करावा आणि पवित्र भूमीवर स्वकियांचे प्रजेचे कल्याण साधणारे राज्य स्थापन व्हावे, असे जिजाबाईंना मनापासून वाटत होते. परंतु हे सर्व कसे होणार? कोण करणार? हीच काळजी रात्रंदिवस जिजाबाईंना सतावत असे. त्यामुळे त्या चिंतेने त्यांची झोप उडाली होती.

तेव्हा दिल्लीच्या सिंहासनावर शहाजहान बादशहा बसला तर इकडे आदिलशहाचा अंत झाला. त्याच्यानंतर त्याचा मुलगा अहमद आदिलशहा आला. निजामाचा वजीर मलिक अंबर हा मरण पावला आणि फतेखान वजीर झाला. अशा प्रकारे सत्तेवरील सारेच मोहरे बदलले आणि हे सर्व जण क्रूर, धर्मांध व महाकारस्थानी असे होते. आता यासाठी काय उपाय करावा अशी काळजी शहाजीराजांना लागली होती.

असे असतानाच निजामाने शहाजीराजांना परत आपल्याकडे बोलावले होते. लखूजी जाधवराव देखील निजामाच्या दरबारातच दाखल झाले होते. अशा रितीने सर्व वातावरण अतिशय अस्थिर व अशांत होते. नेमके याच वेळी जिजाबाईंना बाळ येणार असल्याची चाहूल लागली होती. जिजाबाईंचे बाळंतपण सुखरूप व सुरक्षित वातावरणात व्हावे म्हणून शहाजीराजांनी त्यांची व्यवस्था गड शिवनेरीवर केली होती. शिवनेरी बुलंद गड. त्यावरील गडकरी हे नात्यातले व विश्वासू. जिजाबाईंना तेथेच ठेवायचे असे ठरले. तेव्हा गडकरी विजयरावांनी देखील राजांना खात्रीने सांगितले की, ‘राजे आपण काळजी करू नका व निश्चिंत रहा. आम्ही माँसाहेबांच्या केसाला देखील धक्का लागू देणार नाही, याची तुम्ही खात्री बाळगा.’ शहाजीराजे आता निश्चिंत झाले व परत निजामदरबारी रूजू झाले.

गडावर शिवाईदेवीचे मंदिर होते. तेथे रोज भजन किर्तन चालत असे. रामायण व महाभारत ऐकण्यात जिजाबाई अगदी गुंग होऊन जात असे. फाल्गुन वद्य तृतीयेची पहाट झाली आणि जिजाबाईंनी देवीला मनोभावे नमस्कार केला व प्रार्थना केली, “माते जगदंबे, या भूमीला दास्यातून मुक्त करणारा, हिंदवी स्वराज्याची स्थापना करणारा वीरपुत्र माझ्या पोटी जन्म घेऊ दे.” असे म्हंटल्यावर काही वेळानेच जिजाबाईंनी सुर्यासारख्या तेजस्वी पुत्राला जन्म दिला. तो दिवस होता १९ फेब्रुवारी १६३०, हा अतिशय शुभ दिवस होता. कारण, विव्दान पडितांनी त्यांचे भविष्य सांगितले ते असे की, “हा पुत्र दिगंत कीर्ती संपादन करेल व या भूमीला दास्यातून मुक्त करेल. स्वराज्याची स्थापना करेल आणि छत्रपती होईल.” ही पंडिताची मंगलवाणी ऐकून सर्वत्र आनंदी आनंद झाला. पंडितांना द्रव्यदान करण्यात आले.

बाराव्या दिवशी बाळाचे बारसे झाले व शिवाजी असे नांव ठेवण्यात आले. शिवाजीराजे. जिजाबाईंचा आनंद गगनात मावत नव्हता. खरोखरच १९ फेब्रुवारी १६३० हा दिवस भाग्याचा व थोर असेच म्हणावयास हवे.

काही दिवसांनी शहाजीराजांनी आपल्या पुणे-सुपे या जहालगिरीलगतचा काही मुलूख जिंकून घेतला तो मुलूख आदिलशाहीतील होता. त्यामुळे आदिलशाहीच्या सैन्याने पुण्याची जाळून राखरांगोळी केली. शत्रूने पुणे लुटले. या बातमीने जिजाबाईंचे मन अतिशय दुःखी झाले. यापूर्वी देखील त्यांनी अशी अनेक मोठी दुःखे पचविली होती.

काही काळानंतर सगळीकडे भीषण दुष्काळ पडला. तरीदेखील जिजाबाई या डगमगल्या नाहीत. या संकटांना आपण अतिशय धीटपणे तोंड दिले पाहिजे असा जणू त्यांनी निर्धारच केला होता. त्यांना एकच आशा होती ती आपल्या पुत्ररत्नाची. माझा हा पुत्रच रामकृष्णाप्रमाणे दुष्टांचा नायनाट करून श्रींचे राज्य स्थापन करील, अशी त्यांची खात्री होती.

बादशहाला शहाजीराजांची गरज उरली नाही त्यामुळे अपमान सहन करण्यापेक्षा मोगलांना सोडून जायचे आणि वेळ येताच या मोगलांना धडा शिकवायचा असे त्यांनी ठरविले. वजीर फत्तेखान हा स्वःत वजीर बनला व मोगलांनी निजाम आणि त्याचा वजीर फत्तेखान यांनाच ताब्यात घेतले. हे पाहून आदिलशहाला वाटले की, मोगलांनी जर निजामशाही कब्जात घेतली तर ते फारच डोईजड होतील व उद्या आपल्यावर देखील हीच वेळ येऊ शकते. हे सर्व शहाजीराजे पाहात होते तेव्हा त्यांनी या संधीचा फायदा घेऊन निजामशहा व आदिलशहा यांना एकत्र आणले.

निजामांचा वजीर मोगलांच्या ताब्यात असल्यामुळे सैन्याला हुकूम कोण करणार या प्रश्नामुळे शहाजीराजांनी मूर्तजा नावाच्या मुलाला निजामाच्या गादीवर बसविले व ते स्वतः वजीर बनले आणि निजामाच्या नावाने स्वतः राज्यकारभार पाहू लागले.

परंतु या सगळया धावपळीत शहाजीराजांना शिवनेरीवर जाऊन आपल्या पुत्राला मात्र भेटता आले नव्हते, बालशिवबांचे मुख पाहाता आले नव्हते. आता शिवबा मोठे होत होते. वाडयामध्ये सर्वत्र त्यांचे दुडूदुडू धावणे सुरू झाले होते. शिवरायांच्या बाललीला पाहाण्यात दिवस कसा जात होता हे जिजाबाईंना कळत देखील नव्हते.

Read Krishna Stories in Marathi | श्री कृष्ण च्या गोष्टी मराठी मध्ये

6. पिता-पुत्र भेट

Shivaji maharaj marathi goshti: शिवबा जसजसे मोठे होऊ लागले तसतसे त्यांना अनेक सवंगडीदेखील मिळाले. ते त्यांच्याशी खेळण्यात रममाण होत असे. त्यांना मर्दानी खेळ खेळण्यास खूप आवडत असे. जिजामाता शिवबांना रामायण-महाभारतातल्या गोष्टी सांगत व ते त्या अतिशय लक्षपूर्वक ऐकत असे. शिवबा त्या गोष्टी लक्षात ठेवून खेळामध्ये राम, कृष्ण किंवा हनुमान बनून आपल्या सवंगडयांशी युद्धाचे खेळ खेळत असत आणि अशा छोटयाशा लढाईत शिवबा विजयी होत असे. थोडे जरी शिवबांच्या मनाविरूध्द घडले तर त्यांना ते आवडत नसे.

जिजामाता शिवबांना काही गोष्टी समजावून सांगत व म्हणत, “शिवबा, आपल्या राज्यात खूप शत्रू आहेत. ते आपल्या लोकांवर अन्याय करून त्यांना खूप त्रास देतात. त्यांच्यावर अत्याचार करतात. आपला महाराष्ट्र त्यांच्या अत्याचारामुळे गेली तीनशे ते साडेतीनशे वर्ष रडतो आहे म्हणून आता तू त्या शत्रूला रडव आणि आपल्या प्रजेला हसव. माझी तुझ्याकडून एवढीच अपेक्षा आहे आणि ती तू पूर्ण कर.”

शिवबा मातेचे बोलणे अगदी लक्ष देऊन ऐकत असे. शिवबांच्या मनावर त्या गोष्टींचा परिणाम झालेला देखील दिसत असे. शूर माणसे रडत नाही तर ती आपल्या शत्रूला रडवतात, हे शिवबांच्या लक्षात आले. शिवबा खेळताना पडले किंवा त्यांना लागले तरी देखील ते तोंडातून काही शब्द काढत नसे व त्यासाठी काही तक्रार देखील करत नसे.

शिवबा कधी-कधी खेळताना मातीचे किल्ले करण्यात खूप गढून जात असे. ते त्यावर मातीची केलेली चित्रे ठेवून लढाईचा देखावा निर्माण करीत. अशा प्रकारे शिवबा लहानाचे मोठे होत होते.

शहाजीराजांनी त्यांच्या पराक्रमाने उभा महाराष्ट्र ढवळून काढला होता. त्यांना आपल्या पुत्राला भेटण्याची खूप ओढ लागली होती. जिजाऊसाहेब देखील त्यांची आतुरतेने वाट बघत होत्या. अखेर शहाजीराजे आपल्या छोटया शिवबाला भेटण्यासाठी गडावर येऊन पोहोचले. गडावर त्यांचे स्वागत झाले. शिवबा देखील आपल्या पित्यास भेटण्यास खूप अधीर झाले होते. प्रथम आल्यावर त्यांनी शिवाईदेवीचे दर्शन घेतले. नंतर जिजाऊंनी पतीच्या पायांना स्पर्श करून त्यांची चरण धूळ मस्तकास लावली. राजे सिंहासनावर विराजमान झाले तेव्हा शिवबा त्यांच्या मांडीवर येऊन बसले आणि पिता-पुत्र यांची भेट झाली. खरोखर ते दृश्य बघण्यासारखे होते. जिजाऊंनी तो आनंदाचा क्षण आपल्या डोळयात साठवून ठेवला.

शहाजीराजांचा आपल्या कुटूंबात आनंदात वेळ चालला होता तोच त्यांना कळाले की, बादशहा शहाजहान दक्षिणेवर चाल करण्यासाठी बऱ्हाणपुरास आला होता. त्यांना ताबोडतोब शत्रूचा समाचार घेण्यासाठी जावे लागले. अतिशय जड अंतःकरणाने त्यांनी जिजाऊसाहेबांचा आणि बाल शिवबांचा निरोप घेतला.

शहाजीराजांनी स्वतः वजीर बनून निजामशाहीचा कारभार चालू ठेवला आहे हे बादशहाला समजले होते. तेथे आल्यावर त्याने प्रथम आदिलशहाला शहाजीराजांपासून दूर केले. त्यामुळे तो शहाजीराजांची संगत सोडून मोगल बादशहाला जाऊन मिळाला. शहाजीराजे आता एकटे पडले होते. शिवाय त्यात त्यांना उपयोगी पडणाऱ्या सरदार मुरार जगदेव याला आदिलशहाने कपटाने ठार केले. या संकटातून शहाजीराजांना मार्ग काढायचा होता.

Read भुतांच्या गोष्टी | Horror Stories in Marathi | Ghost Stories in Marathi

7. जिजाऊंचे संस्कार

Chatrapati shivaji maharaj story marathi: शहाजीराजे हे अतिशय पराक्रमी आणि शूर योद्धे होते. मोगली सैन्याची व त्यांची समोरासमोर भेट झाली. शहाजीराजे निकराने लढत होते परंतु शत्रू जास्त बलवान होता. आदिलशाही सैन्यापुढे त्यांचे सामर्थ्य कमी पडले आणि शेवटी पाच वर्षे सांभाळलेली निजामशाही शहाजीराजांना सोडावी लागली. शेवटी राजे माहुलीच्या किल्ल्यात आले.

शहाजीराजे आता शत्रूच्या वेढयात अडकले त्यामुळे त्यांनी मनाविरूद्ध आदिलशाहीची सरदारकी स्वीकारली व ते आदिलशाहीचे सरदार झाले. या गोष्टीमुळे मोगल बादशहा घाबरला व त्यामुळे त्याने आदिलशहाला सांगितले की, शहाजीराजांना कर्नाटक प्रांती पाठवावे. बादशहाचे मर्जी राखण्यासाठी आदिलशहाने शहाजीराजांना विजापुरला पाठविले. शहाजीराजे तेथे जाण्यापूर्वी जिजाऊंना भेटण्यासाठी गेले.

शिवबा सहा वर्षाचे झाले होते. जिजाऊ आणि शिवबा यांनी पुण्यास राहावे असे ठरले. पुण्याला जाण्याची त्यांची चोख व्यवस्था केली गेली. पुण्याला जात असताना डोंगर खोऱ्यांची वाट होती. पुण्यात पोहोचल्यावर सर्वत्र पडक्या घरांचे ढिगारे, भग्न वाडे आणि हवेल्या हे सर्व पाहून जिजाऊंना खूप वाईट वाटले आणि पुण्यात कशी बशी जीवन जगणारी काही कुटुंबे बघून त्यांना सुलतानशाहीचा खूपच राग आला.

जिजाऊसाहेब आपल्या पुत्राला घेऊन पुण्यात राहायला आले आहेत हे कळल्यावर सर्व लोकांनी माँसाहेबांना मुजरा करून त्यांचे स्वागत केले. सर्वजण त्यांना माँसाहेब म्हणू लागले. माँसाहेबांनी लोकांना धीर दिला व त्या म्हणाल्या, “आम्ही पुण्यात आलो आहोत, ते दुष्टांनी केलेल्या राखरांगोळीतून नवीन व सुरक्षित पुणे उभारण्यासाठी.”

ते ऐकून लोकांना फारच आनंद झाला. जिजाऊसाहेब व शिवबा यांच्यासाठी पुण्यात एक मोठा वाडा बांधण्याचे ठरविले. कसब्याच्या टोकाला, जवळच नदी असलेल्या ठिकाणी लवकरच एक भव्य वाडा बांधण्यात आला. त्या वाडयाचे नांव लाल महाल असे ठेवण्यात आले. तो वाडा घोडयाची पागा, धान्यकोठी, कचेरी, देवघर अशा सर्व सोयींनीयुक्त असा भव्य होता. एक चांगली शुभ वेळ बघून जिजाऊ आणि शिवबा त्या वाडयात राहण्यास आले.

माँसाहेब या धार्मिक वृत्तीच्या असल्यामुळे त्यांनी पडक्या देवळांचा जीर्णोद्धार करण्यास सांगितले. देवळांना डागडुजी आणि नवीन देवळांचे बांधकाम वेगाने सुरू झाले. एका देवालयात माँसाहेबांनी स्वतःच समारंभपूर्वक श्री गजाननाची प्राणप्रतिष्ठा केली आणि हेच पुण्याचे आराध्यदैवत कसबा गणपती म्हणून प्रसिद्धीस आले. जिजाऊसाहेब व शिवबा रोज तेथे दर्शनाला जात असत. शिवबा माँसाहेबांना अनेक प्रश्न विचाररून त्याविषयी माहिती मिळवत असत. माँसाहेबांकडून मोगल, निजाम यांच्या दुष्कृत्यांचा इतिहास ऐकून बाल शिवाच्या मुठी अतिशय रागाने व संतापाने आवळल्या जात.

माँसाहेब शिवबाला सांगत, “शिवबा, ही भूमी आपली, हा देश आपला; परंतु ते सुलतान व बादशहा बळजबरीने आपल्या लोकांवर राज्य करतात, आपल्या लोकांवर जुलूम-अत्याचार करतात, आपल्या लोकांच्या घरा-दारांची जाळून-पोळून राखरांगोळी करतात, शेतातली उभी पिके घोडयाच्या टापांखाली चिरडतात, ते आपल्या लोकांना गुलामासारखे वागवतात. हे सर्व अत्याचार बघून अत्यंत वाईट वाटते.” माँसाहेबांचे हे बोलणे ऐकून शिवबा फार बैचेन होत असे.

माँसाहेब व शिवबा पुण्यात आल्यापासून पुणे सोडून गेलेले लोक पुन्हा पुण्यात राहू लागले होते. त्यांना त्या दोघाचां खूप आधार वाटत असे. पुण्यातील प्रजेला आता कसलीही भीती वाटत नव्हती, त्यामुळे पुण्याची वस्ती परत वाढू लागली होती.

या लाल महालात शिवबांच्या शिक्षणाची देखील चांगली व्यवस्था केली होती. मुळाक्षरे गिरवणे, लिहायला-वाचायला शिकणे, हत्यारांची माहिती करून घेणे, दांडपट्टा चालविणे, घोडेस्वारी करणे, तलवारीचे हात करणे, तिरंदाजी, कुस्ती, भालाफेक या गोष्टी शिकत होते. याच बरोबर ते संस्कृत, फारसी या भाषांचे ज्ञान, कचेरीचे कामकाज याची देखील माहिती करून घेत होते.

माँसाहेबांचे त्यांच्या जहागिरीच्या कारभाराकडे पूर्ण लक्ष होते. पुण्यातील लोकांचे जीव आणि वित्त सुरक्षित राहील, याची अतिशय उत्तम व्यवस्था त्यांनी केली होती. शेतकऱ्यांना रानटी जनावरांचा खूप त्रास होत असे. त्यासाठी त्यांनी शेतकऱ्यांचीच गस्ती-पथके उभारली. त्यामुळे रानटी जनावरांचा त्रास कमी झाला व चोर-दरोडेखोर यापासून देखील प्रजेचे रक्षण झाले. शेतकरी सुखी झाले. जहागिरीच्या खजिन्यात भर पडून पुण्यातील व्यापार-उदीम वाढीस लागला. जणू पुण्याचा कायापालटच झाला.

जिजाऊंच्या मनात प्रजेविषयी अतिशय करूणा व दयाभाव होता. त्यामुळे शिवबांना देखील अनेक गोष्टी समजल्या होत्या. शिवबा आपल्या सवंगडयाबरोबर डोगर-दऱ्या हिंडून बघत व कपारी, भुयारे यांची माहिती घेत असत. सर्व प्रजेशी ते जवळीक साधून त्यांना आपलेसे करत व त्यांचे सुख-दुःख जाणून घेत असत.

दऱ्याखोऱ्यात फिरताना शिवबांना मावळयांची मुले भेटत असे. पुढे हेच मावळे शिवाच्या जिवाभावाचे सोबती, सवंगडी बनले. शिवबा त्यांना पुण्यातील वाडयात घेऊन येत असत. माँसाहेब देखील त्यांच्याशी प्रेमाने व आपुलकीने वागत असे.

शिवबा आता मोठे झाले तेव्हा ते माँसाहेबांच्या कडक शिस्तीत प्रत्येक गोष्ट शिकत होते. ते सर्वगुणसंपन्न होत होते. राजाला आवश्यक असणारे सगळे गुण त्यांच्यात होते. माँसाहेबांनी त्यांच्यावर सुसंस्कार केले होते. त्याच्या अंगी बाणेदारपणा, शौर्य, प्रजेबद्दल प्रेम, अन्यायाविरूध्द चीड असे गुण दिसून येत होते. जुलमी, धर्मांध, परकी सुलतानांच्या गुलामगिरीतून आपली भूमी मुक्त करण्याचे विचार त्यांच्या मनात मूळ धरू लागले होते. स्वधर्माचा अभिमान, प्रजेविषयी कळवळा, थोरा-मोठयांचा आदर करणे हे गुण त्यांच्या ठायी दिसून येत होते.

शिवबांचे ते गुण पाहून माँसाहेबांचा ऊर अतिशय अभिमानाने भरून येत असे. त्यांच्या सर्व आशा-आकांक्षा शिवबाभोवती केंद्रित झाल्या होत्या. त्या नेहमी शिवबाला सांगत, “शिवबा तुला राम-कृष्णाप्रमाणे कार्य करायचे आहे. दुष्टांचे निर्दालन, पापी जनांचा नाश करून स्वधर्माचे, प्रजेचे रक्षण करायचे आहे आणि असे केलेस तर माझे समाधान होईल. परक्या बादशहाचा चाकर होण्यात धन्यता मानू नकोस. तुझे वडील फक्त नाईलाजाने परक्यांसाठी लढत आहेत. स्वतंत्र राज्य स्थापन करून तुझ्या वडिलांनी देखील दौलत सांभाळण्याचा प्रयत्न केला होता, परंतु त्यात त्यांना यश आले नाही परंतु तू आपल्या मात्या-पित्याची ही इच्छा पूर्ण कर. वडिलांनी मिळविलेल्या जहागिरीवर जगण्यात पुरूषार्थ नाही तर काही नवे निर्माण करण्यासाठी तुझा जन्म झाला आहे हे तू लक्षात ठेव. स्वराज्य स्थापून तू ‘श्री’ च्या राज्याची स्थापना कर. हीच त्या जगदंबेची, शंभू-महादेवाची इच्छा आहे, हे जाणून घे.”

माँसाहेबांच्या या विचारांनी व शिकवणीने शिवबांचे मन महत्त्वाकांक्षेने स्वाभिमानाने भरून येत होते आणि स्वराज्य-स्थापनेची इच्छा प्रबळ होत होती.

Read Sai Baba Stories In Marathi | साई बाबांच्या कथा मराठीत

8. सिंहाचा छावा

शहाजीराजे हे आदिलशहाचे सरदार होते त्यामुळे ते सतत लढाईत गुंतलेले असत. ते बंगळुरला मुक्कामाला होते. या लढायांमुळे त्यांना कर्नाटकात राहावे लागत असे. बंगळूर येथे त्यांनी एक भव्य वाडा बांधला व तेथे त्यांचे दुसरे कुटूंब होते. दुसरी राणी तुकाबाई व त्यांचा मुलगा एकोजी यांच्याबरोबर ते तेथे राहात होते. शहाजीराजे बंगळूरला राहात परंतु मनाने मात्र ते सदैव पुण्याला जिजाबाई व शिवबांकडे असत. त्यांचा शिवबांवर खूप जीव होता. ते मधून मधून शिवबांना उंची भेटवस्तू पाठवत असत.

शहाजीराजांची इच्छा असतानाही त्यांना पुण्यात येणे जमले नव्हते; म्हणून त्यांनी पुण्याला पत्र पाठवून शिवबा व जिजाबाई यांना बंगळूरला बोलावले होते. जिजाऊ व शिवबा दोघेही बंगळूरला आले तेव्हा सगळयांनी त्यांचे स्वागत केले. सगळयांना फारच आनंद झाला. शहाजीराजांनी पुत्राला प्रेमाने जवळ घेतले.

शिवबा बंगळूरला आल्यावर त्यांच्या लक्षात आले की, बादशहा-सुलतानांनी येथे आपल्या जुलमी राजवटी स्थापन केल्या, त्यामुळे शिवबांच्या मनात सुलतानाविषयी घृणा निर्माण झाली. शिवबांचे मन तेथे रमत नव्हते हे शहाजीराजांच्या लक्षात आले.

माँसाहेबांनी शहाजीराजांना सांगितले की, आता शिवबाचे लग्नाचे वय झाले आहे व शहाजीराजांनी देखील त्या गोष्टीला मान्यता दिली. माँसाहेबांना खूप आनंद झाला.

शहाजीराजांनी आदिलशहाची राजधानीचे शहर विजापूर शिवबांना दाखविले. तेथे काही गोष्टी शिवबांना आवडल्या नाहीत म्हणून त्यांनी आपल्या पित्याला ‘आपण येथे राहणार नाही असे सांगितले. शहाजीराजांची इच्छा होती की, शिवबाने दरबारात जाऊन आदिलशहाची भेट घ्यावी परंतु शिवबांना ते मान्य नव्हते. ते आपल्या पित्याला म्हणाले, “मला क्षमा करा महाराज, आमची संस्कृती, आमचा धर्म, आमचे राज्य बुडविणाऱ्या सुलतान बादशहापुढे मान झुकविण्यासाठी आमचा जन्म झालेला नाही. आम्ही आई जगदंबा, शंभू महादेव, माता-पिता आदिंपुढे आमचे मस्तक हजारवेळा झुकवू. परंतु त्या क्रूर सुलतानापुढे आमचे शिर कधीच झुकणार नाही.”

शिवबांच्या या सडेतोड उत्तरामुळे शहाजीराजे त्यांच्यावर खूपच खुश झाले. ते शिवबाला म्हणाले, “आम्हाला तुमचा अभिमान वाटतो. कारण आम्ही खूप प्रयत्न केले, परंतु आम्हाला त्यात यश आले नाही. आता आमची अपूर्ण इच्छा तुम्ही पूर्ण कराल अशी आम्हाला खात्री आहे. यापेक्षा आमचे भाग्य ते काय असणार?” असे म्हणून त्यांनी शिवबाला आशीर्वाद दिला.

शहाजीराजे आपल्या मनाशीच म्हणाले, ‘शिवबा बाळराजे म्हणजे हे एक वादळ आहे. हे वादळ आदिलशाहीत कोंडता येणार नाही. हा सिंहाचा छावा या सोनेरी पिंजऱ्यात कधीच राहणार नाही. त्याला मुक्तपणे हिंडू-फिरू दिले पाहिजे व त्यासाठी त्यांना पुण्याला पाठविणे गरजेचे आहे. त्यानंतर शहाजीराजांनी ठरविल्याप्रमाणे शिवबा व जिजाऊ हे दोघेही पुण्याला परत आले.

Read तेनाली राम मराठी कथा | Tenali Raman Stories in Marathi

9. शिवराय-मावळे शपथविधी

Shivraay mavle shapat vidhi: शिवरायांचे क्षात्रतेज हे जास्त तळपू लागले होते. त्यांची न्यायनिष्ठुरता, सचोटी, धैर्य हे गुण पाहून सर्व लोकांच्या मनात स्वराज्याविषयीच्या आशा जागृत होऊ लागल्या होत्या. त्यामुळे सर्वांचे प्रेम, सहकार्य व विश्वास त्यांना मिळू लागला होता.

शिवरायांनी मावळयांसह स्वराज्यासाठी एक अनुकूल असे वातावरण निर्माण केले होते. त्यामुळे एके दिवशी शिवराय मावळ खोऱ्यातील तरूण सवंगडयांना घेऊन सहयाद्रीच्या खोऱ्यातील रोहिडेश्वराच्या मंदिरात आले. तेव्हा पाटील, देखमुख ही मंडळी देखील तेथे आली. शिवराय शिवलिंगासमोर नतमस्तक झाले आणि त्यांनी महादेवाला अतिशय मनोभावे नमस्कार केला व नंतर ते आपल्या सर्व सहकाऱ्यांना उद्देशून म्हणाले, “हे पहा मित्रांनो, माझे पिता शहाजीराजे यांनी जेव्हापासून या जहागिरीचा कारभार हाती घेतला तेव्हापासून येथील प्रजा पूर्वीपेक्षा सुखात आणि निर्भयपणे जगत आहे. परंतु ही जहागिरी कायम आपल्याकडेच राहील, याचा काय भरोसा? लहरी असलेला सुलतान ती आपल्याकडून कधीही काढून घेईल म्हणजेच परत मागचेच दिवस येणार.

प्रजेवर अन्याय, अत्याचार सुरू होणार. अशा वेळी फक्त परमेश्वराचा धावा करण्यापलीकडे आपण काहीही करू शकणार नाही. आपण प्रयत्न केल्याशिवाय परमेश्वर देखील आपल्याला मदतीला येणार नाही. ज्याप्रमाणे श्रीरामप्रभूंनी वानरसेना उभी केली, भगवान श्रीकृष्णांनी गोकुळातील लोकांना एकत्र केले आणि तेव्हाच त्यांनी त्या अत्याचारी राजांचा पराभव केला. त्याचप्रमाणे आपण आज जर एकत्र आलो आणि जिवावर उदार होऊन त्याग करायला तयार झालो, तर आपण आपल्या मुलुखातून जुलमी, अत्याचारी सत्ताधीशांना नेस्तनाबूत करून लोककल्याणकारी अशा स्वराज्याची स्थापना करू शकू. असे स्वराज्य स्थापन व्हावे अशी श्रींची इच्छा आहे. जर आपण एकत्र येऊन अशा कार्याला वाहून घेतले तर महादेव आपणास आशीर्वाद देईल व तो सदैव आपल्या पाठीशी उभा राहील. आपण जर या कार्यासाठी तयार असाल तर हिंदवी स्वराज्याच्या स्थापनेसाठी पडेल ते कष्ट व कोणताही त्याग करण्यास मागे-पुढे पाहणार नाही, अशांनी पुढे यावे आणि श्रींच्या समोर शपथ घ्यावी. कोण तयार आहे बोला?”

शिवरायांचे हे कळकळीचे बोलणे सर्वांच्या हृदयापर्यंत जाऊन पोहोचले. सर्वजण लगेचच श्रींच्यासमोर उभे राहात म्हणाले, “राजे, श्रींचे राज्य स्थापन करण्यासाठी आपण आमचे प्राण मागितले तरी आम्ही देण्यार तयार आहोत. या कार्यासाठी आम्ही आपण जे सांगाल ते करण्यासाठी तयार आहोत. त्यासाठी कोणताही त्याग करण्याची आमची तयारी आहे.”

ते ऐकून शिवरायांना अतिशय गहिवरून आले. त्यांनी प्रत्येकाकडून श्रींच्या पिंडीवरील बिल्वपत्र उचलून ‘स्वराज्य-स्थापनेसाठी मी माझे जीवन समर्पित करीत आहे’ अशी शपथ वदवून घेतली. माँसाहेबांना जेव्हा हे समजले तेव्हा त्यांचे मन भरून आले.

आदिलशाही दरबारात शिवरायांविषयी वेगळाच समज झाला होता. आदिलशाहीतील शहाजीराजांसारख्या अग्रगण्य सरदाराचा मुलगा असा रानोमाळ का फिरतो? दऱ्या-खोऱ्या का तुडवतो? आपल्या वडिलांच्या जहागिरीत आरामात जगण्याचे सोडून असा उन्हातान्हात का फिरतो? त्या सरदारांना स्वराज्याचे स्वप्न पाहणारे ते जिवाचे रान करणारे शिवराय कसे समजणार होते?

शत्रू हा अतिशय बलाढय होता. शिवाय त्याच्याकडे लाखोंचे सैन्य होते. त्याच्यापुढे टिकाव धरण्यासाठी आपल्याकडे देखील बलाढय अशी सेना हवी, हत्यारे हवी, दारूगोळा हवा, भरपूर धन हवे. हे सर्व कसे मिळवायचे? याची काळजी शिवरायांना लागली होती. परंतु त्यांच्याकडे दूर विचार करण्याची दृष्टी होती म्हणून त्यांच्या मनात गनिमी युद्धाने लढायचे असे होते. तेव्हा असे देखील म्हटले जात की, ज्याच्याजवळ गड असे त्यांच्याच हाती राज्य असे. म्हणून शिवरायांनी प्रथम गड ताब्यात घेण्याचे ठरविले. कारण त्यांच्याकडे कोणताच किल्ला नव्हता.

शिवरायांनी त्यासाठी प्रथम तोरणा गड घेण्याचे ठरविले. हा तोरणा गड अतिशय बुलंद व अवघड होता त्यामुळे आदिलशहाचे याकडे लक्ष नव्हते. एके दिवशी शिवरायांनी आपल्या मावळयांसह या गडावर आगमन केले व तेथे त्यांनी आदिलशहाचे निशाण काढले व आपला भगवा झेंडा फडकावला. तेथे त्यांनी स्वराज्याचे तोरण बांधले. गड त्यांच्या ताब्यात आला.

गडावर तोरणाईचे मंदिर होते. तेथे शिवरायांनी देवीची प्रार्थना करून तिचा आशीर्वाद घेतला. यानंतर शिवरायांनी गडावर दारूगोळा, हत्यारे, यांचा भरणा केला. काही पडझड झालेल्या बुरूजांची दुरूस्ती केली. तोरणा गडावर त्यांनी स्वराज्याचा भगवा झेंडा फडकावला, हे ऐकून जिजाऊंना खूपच आनंद झाला.

तोरणा गडाच्या बुरूजांच्या दुरूस्तीचे काम करताना एका बुरूजात भरपूर असे धन सापडले. खरोखर ही तर जगदंबेचीच कृपा म्हणावी लागेल. स्वराज्याची उभारणी करण्यासाठी या धनाचा उपयोग करण्याचे शिवरायांनी ठरविले.

शिवराय जेव्हा लाल महालात परत आले तेव्हा सर्वांना खूप आनंद झाला. काही सुवासिनींनी त्यांच्या पायांवर पाणी घातले. सौभाग्यवती सईबाईंनी हातावर साखर ठेवली. शिवरायांनी माँसाहेबांना वाकून नमस्कार केला. तेव्हा माँसाहेबांना अतिशय आनंद झाला होता व त्यांनी शिवरायांना आशीर्वाद दिला व त्या म्हणाल्या, “राजे, आपण योग्य तेच केले. आई जगदंबेने तुम्हाला हत्तीचे बळ दिले आहे. योग्य वेळी योग्य कार्य हाती घ्या.”

शिवरायांनी त्या दिवशी रात्री आपल्या सहकाऱ्यांबरोबर भोजन केले. त्यानंतर गडावरील सापडलेल्या धन-संपत्तीविषयी माँसाहेबांशी विचार-विनिमय करून त्याचा उपयोग कसा करायचा ते ठरविले. त्या धनातून दारूगोळा व इतर साधन-सामग्री खरेदी करून बाकी धन मोठया कार्यासाठी राखून ठेवण्याचे ठरले.

तोरणा गडावरून थोडे अलिकडे मुरंबदेवाच्या डोंगरावर एक बळकट किल्ला बांधण्याचे शिवरायांनी ठरविले होते. त्याप्रमाणे गडाच्या बांधकामास सुरूवात झाली. किल्ला अतिशय वेगाने बांधून तयार झाला. गडावर भगवे निशाण फडकावले. राजवाडा, कचेरी अशी बांधकामे पूर्ण होताच गडावर काही राखीव फौज ठेवली. शिवरायांनी या गडाचे नांव ‘राजगड’ असे ठेवले आणि हाच गड स्वराज्याच्या राजधानीचा गड बनला.

Read अकबर बिरबल मराठी गोष्टी | Akbar Birbal Stories in Marathi

10. स्वराज्याचा झेंडा

Shivaji Maharaj Stories In Marathi: शिवरायांनी तोरणा गड घेतला आणि त्यामुळे प्रजेला स्वराज्य आता जवळ आले आहे असे वाटू लागले होते. लोकांना शिवराय आपलेसे वाटू लागले म्हणून लोक शिवरायांना ‘राजे’ असे म्हणू लागले होते.

राजगड स्वराज्याची राजधानी झाली असल्याची बातमी सगळीकडे पसरली. सर्व लोकांना खूपच आनंद झाला. परंतु काही लोकांना राजांचे हे कर्तृत्व सहन झाले नाही. काही परकीय जे सुलतानाच्यापुढे हाजी हाजी करणारे होते त्यांना राजांचा मत्सर वाटू लागला होता. आजपर्यंत जे कोणाला शक्य झाले नाही ते हा एवढासा मुलगा काय करणार? ही गोष्ट त्यांना रूचली नाही.

हे लोक तक्रार करण्यासाठी शिरवळला गेले व तेथे आदिलशाही ठाणे अंमलदार अमीन रहीम अहमद याला त्यांनी सांगितले, “शहाजीराजांच्या मुलाने तोरणा आणि मुरूंबगड ताब्यात घेतले आणि त्याने गडाची डागडुजी देखील केली आहे. तो तेथे स्वतःचे राज्य स्थापन करण्यासाठी हालचाल करतो आहे.”

अमीनमियाला या गोष्टीतील गांभीर्यच कळाले नाही. स्वराज्य स्थापणे म्हणजे पोरखेळ नाही. समजा गडाची डागडुजी केली तर ते चांगलेच आहे. आपल्या ताब्यात आयताच सज्ज झालेला गड आला तर चांगलेच आहे. तो एवढासा शिवाजी त्याला आवरणे काही कठीण गोष्ट नाही असे अमीनमियाला वाटले.

इकडे बारा मावळातील पाटील, देशमुख राजांना सामील झाले. त्यांनी शेतसारा स्वराज्याच्या खजिन्यात भरण्यास सुरूवात केली. ठाणे अंमलदार अमीनकडे कोणीही शेतसारा भरण्यास तयार नव्हते. हा प्रकार पाहून अमीन खूपच संतापला त्यामुळे त्याने एक सांडणीस्वार विजापुरला पाठविला, त्यात त्याने शिवाजीने गड कसा ताब्यात घेतला व त्यात कोण कोण सामील झाले, याची नावासह माहिती पाठविली. त्यात त्याने लोकांनी शेतसारा भरण्याचे देखील बंद केल्याचे सांगितले आणि म्हणून एखाद्या सरदारास शिबंदीसह शिवाजीचे पारिपत्य करण्यासाठी पाठवावे, असेही सांगतिले.

आदिलशहाला हे सर्व कळाल्यावर तो फार संतापला व त्याने शहाजीराजांना बोलवून त्याविषयी विचारले. तेव्हा शहाजीराजांनी शांतपणे सांगितले, “अहो, शिवाजी असे का व कशासाठी करेल? त्याने किल्ला घेऊन आपल्याच जहागिरीचे रक्षण केले आहे त्यामुळे आपण अजिबात चिंता करू नये.”

शिवाय त्यात भर म्हणून शिवरायांनी देखील आदिलशहाला पत्र पाठवून गोड शब्दात तेच सांगितले त्यामुळे आदिलशहा शांत झाला. परंतु त्याने बारा मावळातील पाटील व देशमुख यांना फर्मान पाठवून शिवरायांना मदत करू नये असे लिहिले होते, त्याचबरेाबर शेतसारा देखील आदिलशाही खजिन्यात भरण्यास सांगितले.

आदिलशाहाचे सरदार दक्षिणेतील लढाईत गुंतलेले असल्यामुळे शिवरायांचे पारिपत्य करण्यास कोणीही सरदार तेथे नव्हता. शिवरायांचे पारिपत्य म्हणजे अतिशय किरकोळ असेही त्याला वाटत होते.

पाटील-देशमुखांप्रमाणेच नरसू प्रभू यांना देखील आदिलशाही फर्मान आले त्यामुळे ते घाबरले. त्यांनी लगेच मुलाला शिवरायांकडे पाठविले. शिवरायांनी त्यांची समजूत घातली.

आपण सर्वांनी स्वराज्याची शपथ घेतली आहे. श्रींच्या इच्छेनेच ‘आपण स्वराज्य स्थापन केले आहे त्यामुळे यात घाबरण्यासारखे काही नाही. श्रींचा आशीर्वाद असल्यामुळे विजय आपलाच होणार आहे.’

शिवरायांचा हा निरोप त्याने वडीलांना सांगितला. त्यामुळे नरसू प्रभूंचे समाधान झाले. त्यांनी तेव्हापासून प्रतिज्ञा केली की, परक्यांच्या गुलामीत जगण्यापेक्षा राजांनी स्थापन केलेल्या स्वराज्यात जगू. त्यातच आमच्या जन्माचे सार्थक होईल.’

सर्व मावळ खोरे शिवरायांच्या पाठीशी उभे राहिले. शिवराय स्वतः सर्व कामांत लक्ष देऊ लागले. न्याय-निष्ठुरतेने निर्णय व्हायला लागले. तोरण्यावर स्वराज्याचा जसा झेंडा फडकला तसेच इतर ठिकाणी देखील स्वराज्याचे झेंडे फडकले.

Read लहान मुलांच्या मराठी गोष्टी | Marathi Stories For Kids With Moral | छान छान गोष्टी

11. शक्तीपेक्षा युक्ती श्रेष्ठ

Shakti pekshya yukti shreshtra: "स्वराज्याच्या जवळील जावळीचे खोरे येथील आदिलशहाचा सरदार चंद्रराव मोरे मरण पावला व तो निपुत्रिक असल्याने राज्याला वारस उरला नाही व त्यामुळे आदिलशहा ती जहागीर जप्त करील अशी दहशत निर्माण झाली. असे झाले तर चंद्रराव मोरे यांच्या विधवा पत्नीला दुसऱ्याच्या दयेवर जगावे लागेल म्हणून तिने मोरे घराण्यातील एका मुलाला दत्तक घेण्याचे ठरविले व यासाठी शिवरायांची मदत घेण्याचे ठरविले.

जावळीचे खोरे हे स्वराज्याच्या सीमेला लागून असल्यामुळे तेथील जहागीरदार जर आपल्याशी सलोख्याने राहणार असेल तर आपल्यासाठी ती एक चांगली बाजू होईल, असा दुरचा विचार करून फक्त सोळा वर्षाचे शिवराय आपल्याबरोबर घोडदळ, पायदळ घेऊन जावळीत निघाले. मोऱ्यांच्या विधवा पत्नीने एका मुलाला दत्तक घेतले. त्याचे नाव देखील परंपरेप्रमाणे ‘चंद्रराव’ असे ठेवले गेले. आदिलशहाने ‘चंद्रराव’ हा या घराण्याला दिलेला कायमचा किताब होता. तसे बघितले तर स्वराज्याच्या दृष्टीने ही जहागीर अत्यंत महत्वाची होती तरी देखील शिवरायांनी ती संधी नाकारली.

शिवराय वयाने लहान असून देखील मोऱ्यांच्या पत्नीने त्यांना नमस्कार केला व नजराणा भेट दिला. चंद्रराव वयाने मोठा होता तरी तो देखील शिवरायांच्या पाया पडला. तो हे जाणून होता की, शिवरायांनी दिलेल्या संरक्षणामुळेच आपण जहागिरीचे धनी झालो आहोत आणि ‘चंद्रराव’ हा किताब आपल्याला मिळाला आहे.

जेव्हा शिवराय गडावर आले तेव्हा त्यांना समजले की, आदिलशहाने स्वराज्याचा वैरी असलेल्या अमीन मिया याची कोंढाण्याचा सुभेदार म्हणून नेमणूक केली आहे व तो लगेच कोंढाण्याकडे येणार आहे. स्वराज्याचा हा कपटी, बेरकी, आक्रमक स्वराज्याच्या सीमेजवळ येऊन राहणार ही गोष्ट तशी गंभीर होती.

यावर विचार करून शिवरायांनी खेडेबारे गावच्या बापूजी मुद्गलांना बोलविले आणि सांगितले की, “बापूजी हा शत्रू येथे येणार आहे व हा शत्रू येथे येणे म्हणजे स्वराज्याला धोका आहे आणि म्हणून कोंढाणा हा आपल्याच हाती पाहिजे.” असे सांगून त्यांनी बापूजींना हे काम शक्तीपेक्षा युक्तीनेच केले पाहिजे व म्हणून त्यांनी त्यांना गुप्तपणे काही गोष्टी सांगितल्या व त्याप्रमाणे ते कामाला लागले.

गडावर सिद्दीअंबर हा गडकरी व काही फौज होती. बापूजी किल्लेदाराचा पाहुणा आहे असे सांगून गडावर गेले व तेथे त्यांनी प्रवेश मिळविेला. गडावरील पाहुण्याकडे बापू गेले. बापू बोलण्यात हुशार असल्यामुळे त्याच्या जिभेवर जणू साखर घोळत होती. त्यामुळे ते समोरच्याला बरोबर आपलेसे करायचे.

आता बापूजींचे किल्लेदार पाहुणे म्हणजे आबाजी होय. आबाजी बापूजींना म्हणाले, “बापूजी, तुम्हाला काय सांगणार! आम्हाला डोळयांत तेल घालून गडावर पहारा द्यावा लागतो. थोडा देखील वेळ आम्हाला मिळत नाही. पोटासाठी परक्याची चाकरी करावीच लागते आहे व आमचा जन्म व्यर्थच चालला आहे.”

बापूजींनी आबाजींचे असे दुःखी बोलणे ऐकले व ते त्यांना म्हणाले, “आबाजी, आपण दुःखी होऊ नका. कारण लोकांवरील अत्याचार थांबावे व त्यांना सुखाने दोन घास खाता यावे यासाठी आपले शिवाजी राजे स्वराज्याची स्थापना करण्यासाठी आपल्या जिवाचे रान करीत आहेत आणि अशा वेळेस आपण सगळयांनी त्यांना सर्व प्रकारे मदत करणे गरजेचे आहे व ते प्रत्येकाचे कर्तव्य देखील आहे. तुमच्यासारखी अतिशय विचारी व जाणती माणसे जर अशी दुःख करीत बसली तर काय उपयोग?”

आबाजींना विचारी म्हंटले म्हणून त्यांना खूपच बरे वाटले व ते म्हणाले, “बापूजी, तुमच्या मनात जे आहे तेच आमच्या देखील मनात आहे. परंतु आम्हाला ते या गडावर उघडपणे बोलता येत नाही.”

तेव्हा बापूजी त्यांना म्हणाले, “आबाजी, तुम्ही काही काळजी करू नका. तुम्हाला खरंच आपल्या राजांविषयी आदर असेल तर मी प्रत्यक्ष शिवरायांना तुमच्या भेटीसाठी घेऊन येईन.”

ते ऐकून आबाजींना बरे वाटले व ते म्हणाले, “खरेच, असे होऊ शकते का?”

तेव्हा बापूजी त्यांना म्हणाले, “होय, परंतु त्यासाठी मला एखादी गुप्त वाट तुम्ही दाखवा, म्हणजे कोणालाही न कळता हे काम होईल.”

बापूजींचा हेतू बरोबर साध्य झाला. आबाजींनी त्यांना गडावर येण्याची गुप्त वाट दाखविली. तेव्हा ताबोडतोब बापूजी शिवरायांकडे आले व गुप्त रस्ता सापडल्याचे त्यांना सांगितले, तेव्हा त्याच रात्री बापूजी व आपले हत्यारबंद पाचशे मावळे यांना घेऊन शिवराय गडावर आले व गडावरील आदिलशाही फौजेला त्यांनी हुसकावून लावले आणि नंतर राजांनी गडावर आपले भगवे निशाण फडकावले. अशा प्रकारे कोंढाणा हा न लढाई करताच स्वराज्यात दाखल झाला.

शिरवाळच्या किल्ल्यातील अमीन मियाला कोंढाण्याबाबतीत जे घडले ते काहीच माहित नव्हते. तो आपण कोंढाण्याचे सुभेदार आहोत असे समजून अतिशय आनंदाने आपल्याबरोबर थोडीशी फौज घेऊन कोंढाण्याकडे निघाला. पुढे गेल्यावर वाटेत त्याला समजले की, कोंढाणा हा शिवरायांनी घेतला. तेव्हा तो खूप संतापला.

अमीन मिया आता परत शिरवळला निघाला तेव्हा शिवरायांनी त्याची ती वाट देखील अडविली होती. मिया अमीनजवळ अत्यंत थोडीशीच फौज होती व थोडी फौज शिरवळच्या किल्ल्यात होती. शिवरायांनी याचा फायदा घेतला व ते लगेच शिरवळला गेले. तेथे जाऊन शिवरायांनी अमीन मियाच्या फौजेला घालवून दिले व शिरवळच्या किल्ल्यावर देखील भगवा झेंडा फडकू लागला.

शिवरायांनी शिरवळचा किल्ला देखील ताब्यात घेतला त्यामुळे मिया अमीन विजापुरला निघून गेला.

12. शिवरायांची दूरदृष्टी

shivaji maharaj katha: "शिरवळचा अमीन मिया हा पराभूत झाल्यामुळे विजापुरच्या दरबारात आला तेव्हा शिरवळचा किल्ला व कोंढाणा देखील गमावला असल्याचे आदिलशहाला समजले. ते ऐकून त्याला धक्काच बसला. शिवाजी आपल्याला डोईजड झाल्याचे त्याच्या लक्षात आले म्हणून याबाबत काहीतरी करायलाच पाहिजे असे ठरवून त्याने आपल्या सरदारांची एक गुप्त बैठक घेतली.

या बैठकीत विचार-विनिमय करून असे ठरले की, शिवरायांवर जरब बसविण्यासाठी त्यांचे वडील शहाजीराजे यांनाच कैदेत टाकावे. तेव्हा शहाजीराजे हे जिंजीचा किल्ला घेण्यासाठी लढत होते त्यामुळे त्यांचा मुक्काम तेव्हा छावणीतच असे. जर शहाजीराजेंना झोपेतच जेरबंद करून कैदखान्यात टाकले, तर शिवाजीराजे त्यांना सोडविण्यासाठी येतील व तेव्हा त्यांचा समजाचार घेता येईल, असा सल्ला आदिलशहाला देणारे मराठा सरदारच होते.

मुधोळचे सरदार बाजी घोरपडे यांचा सल्ला ऐकून आदिलशहाला वाटले की, ‘हा सरदार आपल्याच लोकांवर घाव घालून आपल्याच मायभूमीची राख-रांगोळी करायला निघालाय.’ परंतु हे विचार त्याने बोलून न दाखवता तो मनातून खूप खुष झाला आणि त्याने सर्वांना त्याप्रमाणे कामाला लागण्यास सांगितले.

आदिलशहाचा हुकूम होताच सरदार मुस्तफाखानाने आपल्याबरोबर बाजी घोरपडे, बाळाजी हैबतराव, अंबरखान, बहलोलखान, मंबाजी भोसले असे सरदार आणि मोठी फौज घेऊन जिंजीकडे प्रस्थान केले.

शहाजीराजांनी या सर्वांना बघितले तेव्हा त्यांच्या मनात शंका आली की, ‘यांचा नक्कीच काहीतरी डाव आहे.’ मुस्ताफाखानाने शहाजीराजांच्या गळयात पडून सांगितले की, “राजे, तुम्ही जिंजी जिंकण्यासाठी किती प्रयत्न करीत आहात व त्यामुळेच आदिलशहा तुमच्यावर खूप खुष आहे. आपण हा किल्ला लवकरात लवकर जिंकून कर्नाटकातील इतर मुलूख जिंकण्यास मोकळे व्हावे यासाठी आम्हाला तुमच्या मदतीसाठी पाठवले आहे.”

शहाजीराजांनी मुस्तफाखानच्या बोलण्यावर विश्वास ठेवला पण ते तरी देखील सावध होते. मुस्तफाखानचे त्यांच्या छावणीवर बारीक लक्ष होते. शहाजीराजे पहाटेच्या गाढ झोपेत असताना मुस्तफाखानचे शेकडो सैनिक हातात तलवारी व पेटत्या मशाली घेऊन शहाजीराजांच्या छावणीत आले तेव्हा शहाजीराजे ताडकन उठले व त्यांच्या लक्षात आले की, आपल्याबरोबर धोका झाला आहे परंतु तसे असताना देखील शहाजीराजांनी शत्रूशी तलवारीने लढून प्रतिकार केला परंतु शेकडो सैनिकांसमोर एकटयाने लढणे अशक्यच होते. त्यामुळे शहाजीराजे जखमी झाले व भोवळ येऊन खाली कोसळले. त्याबरोबर लगेचच मुस्तफाखानच्या सैन्याने त्यांना उचलून खानाच्या छावणील आणले व त्यांच्या हाता-पायात बेडया घालून कैद केले.

शहाजीराजे अशा रितीने कैद झाले. मुस्तफाखान व इतर सरदारांना फार आनंद झाला. आता शिवाजीराजे आपल्या ताब्यात येणारच असे त्यांना वाटले. शहाजीराजे भानावर आल्यावर त्यांना सर्व काही समजले.

इकडे शिरवळचा किल्ला व कोंढाणा स्वराज्यात दाखल झाले म्हणून शिवराय व त्यांचे मर्द मावळे राजगडावर आनंद साजरा करीत होते, परंतु तितक्यात त्यांना शहाजीराजांना कैद केल्याचे समजले. जिजाऊ व शिवराय अत्यंत काळजीत पडले.

तेवढयात दुसरी बातमी आली की, बंगळुरला असणारे शिवरायांचे मोठे बंधू संभाजीराजे व इतर कुटुंबियांना जेरबंद करण्यासाठी मुस्तफाखानाने बंगळुरला मोठी फौज पाठविली आहे. त्याचबरोबर तिसरे संकट देखील त्यांच्या समोर उभे राहिले ते म्हणजे शिवरायांना धडा शिकविण्यासाठी आदिलशहाने फत्तेखानाला मोठी फौज घेऊन पाठविले आहे.

शिवरायांच्या पुढे हे तिहेरी संकट आले त्यामुळे ते अतिशय काळजीत पडले म्हणून त्यांनी माँसाहेब व इतरांशी चर्चा केली व स्वराज्यावर आलेल्या संकटांची सर्वांना कल्पना दिली. जर शत्रूच्या कारवाया थांबल्या नाहीत, तर सर्वजण शत्रूच्या कैदेत पडतील. प्रसंग खरोखरच कठीण आहे. सर्वांचीच जर सुटका करायची असेल तर स्वराज्याला मुकावे लागणार आणि स्वराज्य जतन करायचे म्हंटले तर शहाजीराजे व इतर कुटुंबीय शत्रूच्या कैदेत खितपत पडणार. काय करावे, परंतु यातून काहीतरी मार्ग काढलाच पाहिजे. श्रींची इच्छा होती, हे राज्य व्हावे म्हणून. मग ते टिकावे यासाठी देखील तेच काहीतरी मार्ग सुचवतील. आता धीर सोडून चालणार नाही.

शिवराय मुत्सद्दी होते त्यामुळे त्यांनी मार्ग शोधला. दिल्लीच्या बादशहाला कसले तरी आमिष दाखवून त्याच्याशी संधान जुळवायचे व त्याचा दबाव आदिलशहावर आणून थोरले महाराज व थोरले बंधू संभाजीराजांना वाचवावयाचे. शिवरायांचे वय तेव्हा फक्त अठरा वर्षाचे होते तरीदेखील त्यांची दुरदृष्टी पाहून माँसाहेबांना फार कौतुक वाटले व शिवरायांविषयीचा आदर अधिकच वाढला.

मोगलांसारख्या सर्व सत्ताधीशांनी आपली शक्ती पाहिली की ते नक्कीच आपल्याशी मैत्रीचा हात पुढे करतील व त्यासाठी आपण प्रथम पुरंदरसारखा गड ताब्यात घेऊ. फत्तेखान आपल्यावर चालून येण्याआधीच पुरंदर घेतला पाहिजे; म्हणजे गडाच्या आश्रयाने आपण त्या फत्तेखानाचा सहज पराभव करू शकू, असे शिवरायांचे विचार होते.

तेथील सर्वजण शिवरायांच्या या डावपेचाने आश्चर्यचकित झाले व त्यामुळे त्यांना शिवरायांची दूरदृष्टी देखील कळाली.

13. पुरंदर जिंकला

शिवरायांनी मनाशी पक्का निर्धार केला होता की, श्रींच्या इच्छेने स्थापन केलेले स्वराज्य हे टिकवायचेच. फत्तेखानाचा पराभव करायचा त्यासाठी राजांनी आपल्या डावपेचांना सुरूवात केली. फौजांना त्यांनी सज्ज राहण्यास सांगितले. त्यांनी मोगल बादशहाकडे आपला एक वकील पत्र देऊन पाठविला.

राजांच्या फौजेतील सर्व मावळयांनी गडावरील देवीचे दर्शन घेतले. माँसाहेबांचा आशीर्वाद घेतला व फौज निघाली. वाऱ्यावर भगवा फडकत होता. राजांच्या बरोबर जिवाला जीव देणारे अनेक शूर असे मावळे होते. राजांनी हात उंचावून गर्जना केली, ‘जय भवानी’ त्याबरोबर सर्वांनीच ‘जय भवानी’ अशी गर्जना केली.

राजांचे मावळे पुरंदरच्या दिशेने निघाले. पुरंदरचे किल्लेदार नीळकंठ सरनाईक हे होते. आता त्यांचे वय झाले होते परंतु तरीदेखील त्यांनी तलवार चालविणे सोडले नव्हते. त्यांचे पूर्ण आयुष्य सुलतानाची, बादशहाची चाकरी करण्यात गेली होती. असे हे वयोवृद्ध सरनाईक शहाजी राजांचे जिवलग मित्र होते. आपल्या मित्राचा हुशार व बहादूर मुलगा शिवबा यांचे त्यांना फारच कौतुक होते. एवढया कमी वयात स्वराज्य स्थापणारा हा मुलगा स्वतःच्या कर्तृत्वाने फार मोठा होणार असे त्यांना मनापासून वाटत होते.

शिवरायांची फौज पुरंदरकडे चालली होती. तेव्हा राजांनी स्वतः शेतकऱ्याचा वेष केला आणि ते नीळकंठरावांना भेटले. राजांनी त्यांना काय घडले, परिस्थिती कशी आहे, हे सर्व सांगितले. यावेळेस आम्हाला मदत करा असे सांगितले. आपली फौज पुरंदरावर ठेवून दिली तर आम्ही त्या फत्तेखानाला पळवून लावू असा विश्वास दिला.

शिवरायांचे बोलणे नीळकंठरावांना पटले. बादशहाची सेवा करण्यात पूर्ण आयुष्य गेले मग आयुष्याच्या शेवटी जर स्वराज्याची काही सेवा करता आली तर निदान आपल्या जीवनाचे सार्थक होईल, असा विचार करून नीलकंठरावांनी गड शिवरायांकडे सोपविला व ते म्हणाले, “तुम्ही लवकर जा आणि आपली फौज गडावर घेऊन या. उशीर करू नका. मी गडाचे दरवाजे उघडून ठेवतो. हे करताना माझ्या जिवाचे काही बरे-वाईट झाले तरी मला त्याची पर्वा नाही.”

शिवरायांनी आपली फौज लगेचच पुरंदरावर नेली. तेथे जाताच राजांनी गडाची पाहणी करून लढाईच्या दृष्टीने गड सज्ज करण्यास सुरूवात केली. बुरूजावर तोफा चढू लागल्या, दारूगोळयाचे पेटारे माचीवर नेण्यात आले. गस्त सुरू झाली. शिवराय स्वतः फिरून सर्व व्यवस्था पाहात होते.

शिवरायांच्या एका हेराने बातमी आणली की, सरदार फत्तेखान मोठी फौज घेऊन विजापुराहून निघून बेलसरपर्यंत आला आहे आणि शिवाय त्याने सरदार बाळाजी हैबतरावाला पुरेशी फौज, दाणागोटा, भरपूर हत्यारे व मोठा खजिना बरोबर देऊन शिरवळकडे सुभानमंगळ किल्ला व ठाणे काबीज करण्यासाठी पाठवले आहे. हि माहिती शिवरायांना कळताच त्यांनी एका मावळयाला बोलवून सांगितले, “तू ताबोडतोब शिरवळच्या आपल्या ठाणेदाराकडे आणि सुभानमंगळ किल्ल्याच्या किल्लेदाराकडे जा आणि आमचा निरोप सांग. सरदार बाळाजी हैबतराव ठाणे आणि किल्ला घेण्यास निघाला आहे. जर तो आलाच, तर ठाणे आणि गड खुशाल त्याच्या ताब्यात देऊन टाका व तेथून निघा आणि जवळच्याच रानात आमचा पुढील निरोप येईपर्यंत लपून राहा.”

मावळा लगेच तो निरोप घेऊन निघून गेला. राजांनी सरळ सरळ ठाणे आणि किल्ला शत्रूच्या हवाली कसा करण्यास सांगितला, असा प्रश्न नीळकंठरावांनी शिवरायांना विचारला. तेव्हा राजे त्यांना म्हणाले, “हे बघा नीळकंठजीकाका, जेव्हा फत्तेखानाला कळेल की मी पुरंदर ताब्यात घेतला आहे, तेव्हा तो इकडेच चालून येईल व त्याच्याशी लढाई होईल ती येथेच. ही लढाई किती दिवस चालेल ते काही आत्ता सांगता येणार नाही. तेव्हा आपल्या या गडावर पुरेसा दाणागोटा, हत्यारे यांचा साठा असायला हवा. तसेच भरपूर धन हवे. तो आदिलशाही सरदार हैबतराव शस्त्रास्त्रे व खजिना आयताच घेऊन आपल्याकडे येत आहे तर त्याला आपण कशासाठी अडवायचे? तो आल्यावर जर त्याला लढाई न करताच शिरवळचे ठाणे आणि सुभानमंगळ किल्ला मिळाला तर तो खुश होईल. मराठे आपल्याला घाबरून पळाले असे त्याला वाटून तो बेसावध राहिल; खजिना, दाणागोटा, हत्यारे किल्ल्यात भरून ठेवील. तो असा बेसावध असतानाच आपण त्याच्यावर हल्ला करू. आमची खात्री आहे की आपलाच विजय होईल आणि मग काय त्याचा खजिना, हत्यारे सर्व काही आयतेच आपल्या ताब्यात येईल. ते सर्व आणून हया किल्ल्यात ठेवून देऊ. शत्रूच्याच हत्याराने त्याचाच बळी घेऊन मिळविलेला विजय यासारखे दुसरे समाधान नाही.”

शिवरायांची ही दूरदृष्टी बघून नीळकंठराव खूपच चकित झाले. शत्रूपासून संरक्षण करण्यासाठी शिवराय प्रत्येक गोष्टीत लक्ष घालत होते. तेवढयात त्यांना समजले की, बाळाजी हैबतरावाने सुभानमंगळ आणि शिरवळचे ठाणे स्वतःच्या ताब्यात घेऊन त्यात सर्व सरंजाम भरला आहे. ते ऐकून शिवरायांनी त्वरीत आपल्या शूर सरदारांना बोलवून सांगितले की, “येथून पाचशे घोडेस्वार बरोबर घेऊन शिरवळ ठाणे आणि सुभानमंगळ किल्ला येथून पळ काढून आपल्या रानात लपून बसलेल्या सैनिकांना बरोबर घ्या व शिरवळ ठाणे आणि सुभानमंगळ किल्ल्यात शिरून शत्रूला पराजित करून चांगला धडा शिकवा. तसेच बाळाजी हैबतरावाची मान कापा. ठाणे आणि किल्ला आपल्या ताब्यात आल्यावर तेथील धन आणि हत्यारे घ्या व थोडी फौज तेथे ठेवून सर्व ऐवज घेऊन इकडे या.”

शिवरायांची आज्ञा ऐकताच स्वराज्यासाठी प्राण देखील देण्यास तयार असणारे मावळे सैनिक आपल्या लपून बसलेल्या सैनिकांना बरोबर घेऊन ‘हर, हर महादेव’ अशी गर्जना करीत निघाले. त्यांचा आवाज ऐकून हैबतरावाला वाटले की, हे शेंदाड शिपाई आलेले दिसतात. त्या रानटी पोरांना लढाईत काय कळतंय? म्हणून तो सैनिकांना म्हणाला, “ही पोर आपल्याला पाहून काल पळाली. आता त्यांना जागेवरच गार करा. कोणालाही पळण्याची संधी देऊ नका.”

शिवरायांची फौज किल्ल्याच्या मुख्य दरवाजापाशी आली व इशारा मिळताच फौजेने मोठे दगड दरवाज्यावर मारायला सुरूवात केली. त्यामुळे तो भक्कम दरवाजा मोडला व त्याबरोबर राजांची सर्व फौज किल्ल्यात घुसली आणि त्यांनी आदिलशाही फौजेला कापून काढण्यास सुरूवात केली. काही वेळातच त्यांचे भरपूर सैन्य कापले गेले. हे बघताच उरलेल्या फौजेचा धीर खचला व ते माघार घेऊ लागले.

शिवरायांचे विश्वासू कावजी मल्हार हे बाळाजी हैबतरावांसमोर आले व त्यांना म्हणाले, “तूच ना तो गद्दार, ज्याने कपटाने जिंजीला शहाजीराजांच्या छावणीत घुसून त्यांना झोपेतच हाता-पायात बेडया घातल्यास. आता बघ मी तुला वर पाठवितो.”

असे बोलून कावजी मल्हार यांनी आपल्या हातातील अतिशय टोकदार फाळ बाळाजी हैबतरावांच्या दिशेने फेकला व हैबतराव जागीच ठार झाले. हे बघून आदिशहाचे अशफरशाह व फाजलशाह हे सरदार देखील पळून गेले व इतर फौजफाटाही पळून गेला.

किल्ल्यामध्ये गंडगंज संपत्ती, हत्यारे, दारूगोळा मावळयांच्या हाती पडला. त्यानंतर थोडी शिंबदी गडाच्या रक्षणासाठी ठेवून सर्व मावळे सैनिक पुरंदर गडाकडे परत आले.

सर्व विजयी मराठे वीर ‘फत्ते! फत्ते! अशी गर्जना करीतच पुरंदर गडावर पोहोचले. गडावर आल्यावर शिवरायांनी त्यांना पाठ थोपटून शाबासकी दिली तेव्हा ती थाप पाठीवर पडताच सर्व मावळयांना खूप समाधान वाटले.

14. शिवराय व मावळयांचा विजय

शहाजीराजे आदिलशहाच्या हुकुमानुसार कैदेत होते त्यामुळे आदिलशहा खूपच आनंदी होता. बंगळूरहून फर्रादखान शहाजीराजांच्या कुटुंबियांना पकडून येथे आणेल व फत्तेखान तिकडे शिवरायांचा पराभव करेल असा विचार करून आदिलशहा मनातल्या मनातच खूप खुश होत होता.

फत्तेखानाला देखील असेच वाटत होते की, आपल्या सैन्यामुळे शिवाजी भयभीत होईल व बाळाजी हैबतराव शिरवळचे ठाणे आणि सुभानमंगळ गड त्यांच्याकडून हिसकावून घेईल तेव्हा ते मावळे पळून जातील. मग एकटे शिवाजी काय करणार? पुरंदर आपल्याला आयताच मिळेल.

इकडे शिवराय लढाईच्या दृष्टीने पुरंदरचा बंदोबस्त करण्यात गुंतले होते. शिवरायांनी मावळयांना सांगितले, “जर फत्तेखान येथे येण्याआधीच आपण त्याच्यावर हल्ला केला तर.?”

राजांचा हा विचार सर्वांना पटला आणि फत्तेखानावरील हल्ल्याची योजना तयार झाली. सर्व मावळयांनी ठरवविल्याप्रमाणे मध्यरात्रीच फत्तेखानाच्या छावणीवर धाड टाकली. फत्तेखानाच्या सैनिकांना कोणी हल्ला केला हे कळण्याच्या आतच मावळयांनी शेकडो सैनिकांच्या माना कापल्या. सर्व ठिकाणी हलकल्लोळ झाला. समोरासमोर लढणे आता कठीण आहे हे लक्षात येताच सर्व मावळे पुरंदरकडे निघून गेले.

फत्तेखानाचे सैनिक अचानक झालेल्या या हल्ल्यामुळे खूपच घाबरले. कधी अचानक येऊन मावळे आपल्या माना कापतील याचा त्यांना भरोसा राहिला नाही. फत्तेखान देखील मनातून खूपच घाबरला परंतु वरवर तो उसने अवसान आणत शिवरायांवर चालून जाण्याच्या कल्पना करू लागला.

फत्तेखान अतिशय घाबरलेल्या अवस्थेत असतानाच शिरवळवरून कसा-बसा आपला जीव वाचवून पळालेले फाजलशाह आणि अशरफशाह त्याच्यासमोर येऊन उभे राहिले तेव्हा त्याच्या लक्षात आले की काल रात्री आपली जी अवस्था झाली तीच यांची देखील झाली असणार! तरी देखील त्याने त्यांना विचारले, ‘काय झाले? तुमची तोंड अशी काळी का पडली आहेत!”

तेव्हा त्याला समजले की, बाळाजी हैबतराव मारला गेला, सुभानमंगळ किल्ला आणि ठाणे शिवरायांनी परत जिंकून घेतले. हे ऐकून तर तो पूर्णपणे खचून गेला. परंतु कसेबसे उसने अवसान आणत तो म्हणाला, “त्या एवढयाशा पारोंनी तुम्हाला धूळ घातली?”

फत्तेखान आता खूपच संतापला व त्या संतापातच त्याने आपल्या फौजेला पुरंदराकडे कूच करण्यासाठी सज्ज होण्यास सांगितले. ते सर्वजण पुरंदरकडे निघाले तेव्हा पुरंदरावर अतिशय उत्साहाचे वातावरण होते.

फत्तेखानाची फौज गडाकडे येताना दिसताच इशारा दिला गेला व सगळीकडे धावपळ, लगबग, गडबड सुरू झाली आणि प्रत्येक मावळा आपली हत्यारे घेऊन नेमून दिलेल्या जागी सज्ज झाला. तोफांची तोंड शत्रूकडे वळली. खानाला सर्वत्र शांतता दिसली म्हणून त्याने आपल्या फौजेला गडावर हमला करण्यास सांगितले.

फत्तेखानाची एवढी मोठी फौज घोडयावर बसून गड कसा काय चढणार? आणि पायवाट तर चिंचोळी होती. त्यासाठी ते सर्वजण घोडयावरून उतरून गड चढू लागले. फत्तेखान देखील स्वतः गड चढू लागला. या फौजेला अशी चढणीची सवय नसल्यामुळे थोडे वर जाताच त्यांची दमछाक झाली.

गडावर मात्र सर्व तयारी होती म्हणून ती फौज माराच्या टप्प्यात येताच राजांनी इशारा केला व प्रचंड शिळा, दगड खानाच्या फौजेवर आदळू लागले. त्यामुळे अनेक सैनिकांचा फडशा पडला. मेलेले सैनिक गडगडत खाली जाऊ लागले. खानाची सर्व फौज लाहयांसारखी होरपळून निघाली. सर्व डोंगर रक्ताने लाल झाला. आता खानाच्या फौजेचे धैर्य खचायला लागले.

कावजी मल्हारने मिनादखानला गाठले तर गोदाजी जगताप मुसेखानावर चालून गेला. गोदाजीची तलवार मुसेखानाच्या काळजात आरपार घुसली. खानाच्या फौजेने शस्त्रे तेथेच टाकून ते जीव वाचविण्यासाठी तेथून पळत सुटले. मावळे मात्र त्यांचा पाठलाग करीत होते. बाजी पासलकर देखील शत्रूच्या मागे धावत होते. परंतु ते एकटे आहेत असे बघून शत्रूने त्यांना एकटे गाठून ठार केले. शिवरायांना आपला जिवलग सखा गेल्याचे बघून खूपच गहिवरून आले.

फत्तेखानाची उरलेली फौज जीव वाचवण्यासाठी पळून गेली. शिवरायांच्या मावळयांनी मात्र पराक्रम करून बलाढय अशा शत्रूचा पराभव केला होता. नीलकंठकाकांचे शिवरायांनी आभार मानले व त्यांचा भेटी देऊन सत्कार केला. गडावर संरक्षणासाठी अधिकारी नेमले आणि पुरेशी अशी शिबंदी ठेवून शिवराय आपल्या मावळयांसह राजगडावर परत आले.

15. शहाजीराजांची सुटका

Shivaji maharaj full story in marathi: शहाजीराजांना आदिलशहाने कपटाने कैदेत टाकले होते. फर्रादखान व त्याचे सहकारी सरदार बंगळूरला शहाजीराजांच्या कुटुंबियांना पकडून आणण्यासाठी गेले होते म्हणून आदिलशहा त्यांची वाटच बघत होता परंतु इतक्यात फर्रादखान व इतर सरदार माना खाली घालून आदिलशहापुढे उभे राहिले.

तेव्हा आदिलशहाला समजले की, बंगळूरला संभाजीराजांनी त्यांना बेदम मारून पिटाळून लावले होते. ते ऐकून आदिलशहा खूप संतापला. तो आता शिवरायांवर चालून गेलेल्या फत्तेखानाची वाट बघत होता. तेवढयात फत्तेखान अतिशय पडलेला चेहरा घेऊन आपल्या इतर सरदारांसह आदिलशहासमोर येऊन उभा राहिला. त्यांनी देखील शिवरायांनी आपल्याला कसे बेदम मारले ते सांगितले. त्याचबरोबर मुसेखान मेला, या सर्व बातम्या ऐकून आदिलशहा खूपच संतापला. आता त्याला कळाले होते की, त्याचा पराभव झाला होता.

आदिलशहाने तरीदेखील असा विचार केला की, काही झाले तरी अजून त्या शिवरायांचे पिताश्री तर आपल्या ताब्यात आहेत ना! असा विचार करून त्याने शिवरायांना पत्र पाठवीत त्यात म्हंटले, “तुम्ही तुमचे गड-किल्ले आणि जहागिरी आमच्या ताब्यात देऊन आमच्या दरबारात हजर व्हा; नाहीतर उद्या तुमच्या वडिलांचे आम्ही काही बरे-वाईट करू.” हे पत्र दिल्यामुळे आदिलशहाला वाटले की, आता शिवराय आपल्याकडे लगेच येतील.

परंतु तसे मात्र झाले नाही. कारण शिवराय विचार करीत होते की, आपले वडील शहाजीराजे आदिलशहाच्या कैदेत आहेत तर पुरंदरच्या लढाईत आपले खरे सहकारी बाजी पासलकर हे धारातीर्थी पडले. फर्रादखानाने बंगळुरास वेढा दिलेला होता. या विचाराने शिवरायांना विजय मिळाल्याचा आनंद घेता आला नाही. इतक्यात त्यांना कळाले की, त्यांचे मोठे भाऊ संभाजीराजांनी बंगळुरास फर्रादखानाला भरपूर मारून हाकलून लावले होते. या बातमीने शिवरायांची थोडीशी काळजी दूर झाली होती.

आता शिवरायांनी मुद्दाम दिल्लीच्या बादशहाकडे आपला एक वकील पत्र देऊन पाठवला होता. त्यांनी या गोष्टीचा फायदा करून घेण्याचे ठरविले. आपण बादशहाला पत्र पाठविल्याची माहिती आदिलशहाला कळेल अशी त्यांनी व्यवस्था केली आणि बरोबर तसेच झाले. त्या बातमीने आदिलशहा घाबरला, कारण त्याला वाटले की, आता शिवराय दिल्लीच्या बादशहाला सामील होऊन आपल्यावर मोगलांची टोळधाड आणणारच. जर ते दोघे एकत्र आले तर आपली आदिलशाही जागेवर राहील का? हा विचार करून तो खूपच घाबरला. आपला डाव आपल्यावरच उलटतो आहे की काय? असे त्याला वाटले.

फत्तेखान शिवरायांकडून मार खाऊन परत आला. तसेच फर्रादखान बंगळूरहून हात हलवत परतला. मुस्तफाखान जिंजीजवळ मेला आणि आता या शिवरायांनी बादशहाशी जवळीक करून आमचेच दात आमच्याच घशात घातले तर, असा विचार करून आदिलशहा खूपच गोंधळला. आता आपल्याकडे शहाजीराजांना सोडून देण्याशिवाय दुसरा पर्याय नाही, हे त्याच्या लक्षात आले.

आदिलशहाने असे दाखविले की, आपण शहाजीराजांना स्वखुशीने सोडून देत आहोत. त्यामुळे शहाजीराजांची तेथून सुटका झाली व त्यांना आदिलशहापुढे हजर करण्यात आले. तेव्हा आदिलशहा शहाजीराजांना म्हणाला, “राजे, जे काही घडले ते फक्त गैरसमजुतीमुळे घडले. आता आमच्या मनात तुमच्या विषयी काहीच नाही. आम्ही आपल्या मैत्रीची कदर करतो आहोत. आमचे व तुमचे संबंध आता पूर्वीसारखेच राहतील. तुम्ही फक्त आमच्यासाठी एक गोष्ट करा की, जसे आम्ही तुम्हाला सोडले तसेच तुम्ही आमच्यावरील तुमचे प्रेम दाखवण्यासाठी शिवरायांना सांगून त्यांच्या ताब्यातील कोंढाणा गड आणि संभाजीच्या ताब्यातील बंगळूर आमच्या ताब्यात द्या आणि तुम्ही पूर्वीसारखेच आमच्या सेवेत राहा.”

आदिलशहाची लहर कधी फिरेल याचा विश्वास नाही, असा विचार करून शहाजीराजांनी त्याचे म्हणणे मान्य केले तेव्हा आदिलशहाला खूपच आनंद झाला. त्याने हत्ती, घोडे व मानाचा पोशाख देऊन शहाजीराजांचा मोठा मान-सन्मान केला.

राजगडावर हे वृत्त समजताच माँसाहेबांना आणि शिवरायांना खूप आनंद झाला. आपले वडील सुटले, स्वराज्य बचावले, पराक्रमाचे सार्थक झाले. परंतु एक शल्य मात्र शिवरायांना होते की, कोंढण्यासारखा गड आदिलशहाला परत करावा लागणार होता कारण शहाजीराजांचे तसे पत्र आले होते. शिवरायांनी विचार केला की, ठीक आहे, आम्ही कोंढाणा देऊ; परंतु थोडयाच दिवसांत तो परत जिंकून घेऊ, असा विचार करून शिवरायांनी कोंढाणा आदिलशहाला परत केला परंतु तो परत जिंकण्याचा निर्णय घेऊनच.

या होत्या शिवाजी महाराजांच्या कथा मराठी मध्ये (Shivaji Maharaj Stories In Marathi) तुम्हाला या गोष्टी कसे वाटले आम्हाला कडवा आणि आपल्या मित्रां बरोबर या आर्टिकल ला share करा.

जर तुम्हाला या नंतर च्या गोष्टी वाचायच्या असेल तर कंमेंट बॉक्स मध्ये आम्हाला कडवा.

You might like

पुढच्या गोष्टी वाचायच्या आहेत

भरपूर चांगलं पद्धतीनं इतिहास लिहला आहे. शहाजी राजे चा सुटका झाल्यानंतरची इतिहास कधी पोष्ट करणारं??

Very Helpful for me. Proud to be a Maratha..

निबंध लेखन मराठी | essay writing in marathi

मित्रांनो आपल्या शाळा कॉलेजांमध्ये निबंध लेखन हा अतिशय महत्त्वाचा विषय आहे.या पोस्ट मध्ये आपण निबंध लेखन मराठी (essay writing in marathi) बघणार आहोत. आम्हाला आशा आहे की हा लेख आपण सर्वाच्या कामात येतील.

0.1.1 निबंधाचे प्रकार
0.1.2 निबंध लीहताना घ्यायची काळजी
0.1.3 निबंधाची सुरुवात कशी करावी
0.1.4 निबंधाचा मध्यभाग कसा असावा
0.1.5.1 माझा आवडता खेळ कबड्डी
0.1.5.2 मराठी निबंध यादी

निबंध लेखन मराठी (essay writing in marathi)

निबंधाचे प्रकार.

वर्णनात्मक निबंध
चरितत्रात्मक निबंध
कल्पनात्मक निबंध
आत्मकथनात्मक निबंध

निबंध लीहताना घ्यायची काळजी

सर्वप्रथम आपण कोणता निबंध लीहणार आहे हे निश्चित करावे.
मुद्दे दिलेले नसल्यास आपण थोडक्यात निबंधाचे मुद्दे तयार करावेत.
निबंध लेखन करताना एका परिच्छेदामध्ये एक किंवा दोन मुद्द्यांचा विस्तार करावा.
निबंधाची सुरुवात निबंधाचा मध्यभाग आणि निबंधाचा शेवट कसा असावा हे पाहणार आहोत.

निबंधाची सुरुवात कशी करावी

निबंधाची सुरुवात आपण एखाद्या कवितेने तसेच एखाद्या गाण्याने किंवा प्रसिद्ध व्यक्तींच्या लेखनाने सुद्धा करू शकतो.
निबंधाची सुरुवात करताना सुरुवातीला विषयाची व्याख्या लिहू शकतो त्याचप्रमाणे विषयाविषयी हल्लीची चर्चा करून शकतो.
निबंध लेखन मध्ये आपल्या निबंधाच्या विषयाला अनुसरून एखादा प्रसंग लिहू शकतो.
निबंधामध्ये आपण एखादी म्हण तसेच वाक्यप्रचार याचा देखील वापर करू शकतो.
निबंध लेखनामध्ये आपण आपल्या विषयाचे महत्त्व देखील समजावून सांगू शकतो.

निबंधाचा मध्यभाग कसा असावा

निबंधाचा मध्यभाग अत्यंत महत्वपूर्ण भाग असतो आणि त्यामुळे आपण कोणत्या विषयाला अनुसरून लेखन करणार आहोत तो लेख आपण निबंधाच्या मध्य भागामध्ये लिहावा.
निबंध लेखन आपण का करणार आहोत किंवा निबंध लेखन आपण का करत आहोत तसेच आपल्या निबंधाचा विषय या निबंधाच्या मध्यभागामध्ये स्पष्ट करावा.
निबंध लेखन करत असताना आपल्या विषयाला अनुसरून लेखन करावे. तसेच आपल्या विषयाला सोडून अन्य लेखन करू नये.
विषयाची पुनरावृत्ती टाळावी,म्हणजेच तेच-तेच वाक्य पुन्हा लिहिणे टाळावे.
निबंध लेखनामध्ये कमीत कमी दोन परिच्छेद होतील याची काळजी घ्यावी.

निबंधाचा शेवट कसा असावा

ज्याप्रमाणे निबंधाची सुरुवात महत्त्वाची असते त्याचप्रमाणे निबंधाचा शेवट देखील महत्त्वाचा असतो. आपल्या निबंधाचा शेवट हा अत्यंत स्पष्ट असला पाहिजे.
निबंधाचा शेवट हा आकर्षक असावा.वाचणाऱ्याला आपला निबंध भाग पाडले असा असावा.
निबंधामध्ये दोन ते तीन परीछेद आसवेत,त्याचप्रमाणे एका परीछेदात स्पष्टीकरण असावे.
आपल्या निबंधामध्ये विचारांची पुनरुक्ती नसावी म्हणजेच एकच विचार पुन्हा-पुन्हा लिहलेले नसावा.
निबंधाची भाषा सोपी व स्पष्ट असावी.
निबंध लेखन करताना व्याकरणाच्या तसेच शुद्धलेखनाच्या चुका करू नये.

माझा आवडता खेळ कबड्डी

प्रत्येकाला आपले शरीर निरोगी ठेवण्यासाठी खेळाची अत्यंत गरज असते. मी माझे शरीर निरोगी ठेण्यासाठी कबड्डी हा खेळ खेळतो.कबड्डी हा माझा अत्यंत आवडता खेळ आहे.खेळाचे सर्व नियम आम्हाला आमच्या क्रीडा शिक्षकांनी समजावून दिलेले आहेत.खेळाची सूर्वात आम्ही नाणेफेक ने करतो. कबड्डी खेळताना ‘कबड्डी’ या शब्दाचा सलग व स्पष्ट उच्चार आम्ही करतो कबड्डी खेळताना चढाई करणाऱ्या खेळाडूने स्पर्श करून मध्य रेषेस स्पर्श केला तर तर आम्ही त्याला एक गुण देतो.

चढाई करणाऱ्यास जर विरुद्ध संघाने पकडले तर विरुद्ध संघाला 1 गुण मिळतो. पण जर चढाई करणाऱ्या खेळाडूविरुद्ध संघाने पकडताना त्याने निसटून कुशलतेने जर मध्यरेषेस स्पर्श केला तर मात्र विरुद्ध संघातील त्याला स्पर्श करणारे सर्व खेळाडू बाद होतात हैडी खेळाचे वेगळेपण आहे.

या खेळात खूप बारकावेही आहेत. कबड्डीमध्ये मध्यरेषा, टचलाईन, लॉबी (राखीव क्षेत्र ) यास फार महत्त्व असते. कबड्डीसाठी काही साहित्य लागत नाही. हा खेळ खेळताना आमच्यात खूप उत्साह संचारतो. या खेळामुळे आम्ही स्वतःचे रक्षण कसे करायचे हे शिकतो. आम्हाला आमच्या शारीरिक कुरीची कल्पना येते.

मी कबड्डी खेळात आत्तापर्यंत कॅप्टन म्हणून खूप चांगले काम केले आहे. जिल्हास्तरावर कबड्डीतील अनेक बक्षिसे जिंकली आहेब मला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर नाव कमवायचे आह.त्यासाठी मी खूप मेहनत घेणार आहे.

आर्क्टिक महासागर माहिती मराठी (Arctic Ocean information in marathi)
अलंकार माहीती मराठी (Alankar In Marathi)

मराठी निबंध यादी

माझी शाळा 10 ओळी निबंध.
माझा आवडता छंद वाचन मराठी निबंध.
माझा आवडता छंद क्रिकेट खेळणे.
माझा आवडता छंद नृत्य मराठी निबंध.
माझे आवडते पुस्तक श्यामची आई.
माझा आवडता अभिनेता / कलाकार मराठी निबंध.
माझे आवडते लेखक.
आदर्श विद्यार्थी.
कष्टाचे महत्व.
आदर्श नागरिक मराठी निबंध.

आजच्या या लेखात आपण निबंध लेखन मराठी (essay writing in marathi) ही मराठी जाणून घेतली. तुम्हाला ही माहिती कशी वाटली हे कॉमेंट मध्ये नक्की सांगा. जर तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल तर तुमच्या मित्रांना पण नक्कीच शेअर करा.

Essay Writing In Marathi In 2020 Easy Method For Exams

Essay Writing In Marathi Is Called As Nibandhlekhan (निबंध लेखन).

I Have Given Video On How to Write Marathi essay Bellow. Marathi Letter Writing

MPSC Book LIst By Topper

More Networks

CBSE Class 10th
CBSE Class 12th
UP Board 10th
UP Board 12th
Bihar Board 10th
Bihar Board 12th
Top Schools in India
Top Schools in Delhi
Top Schools in Mumbai
Top Schools in Chennai
Top Schools in Hyderabad
Top Schools in Kolkata
Top Schools in Pune
Top Schools in Bangalore

Products & Resources

JEE Main Knockout April
Free Sample Papers
Free Ebooks
NCERT Notes
NCERT Syllabus
NCERT Books
RD Sharma Solutions
Navodaya Vidyalaya Admission 2024-25
NCERT Solutions
NCERT Solutions for Class 12
NCERT Solutions for Class 11
NCERT solutions for Class 10
NCERT solutions for Class 9
NCERT solutions for Class 8
NCERT Solutions for Class 7
JEE Main 2024
MHT CET 2024
JEE Advanced 2024
BITSAT 2024
View All Engineering Exams
Colleges Accepting B.Tech Applications
Top Engineering Colleges in India
Engineering Colleges in India
Engineering Colleges in Tamil Nadu
Engineering Colleges Accepting JEE Main
Top IITs in India
Top NITs in India
Top IIITs in India
JEE Main College Predictor
JEE Main Rank Predictor
MHT CET College Predictor
AP EAMCET College Predictor
GATE College Predictor
KCET College Predictor
JEE Advanced College Predictor
View All College Predictors
JEE Main Question Paper
JEE Main Cutoff
JEE Main Answer Key
JEE Main Result
Download E-Books and Sample Papers
Compare Colleges
B.Tech College Applications
JEE Advanced Registration
MAH MBA CET Exam
View All Management Exams

Colleges & Courses

MBA College Admissions
MBA Colleges in India
Top IIMs Colleges in India
Top Online MBA Colleges in India
MBA Colleges Accepting XAT Score
BBA Colleges in India
XAT College Predictor 2024
SNAP College Predictor
NMAT College Predictor
MAT College Predictor 2024
CMAT College Predictor 2024
CAT Percentile Predictor 2023
CAT 2023 College Predictor
CMAT 2024 Registration
TS ICET 2024 Registration
CMAT Exam Date 2024
MAH MBA CET Cutoff 2024
Download Helpful Ebooks
List of Popular Branches
QnA - Get answers to your doubts
IIM Fees Structure
AIIMS Nursing
Top Medical Colleges in India
Top Medical Colleges in India accepting NEET Score
Medical Colleges accepting NEET
List of Medical Colleges in India
List of AIIMS Colleges In India
Medical Colleges in Maharashtra
Medical Colleges in India Accepting NEET PG
NEET College Predictor
NEET PG College Predictor
NEET MDS College Predictor
DNB CET College Predictor
DNB PDCET College Predictor
NEET Application Form 2024
NEET PG Application Form 2024
NEET Cut off
NEET Online Preparation
Download Helpful E-books
LSAT India 2024
Colleges Accepting Admissions
Top Law Colleges in India
Law College Accepting CLAT Score
List of Law Colleges in India
Top Law Colleges in Delhi
Top Law Collages in Indore
Top Law Colleges in Chandigarh
Top Law Collages in Lucknow

Predictors & E-Books

CLAT College Predictor
MHCET Law ( 5 Year L.L.B) College Predictor
AILET College Predictor
Sample Papers
Compare Law Collages
Careers360 Youtube Channel
CLAT Syllabus 2025
CLAT Previous Year Question Paper
AIBE 18 Result 2023
NID DAT Exam
Pearl Academy Exam

Animation Courses

Animation Courses in India
Animation Courses in Bangalore
Animation Courses in Mumbai
Animation Courses in Pune
Animation Courses in Chennai
Animation Courses in Hyderabad
Design Colleges in India
Fashion Design Colleges in Bangalore
Fashion Design Colleges in Mumbai
Fashion Design Colleges in Pune
Fashion Design Colleges in Delhi
Fashion Design Colleges in Hyderabad
Fashion Design Colleges in India
Top Design Colleges in India
Free Design E-books
List of Branches
Careers360 Youtube channel
NIFT College Predictor
UCEED College Predictor
NID DAT College Predictor
IPU CET BJMC
JMI Mass Communication Entrance Exam
IIMC Entrance Exam
Media & Journalism colleges in Delhi
Media & Journalism colleges in Bangalore
Media & Journalism colleges in Mumbai
List of Media & Journalism Colleges in India
CA Intermediate
CA Foundation
CS Executive
CS Professional
Difference between CA and CS
Difference between CA and CMA
CA Full form
CMA Full form
CS Full form
CA Salary In India

Top Courses & Careers

Bachelor of Commerce (B.Com)
Master of Commerce (M.Com)
Company Secretary
Cost Accountant
Charted Accountant
Credit Manager
Financial Advisor
Top Commerce Colleges in India
Top Government Commerce Colleges in India
Top Private Commerce Colleges in India
Top M.Com Colleges in Mumbai
Top B.Com Colleges in India
IT Colleges in Tamil Nadu
IT Colleges in Uttar Pradesh
MCA Colleges in India
BCA Colleges in India

Diploma Colleges

Top Diploma Colleges in Maharashtra
UPSC IAS 2024
SSC CGL 2024
IBPS RRB 2024
Previous Year Sample Papers
Free Competition E-books
Sarkari Result
QnA- Get your doubts answered
UPSC Previous Year Sample Papers
CTET Previous Year Sample Papers
SBI Clerk Previous Year Sample Papers
NDA Previous Year Sample Papers

Upcoming Events

NDA Application Form 2024
UPSC IAS Application Form 2024
CDS Application Form 2024
CTET Admit card 2024
HP TET Result 2023
SSC GD Constable Admit Card 2024
UPTET Notification 2024
SBI Clerk Result 2024

Other Exams

SSC CHSL 2024
UP PCS 2024
UGC NET 2024
RRB NTPC 2024
IBPS PO 2024
IBPS Clerk 2024
IBPS SO 2024
Top University in USA
Top University in Canada
Top University in Ireland
Top Universities in UK
Top Universities in Australia
Best MBA Colleges in Abroad
Business Management Studies Colleges

Top Countries

Study in USA
Study in UK
Study in Canada
Study in Australia
Study in Ireland
Study in Germany
Study in China
Study in Europe

Student Visas

Student Visa Canada
Student Visa UK
Student Visa USA
Student Visa Australia
Student Visa Germany
Student Visa New Zealand
Student Visa Ireland
CUET PG 2024
IGNOU B.Ed Admission 2024
DU Admission 2024
UP B.Ed JEE 2024
LPU NEST 2024
IIT JAM 2024
IGNOU Online Admission 2024
Universities in India
Top Universities in India 2024
Top Colleges in India
Top Universities in Uttar Pradesh 2024
Top Universities in Bihar
Top Universities in Madhya Pradesh 2024
Top Universities in Tamil Nadu 2024
Central Universities in India
CUET Exam City Intimation Slip 2024
IGNOU Date Sheet
CUET Mock Test 2024
CUET Admit card 2024
CUET PG Syllabus 2024
CUET Participating Universities 2024
CUET Previous Year Question Paper
CUET Syllabus 2024 for Science Students
E-Books and Sample Papers
CUET Exam Pattern 2024
CUET Exam Date 2024
CUET Syllabus 2024
IGNOU Exam Form 2024
IGNOU Result
CUET Courses List 2024

Engineering Preparation

Knockout JEE Main 2024
Test Series JEE Main 2024
JEE Main 2024 Rank Booster

Medical Preparation

Knockout NEET 2024
Test Series NEET 2024
Rank Booster NEET 2024

Online Courses

JEE Main One Month Course
NEET One Month Course
IBSAT Free Mock Tests
IIT JEE Foundation Course
Knockout BITSAT 2024
Career Guidance Tool

Top Streams

IT & Software Certification Courses
Engineering and Architecture Certification Courses
Programming And Development Certification Courses
Business and Management Certification Courses
Marketing Certification Courses
Health and Fitness Certification Courses
Design Certification Courses

Specializations

Digital Marketing Certification Courses
Cyber Security Certification Courses
Artificial Intelligence Certification Courses
Business Analytics Certification Courses
Data Science Certification Courses
Cloud Computing Certification Courses
Machine Learning Certification Courses
View All Certification Courses
UG Degree Courses
PG Degree Courses
Short Term Courses
Free Courses
Online Degrees and Diplomas
Compare Courses

Top Providers

Coursera Courses
Udemy Courses
Edx Courses
Swayam Courses
upGrad Courses
Simplilearn Courses
Great Learning Courses

Access premium articles, webinars, resources to make the best decisions for career, course, exams, scholarships, study abroad and much more with

Plan, Prepare & Make the Best Career Choices

Essay On Shivaji Maharaj in English for Students: 100, 200 and 500 Words

Shivaji was the founder of The Maratha Empire and was known for his excellent knowledge and interest in the arts. He was profoundly devout and had grown up hearing Hindu texts read aloud by his mother, Jijabai. Here are 100, 200 and 500 word essays on Shivaji Maharaj.

Chhatrapati Shivajiraje Bhosale, also known as Shivaji Maharaj, reigned in significant parts of India between 1646 - 1680. He was the founder of The Maratha Empire and was known for his excellent knowledge and interest in the arts. Chhatrapati Maharaj is famous for his insane tactics in war. He was a brave king who didn’t fear any dynasty at that time. Here are a few sample essays on Shivaji Maharaj.

100 Words Essay on Shivaji Maharaj

200 words essay on shivaji maharaj, shivaji maharaj and his empire, shivaji maharaj as a child, 500 words essay on shivaji maharaj, life of shivaji maharaj.

Essay On Shivaji Maharaj in English for Students: 100, 200 and 500 Words

On 19 February 1627, Shivaji Maharaj was born in a Maratha family at Shivnari Fort, Maharashtra. His steadfastness, bravery, and dominance served as examples for all who came after him. His courage knew no limits. He was a combatant who fought against injustice to promote the welfare of the populace.

Shivaji Maharaj was regarded as a brave warrior who employed novel military strategies and was a skilled administrator. When he was a child, he used to read the glorious stories of Mahabharata and Ramayana. He not only internalised the solid and robust traits of the ideal Hindu's character but also adhered to their teachings from these two epics. He never learnt to submit to authority figures.

The Maratha emperor, Shivaji Maharaj was a courageous and resilient ruler. When the Mughals ruled India, he came as a gleam of hope to help people. He was viewed as an equal and fair ruler who would go to extreme lengths to help people in need.

He quickly mastered the varieties of survival and combat techniques and adjusted them to world reality. In order to build a larger and more powerful empire, he began to fight and subdue the adversaries who were in close proximity to his realm. Every day, the Maratha Empire got more potent thanks to his power and bravery. He liberated regular people from oppressors, earning him a reputation as a freedom fighter. He concentrated his efforts on destroying the dictators of the modern age.

Shivajiraje received a good education from his parents when he was a little child. His knowledge and calm spirit were unmatched. Along with religious instruction, he studied all the techniques for combat. He inherited his mother's assertive personality traits. He learned as a child that everyone is created equal, regardless of caste or religion. He engaged in several wars and liberated humanity from the oppression of numerous tyrants. This is how he came to be known as "Chhatrapati Shivaji," or the ruler of the people.

The history of India is replete with tales of the bravery of its men and women. Chhatrapati Shivaji Maharaja of the Maratha Empire was one of them. Shivajiraje’s parents had a significant influence on his life. His mother was Jijabai Bhosale, and his father was Shahaji Bhosale. Shivajiraje was courageous; at the age of 15, he managed to take three forts. In the year 1674, Shivaji was crowned Chhatrapati Shivaji in the Raigad fort.

Shivaji was profoundly devout and had grown up hearing Hindu texts read aloud by his mother, Jijabai. Despite being a devoted Hindu, Shivaji was liberal and supported other faiths.

Raigad served as the capital when Shivaji established the Maratha Empire, which he later expanded by seizing successive forts. To build his empire, he engaged in conflict with the Mughal Empire, the British Empire, and other feudal powers.

Battles | He fought many battles, like the Battle of Pratapgad. On November 10, 1659, he engaged in combat with the Adilshahi commander Afzal Khan and the soldiers of the Maratha ruler Chhatrapati Shivaji Maharaj at the town of Satara in Maharashtra, India. This battle was majorly fought on foot and with artillery like camels, elephants, horses etc.

Another example would be the Battle of Kolhapur. It was a battle fought on December 28, 1659, between the Maratha Chhatrapati Shivaji and the Adilshahi armies close to Kolhapur, Maharashtra. It is estimated that both armies had an equal number of soldiers in the battle. But Shivaji used smart tactics to fight and win this battle and conquer Kolhapur.

Also, the Battle of Pavan Khind, fought on July 13, 1660, near Fort Vishalgad, close to Kolhapur, Maharashtra, India, between Siddi Masud of Adilshah and the Maratha Sardar Baji Prabhu Deshpande.

Shivaji Maharaj and Mental Warface

Shivaji had an intelligent way to carry out mental warfare. Shivaji kept a little but capable standing army. Shivaji was mindful of his army's limits. He realised that traditional military tactics were unable to deal with the Mughals' large, well-trained cavalry, which was armed with field artillery. Shivaji thus employed guerilla strategies called Ganimi Kawa. Shivaji was a pro at guerrilla fighting.

Armed forces sent to stop him were routinely baffled and routed by his techniques. He understood that supplies were the weakest link in the then-current huge, sluggish armies. He cut off the enemy's supplies by using his local terrain expertise and his light cavalry's superior mobility. Shivaji declined to engage in physical combat. Instead, he used his selection of treacherous hills and jungles to draw the adversaries, trapping them there and then routing them.

Shivaji Maharaj and Indian History

Shivaji was well known for his steadfast adherence to a warrior's code of ethics and his moral excellence. During the Indian Independence Movement, he was honoured as a national hero. While some versions of Shivaji claim that the Brahmin guru Samarth Ramdas had a significant impact on him, others argue that later Brahmin writers overemphasised Ramdas' influence in order to strengthen their position. By defending Swarajya's beliefs and Maratha heritage and using his administrative abilities, Shivaji created a royal name for himself in history.

Explore Career Options (By Industry)

Construction
Entertainment
Manufacturing
Information Technology

Data Administrator

Database professionals use software to store and organise data such as financial information, and customer shipping records. Individuals who opt for a career as data administrators ensure that data is available for users and secured from unauthorised sales. DB administrators may work in various types of industries. It may involve computer systems design, service firms, insurance companies, banks and hospitals.

Bio Medical Engineer

The field of biomedical engineering opens up a universe of expert chances. An Individual in the biomedical engineering career path work in the field of engineering as well as medicine, in order to find out solutions to common problems of the two fields. The biomedical engineering job opportunities are to collaborate with doctors and researchers to develop medical systems, equipment, or devices that can solve clinical problems. Here we will be discussing jobs after biomedical engineering, how to get a job in biomedical engineering, biomedical engineering scope, and salary.

Ethical Hacker

A career as ethical hacker involves various challenges and provides lucrative opportunities in the digital era where every giant business and startup owns its cyberspace on the world wide web. Individuals in the ethical hacker career path try to find the vulnerabilities in the cyber system to get its authority. If he or she succeeds in it then he or she gets its illegal authority. Individuals in the ethical hacker career path then steal information or delete the file that could affect the business, functioning, or services of the organization.

GIS officer work on various GIS software to conduct a study and gather spatial and non-spatial information. GIS experts update the GIS data and maintain it. The databases include aerial or satellite imagery, latitudinal and longitudinal coordinates, and manually digitized images of maps. In a career as GIS expert, one is responsible for creating online and mobile maps.

Data Analyst

The invention of the database has given fresh breath to the people involved in the data analytics career path. Analysis refers to splitting up a whole into its individual components for individual analysis. Data analysis is a method through which raw data are processed and transformed into information that would be beneficial for user strategic thinking.

Data are collected and examined to respond to questions, evaluate hypotheses or contradict theories. It is a tool for analyzing, transforming, modeling, and arranging data with useful knowledge, to assist in decision-making and methods, encompassing various strategies, and is used in different fields of business, research, and social science.

Geothermal Engineer

Individuals who opt for a career as geothermal engineers are the professionals involved in the processing of geothermal energy. The responsibilities of geothermal engineers may vary depending on the workplace location. Those who work in fields design facilities to process and distribute geothermal energy. They oversee the functioning of machinery used in the field.

Database Architect

If you are intrigued by the programming world and are interested in developing communications networks then a career as database architect may be a good option for you. Data architect roles and responsibilities include building design models for data communication networks. Wide Area Networks (WANs), local area networks (LANs), and intranets are included in the database networks. It is expected that database architects will have in-depth knowledge of a company's business to develop a network to fulfil the requirements of the organisation. Stay tuned as we look at the larger picture and give you more information on what is db architecture, why you should pursue database architecture, what to expect from such a degree and what your job opportunities will be after graduation. Here, we will be discussing how to become a data architect. Students can visit NIT Trichy , IIT Kharagpur , JMI New Delhi .

Remote Sensing Technician

Individuals who opt for a career as a remote sensing technician possess unique personalities. Remote sensing analysts seem to be rational human beings, they are strong, independent, persistent, sincere, realistic and resourceful. Some of them are analytical as well, which means they are intelligent, introspective and inquisitive.

Remote sensing scientists use remote sensing technology to support scientists in fields such as community planning, flight planning or the management of natural resources. Analysing data collected from aircraft, satellites or ground-based platforms using statistical analysis software, image analysis software or Geographic Information Systems (GIS) is a significant part of their work. Do you want to learn how to become remote sensing technician? There's no need to be concerned; we've devised a simple remote sensing technician career path for you. Scroll through the pages and read.

Budget Analyst

Budget analysis, in a nutshell, entails thoroughly analyzing the details of a financial budget. The budget analysis aims to better understand and manage revenue. Budget analysts assist in the achievement of financial targets, the preservation of profitability, and the pursuit of long-term growth for a business. Budget analysts generally have a bachelor's degree in accounting, finance, economics, or a closely related field. Knowledge of Financial Management is of prime importance in this career.

Underwriter

An underwriter is a person who assesses and evaluates the risk of insurance in his or her field like mortgage, loan, health policy, investment, and so on and so forth. The underwriter career path does involve risks as analysing the risks means finding out if there is a way for the insurance underwriter jobs to recover the money from its clients. If the risk turns out to be too much for the company then in the future it is an underwriter who will be held accountable for it. Therefore, one must carry out his or her job with a lot of attention and diligence.

Finance Executive

Product manager.

A Product Manager is a professional responsible for product planning and marketing. He or she manages the product throughout the Product Life Cycle, gathering and prioritising the product. A product manager job description includes defining the product vision and working closely with team members of other departments to deliver winning products.

Operations Manager

Individuals in the operations manager jobs are responsible for ensuring the efficiency of each department to acquire its optimal goal. They plan the use of resources and distribution of materials. The operations manager's job description includes managing budgets, negotiating contracts, and performing administrative tasks.

Stock Analyst

Individuals who opt for a career as a stock analyst examine the company's investments makes decisions and keep track of financial securities. The nature of such investments will differ from one business to the next. Individuals in the stock analyst career use data mining to forecast a company's profits and revenues, advise clients on whether to buy or sell, participate in seminars, and discussing financial matters with executives and evaluate annual reports.

A Researcher is a professional who is responsible for collecting data and information by reviewing the literature and conducting experiments and surveys. He or she uses various methodological processes to provide accurate data and information that is utilised by academicians and other industry professionals. Here, we will discuss what is a researcher, the researcher's salary, types of researchers.

Welding Engineer

Welding Engineer Job Description: A Welding Engineer work involves managing welding projects and supervising welding teams. He or she is responsible for reviewing welding procedures, processes and documentation. A career as Welding Engineer involves conducting failure analyses and causes on welding issues.

Transportation Planner

A career as Transportation Planner requires technical application of science and technology in engineering, particularly the concepts, equipment and technologies involved in the production of products and services. In fields like land use, infrastructure review, ecological standards and street design, he or she considers issues of health, environment and performance. A Transportation Planner assigns resources for implementing and designing programmes. He or she is responsible for assessing needs, preparing plans and forecasts and compliance with regulations.

Environmental Engineer

Individuals who opt for a career as an environmental engineer are construction professionals who utilise the skills and knowledge of biology, soil science, chemistry and the concept of engineering to design and develop projects that serve as solutions to various environmental problems.

Safety Manager

A Safety Manager is a professional responsible for employee’s safety at work. He or she plans, implements and oversees the company’s employee safety. A Safety Manager ensures compliance and adherence to Occupational Health and Safety (OHS) guidelines.

Conservation Architect

A Conservation Architect is a professional responsible for conserving and restoring buildings or monuments having a historic value. He or she applies techniques to document and stabilise the object’s state without any further damage. A Conservation Architect restores the monuments and heritage buildings to bring them back to their original state.

Structural Engineer

A Structural Engineer designs buildings, bridges, and other related structures. He or she analyzes the structures and makes sure the structures are strong enough to be used by the people. A career as a Structural Engineer requires working in the construction process. It comes under the civil engineering discipline. A Structure Engineer creates structural models with the help of computer-aided design software.

Highway Engineer

Highway Engineer Job Description: A Highway Engineer is a civil engineer who specialises in planning and building thousands of miles of roads that support connectivity and allow transportation across the country. He or she ensures that traffic management schemes are effectively planned concerning economic sustainability and successful implementation.

Field Surveyor

Are you searching for a Field Surveyor Job Description? A Field Surveyor is a professional responsible for conducting field surveys for various places or geographical conditions. He or she collects the required data and information as per the instructions given by senior officials.

Orthotist and Prosthetist

Orthotists and Prosthetists are professionals who provide aid to patients with disabilities. They fix them to artificial limbs (prosthetics) and help them to regain stability. There are times when people lose their limbs in an accident. In some other occasions, they are born without a limb or orthopaedic impairment. Orthotists and prosthetists play a crucial role in their lives with fixing them to assistive devices and provide mobility.

Pathologist

A career in pathology in India is filled with several responsibilities as it is a medical branch and affects human lives. The demand for pathologists has been increasing over the past few years as people are getting more aware of different diseases. Not only that, but an increase in population and lifestyle changes have also contributed to the increase in a pathologist’s demand. The pathology careers provide an extremely huge number of opportunities and if you want to be a part of the medical field you can consider being a pathologist. If you want to know more about a career in pathology in India then continue reading this article.

Veterinary Doctor

Speech therapist, gynaecologist.

Gynaecology can be defined as the study of the female body. The job outlook for gynaecology is excellent since there is evergreen demand for one because of their responsibility of dealing with not only women’s health but also fertility and pregnancy issues. Although most women prefer to have a women obstetrician gynaecologist as their doctor, men also explore a career as a gynaecologist and there are ample amounts of male doctors in the field who are gynaecologists and aid women during delivery and childbirth.

Audiologist

The audiologist career involves audiology professionals who are responsible to treat hearing loss and proactively preventing the relevant damage. Individuals who opt for a career as an audiologist use various testing strategies with the aim to determine if someone has a normal sensitivity to sounds or not. After the identification of hearing loss, a hearing doctor is required to determine which sections of the hearing are affected, to what extent they are affected, and where the wound causing the hearing loss is found. As soon as the hearing loss is identified, the patients are provided with recommendations for interventions and rehabilitation such as hearing aids, cochlear implants, and appropriate medical referrals. While audiology is a branch of science that studies and researches hearing, balance, and related disorders.

An oncologist is a specialised doctor responsible for providing medical care to patients diagnosed with cancer. He or she uses several therapies to control the cancer and its effect on the human body such as chemotherapy, immunotherapy, radiation therapy and biopsy. An oncologist designs a treatment plan based on a pathology report after diagnosing the type of cancer and where it is spreading inside the body.

Are you searching for an ‘Anatomist job description’? An Anatomist is a research professional who applies the laws of biological science to determine the ability of bodies of various living organisms including animals and humans to regenerate the damaged or destroyed organs. If you want to know what does an anatomist do, then read the entire article, where we will answer all your questions.

For an individual who opts for a career as an actor, the primary responsibility is to completely speak to the character he or she is playing and to persuade the crowd that the character is genuine by connecting with them and bringing them into the story. This applies to significant roles and littler parts, as all roles join to make an effective creation. Here in this article, we will discuss how to become an actor in India, actor exams, actor salary in India, and actor jobs.

Individuals who opt for a career as acrobats create and direct original routines for themselves, in addition to developing interpretations of existing routines. The work of circus acrobats can be seen in a variety of performance settings, including circus, reality shows, sports events like the Olympics, movies and commercials. Individuals who opt for a career as acrobats must be prepared to face rejections and intermittent periods of work. The creativity of acrobats may extend to other aspects of the performance. For example, acrobats in the circus may work with gym trainers, celebrities or collaborate with other professionals to enhance such performance elements as costume and or maybe at the teaching end of the career.

Video Game Designer

Career as a video game designer is filled with excitement as well as responsibilities. A video game designer is someone who is involved in the process of creating a game from day one. He or she is responsible for fulfilling duties like designing the character of the game, the several levels involved, plot, art and similar other elements. Individuals who opt for a career as a video game designer may also write the codes for the game using different programming languages.

Depending on the video game designer job description and experience they may also have to lead a team and do the early testing of the game in order to suggest changes and find loopholes.

Radio Jockey

Radio Jockey is an exciting, promising career and a great challenge for music lovers. If you are really interested in a career as radio jockey, then it is very important for an RJ to have an automatic, fun, and friendly personality. If you want to get a job done in this field, a strong command of the language and a good voice are always good things. Apart from this, in order to be a good radio jockey, you will also listen to good radio jockeys so that you can understand their style and later make your own by practicing.

A career as radio jockey has a lot to offer to deserving candidates. If you want to know more about a career as radio jockey, and how to become a radio jockey then continue reading the article.

Choreographer

The word “choreography" actually comes from Greek words that mean “dance writing." Individuals who opt for a career as a choreographer create and direct original dances, in addition to developing interpretations of existing dances. A Choreographer dances and utilises his or her creativity in other aspects of dance performance. For example, he or she may work with the music director to select music or collaborate with other famous choreographers to enhance such performance elements as lighting, costume and set design.

Social Media Manager

A career as social media manager involves implementing the company’s or brand’s marketing plan across all social media channels. Social media managers help in building or improving a brand’s or a company’s website traffic, build brand awareness, create and implement marketing and brand strategy. Social media managers are key to important social communication as well.

Photographer

Photography is considered both a science and an art, an artistic means of expression in which the camera replaces the pen. In a career as a photographer, an individual is hired to capture the moments of public and private events, such as press conferences or weddings, or may also work inside a studio, where people go to get their picture clicked. Photography is divided into many streams each generating numerous career opportunities in photography. With the boom in advertising, media, and the fashion industry, photography has emerged as a lucrative and thrilling career option for many Indian youths.

An individual who is pursuing a career as a producer is responsible for managing the business aspects of production. They are involved in each aspect of production from its inception to deception. Famous movie producers review the script, recommend changes and visualise the story.

They are responsible for overseeing the finance involved in the project and distributing the film for broadcasting on various platforms. A career as a producer is quite fulfilling as well as exhaustive in terms of playing different roles in order for a production to be successful. Famous movie producers are responsible for hiring creative and technical personnel on contract basis.

Copy Writer

In a career as a copywriter, one has to consult with the client and understand the brief well. A career as a copywriter has a lot to offer to deserving candidates. Several new mediums of advertising are opening therefore making it a lucrative career choice. Students can pursue various copywriter courses such as Journalism , Advertising , Marketing Management . Here, we have discussed how to become a freelance copywriter, copywriter career path, how to become a copywriter in India, and copywriting career outlook.

In a career as a vlogger, one generally works for himself or herself. However, once an individual has gained viewership there are several brands and companies that approach them for paid collaboration. It is one of those fields where an individual can earn well while following his or her passion.

Ever since internet costs got reduced the viewership for these types of content has increased on a large scale. Therefore, a career as a vlogger has a lot to offer. If you want to know more about the Vlogger eligibility, roles and responsibilities then continue reading the article.

For publishing books, newspapers, magazines and digital material, editorial and commercial strategies are set by publishers. Individuals in publishing career paths make choices about the markets their businesses will reach and the type of content that their audience will be served. Individuals in book publisher careers collaborate with editorial staff, designers, authors, and freelance contributors who develop and manage the creation of content.

Careers in journalism are filled with excitement as well as responsibilities. One cannot afford to miss out on the details. As it is the small details that provide insights into a story. Depending on those insights a journalist goes about writing a news article. A journalism career can be stressful at times but if you are someone who is passionate about it then it is the right choice for you. If you want to know more about the media field and journalist career then continue reading this article.

Individuals in the editor career path is an unsung hero of the news industry who polishes the language of the news stories provided by stringers, reporters, copywriters and content writers and also news agencies. Individuals who opt for a career as an editor make it more persuasive, concise and clear for readers. In this article, we will discuss the details of the editor's career path such as how to become an editor in India, editor salary in India and editor skills and qualities.

Individuals who opt for a career as a reporter may often be at work on national holidays and festivities. He or she pitches various story ideas and covers news stories in risky situations. Students can pursue a BMC (Bachelor of Mass Communication) , B.M.M. (Bachelor of Mass Media) , or MAJMC (MA in Journalism and Mass Communication) to become a reporter. While we sit at home reporters travel to locations to collect information that carries a news value.

Corporate Executive

Are you searching for a Corporate Executive job description? A Corporate Executive role comes with administrative duties. He or she provides support to the leadership of the organisation. A Corporate Executive fulfils the business purpose and ensures its financial stability. In this article, we are going to discuss how to become corporate executive.

Multimedia Specialist

A multimedia specialist is a media professional who creates, audio, videos, graphic image files, computer animations for multimedia applications. He or she is responsible for planning, producing, and maintaining websites and applications.

Quality Controller

A quality controller plays a crucial role in an organisation. He or she is responsible for performing quality checks on manufactured products. He or she identifies the defects in a product and rejects the product.

A quality controller records detailed information about products with defects and sends it to the supervisor or plant manager to take necessary actions to improve the production process.

Production Manager

A QA Lead is in charge of the QA Team. The role of QA Lead comes with the responsibility of assessing services and products in order to determine that he or she meets the quality standards. He or she develops, implements and manages test plans.

Process Development Engineer

The Process Development Engineers design, implement, manufacture, mine, and other production systems using technical knowledge and expertise in the industry. They use computer modeling software to test technologies and machinery. An individual who is opting career as Process Development Engineer is responsible for developing cost-effective and efficient processes. They also monitor the production process and ensure it functions smoothly and efficiently.

AWS Solution Architect

An AWS Solution Architect is someone who specializes in developing and implementing cloud computing systems. He or she has a good understanding of the various aspects of cloud computing and can confidently deploy and manage their systems. He or she troubleshoots the issues and evaluates the risk from the third party.

Azure Administrator

An Azure Administrator is a professional responsible for implementing, monitoring, and maintaining Azure Solutions. He or she manages cloud infrastructure service instances and various cloud servers as well as sets up public and private cloud systems.

Computer Programmer

Careers in computer programming primarily refer to the systematic act of writing code and moreover include wider computer science areas. The word 'programmer' or 'coder' has entered into practice with the growing number of newly self-taught tech enthusiasts. Computer programming careers involve the use of designs created by software developers and engineers and transforming them into commands that can be implemented by computers. These commands result in regular usage of social media sites, word-processing applications and browsers.

Information Security Manager

Individuals in the information security manager career path involves in overseeing and controlling all aspects of computer security. The IT security manager job description includes planning and carrying out security measures to protect the business data and information from corruption, theft, unauthorised access, and deliberate attack

ITSM Manager

Automation test engineer.

An Automation Test Engineer job involves executing automated test scripts. He or she identifies the project’s problems and troubleshoots them. The role involves documenting the defect using management tools. He or she works with the application team in order to resolve any issues arising during the testing process.

Everything about Education

Latest updates, Exclusive Content, Webinars and more.

Download Careers360 App's

Regular exam updates, QnA, Predictors, College Applications & E-books now on your Mobile

Cetifications

We Appeared in

सावित्रीबाई फुले मराठी निबंध माहिती | Savitribai Phule speech essay in Marathi

आज आपण स्रियांना खांद्याला खांदा लावून समाजात वावरतांना बघतो. ज्या महिला आज आपल्या स्वप्नांची पूर्तता करुनि स्वाभिमानाने जगत आहे. त्यांना त्यांचे "शिक्षणाचे हक्क (The right to education)" देणाऱ्या सावित्रीबाई फुले (Savitribai Phule) यांच्या बद्दल आज आपण या लेखात माहिती करून घेणार आहोत.

सावित्रीबाई फुले माहिती(toc)

सावित्रीबाई फुले यांच्या बद्दल महत्वपूर्ण फॅक्ट (Important facts about Savitribai Phule in Marathi):-

जन्म तारीख : 3 जानेवारी, 1831
जन्म ठिकाण: नायगाव (सध्याचा सातारा जिल्हा), ब्रिटिश भारत.
मृत्यू: 10 मार्च 1897
मृत्यूचे ठिकाण: पुणे, महाराष्ट्र, ब्रिटिश भारत
पती चे नाव: महात्मा ज्योतिबा फुले

संस्था :

बालहत्या प्रतिबंधक गृह,
सत्यशोधक समाज,
महिला सेवा मंडळ

चळवळ:

महिला शिक्षण आणि सक्षमीकरण, सामाजिक सुधारणा चळवळ

सावित्रीबाई फुले यांचा परिचय (Introduction of Savitribai Phule in Marathi):-

➡️ सावित्रीबाई फुले जयंती शुभेच्छा

सावित्रीबाई ज्योतिराव फुले (savitribai jyotirao phule in marathi) .

या एकोणिसाव्या शतकात महिला शिक्षण आणि सक्षमीकरणात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावणाऱ्या प्रमुख भारतीय समाज सुधारक, शिक्षण तज्ज्ञ आणि कवयित्री होत्या.

त्या काळातील काही साक्षर स्त्रियान मध्ये गणल्या जाणार्‍या, सावित्रीबाईंना त्यांचे पती महात्मा ज्योतिराव फुले यांच्या समवेत भिडे वाड्यात पुण्या तील मुलींची पहिली शाळा स्थापन करण्याचे श्रेय जाते.

सावित्रीबाई फुले यांनी बाल विधवांना शिक्षित आणि सशक्त करण्यासाठी खूप मेहनत घेतली, बाल विवाह आणि सती प्रथा यांच्या विरोधात मोहीम चालवली आणि विधवा पुन र्विवाहाचा पुरस्कार केला.

महाराष्ट्राच्या सामाजिक सुधारणा चळवळीतील एक अग्रगण्य व्यक्ती, बी.आर. आंबेडकर आणि अण्णा भाऊ साठे यांच्या सारख्या दलित जातीचे प्रतीक मानले जाते.

सावित्रीबाई फुले यांनी अस्पृश्यते विरुद्ध मोहीम चालवली आणि जात आणि लिंग- आधारित भेदभाव नष्ट करण्यासाठी सक्रिय पणे काम केले.

🆕 शिवाजी महाराज यांची मराठी माहिती भाषण निबंध

🆕 गुरु गोविंद सिंग मराठी माहिती निबंध

सावित्रीबाई फुले यांचे प्रारंभिक जीवन (Early life of Savitribai Phule in Marathi):-

सावित्रीबाई फुले यांचा जन्म 3 जानेवारी 1831 रोजी ब्रिटीश भारतातील नायगाव (सध्याचा सातारा जिल्हा) येथे एका शेतकरी कुटुंबात खंडोजी नेवेशे पाटील आणि लक्ष्मी या त्यांच्या थोरल्या मुलीच्या पोटी झाला.

त्या काळातील मुलींची लग्ने लवकर होत असत, त्या मुळे प्रचलित रिती रिवाजां नुसार नऊ वर्षांच्या सावित्रीबाईंचा विवाह 12 वर्षांच्या ज्योतिराव फुले यांच्याशी 1840 मध्ये झाला. ज्योतिराव फुले पुढे गाढे विचारवंत, मोठे लेखक, सामाजिक कार्यकर्ते आणि जाति विरोधी समाज सुधारक बनले.

महाराष्ट्रातील सामाजिक सुधारणा चळवळीतील अग्रगण्य व्यक्तीन मध्ये ज्योतिराव फुले आणि सावित्रीबाई फुले त्यांची गणना होते. सावित्रीबाईंचे शिक्षण लग्ना नंतर सुरू झाले. ज्योतिराव यांनी आपल्या पत्नीला म्हणजेच सावित्रीबाई यांना लिहायला आणि वाचायला शिकवले.

सावित्रीबाई यांची शिकण्याची तळमळ पाहिल्या नंतर ज्योतिरावांनी सावित्रीबाईंना एका सामान्य शाळे मधून तिसऱ्या आणि चौथ्या वर्षाच्या परीक्षा उत्तीर्ण केल्या. या मुळे सावित्रीबाई यांच्या मनात शिकवण्याची आवड निर्माण झाली.

या नंतर सावित्रीबाईंनी अहमदनगर येथील मिस फरार संस्थेत (Ms Farar’s Institution) प्रशिक्षण घेतले. ज्योतिराव सावित्रीबाईंच्या सर्व शैक्षणिक कार्यात त्यांच्या पाठीशी खंबीर पणे उभे राहिले.

🆕 महाशिवरात्री पूजा कशी करावी मराठी माहिती

सावित्रीबाई फुले यांची महिला शिक्षण आणि सक्षमीकरणातील भूमिका (Role of Savitribai Phule in Women Education and Empowerment in Marathi):-

पुण्या मध्ये (त्या वेळी पूना) मुलींसाठी पहिली स्वदेशी चालवली जाणारी शाळा 1848 मध्ये ज्योतिराव फुले आणि सावित्रीबाई फुले यांनी सुरू केली होती जेव्हा सावित्रीबाई किशोर वयात होत्या.

या कारणासाठी कुटुंब आणि समाज दोघांनी ही त्यांना बहिष्कृत केले होते. असे असले तरी, दृढ निश्चयी जोडप्याला मित्र उस्मान शेख आणि त्यांची बहीण फातिमा शेख यांनी आश्रय दिला, त्यांनी फुले दाम्पत्याला शाळा सुरू करण्यासाठी त्यांच्या आवारात जागा दिली.

सावित्रीबाई या शाळेच्या पहिल्या शिक्षिका झाल्या. ज्योतिराव आणि सावित्रीबाईंनी नंतर अस्पृश्य मानल्या गेलेल्या मांग आणि महार जातीं मधील मुलांसाठी शाळा सुरू केल्या.

1852 मध्ये सावित्रीबाई यांनी शाळा सुरू केली. त्याच वर्षी 16 नोव्हेंबर रोजी ब्रिटिश सरकारने शिक्षण क्षेत्रातील योगदाना बद्दल फुले कुटुंबाचा गौरव केला, तर सावित्रीबाईंना उत्कृष्ट शिक्षिका म्हणून गौरविण्यात आले.

त्याच वर्षी त्यांनी महिलांना त्यांचे हक्क, सन्मान आणि इतर सामाजिक समस्यां बाबत जागरूकता निर्माण करण्याच्या उद्देशाने महिला सेवा मंडळ सुरू केले.

विधवांचे मुंडण करण्याच्या प्रचलित प्रथेला विरोध करण्यासाठी मुंबई आणि पुण्यात नाई संपाचे आयोजन करण्यात सावित्रीबाई फुले या यशस्वी झाली.

पण फुले दांपत्यांनी चालवलेल्या तीनही शाळा 1858 पर्यंत बंद झाल्या. या मागे प्रमुख करणे - 1857 च्या भारतीय सैन्याच्या बंडा नंतर खाजगी युरोपियन देणग्या कमी मिळणे, अभ्यासक्रमा वरील मतभेदा मुळे ज्योतिरावांनी शाळा व्यवस्थापन समितीचा राजीनामा देणे या सह अनेक कारणे होती.

परिस्थिती मुळे खचून न जाता जोतिराव आणि सावित्रीबाईंनी फातिमा शेख यांच्या सह अत्याचारित समाजातील लोकांनाही शिक्षण देण्याची जबाबदारी हाती घेतली. आणि गेल्या काही वर्षांत, सावित्रीबाईंनी 18 शाळा उघडल्या आणि विविध जातीतील मुला -मुलींना शिकवले.

सावित्रीबाई आणि फातिमा शेख यांनी महिलांना तसेच इतर दलित जाती मधील मागास लोकांना शिकवायला सुरुवात केली. दलितांच्या शिक्षणाच्या विरोधात असलेल्या पुण्यातील उच्च वर्णीयांनी ही गोष्ट पटली नाही. परिणामी, सावित्रीबाई आणि फातिमा शेख यांना स्थानिकां कडून धमकावण्यात आले आणि त्यांचा सामाजिक छळ आणि अपमानही करण्यात आला.

शाळे कडे जाताना सावित्रीबाईं वर शेण, माती आणि दगड फेकण्यात आले. तथापि, असे दगड धोंड्याचे अत्याचार सावित्रीबाईंना त्यांच्या ध्येया पासून किंचित हि परावृत्त करू शकले नाहीत.

सावित्रीबाई आणि फातिमा शेख यांना नंतर सगुणाबाईंनी सामील केले आणि त्याही कालांतराने शिक्षण चळवळीत आघाडी वर झाल्या.

दरम्यान, फुले दाम्पत्याने 1855 मध्ये शेतकरी आणि मजुरांसाठी एक रात्र शाळा देखील उघडली जेणे करून ते दिवसा काम करू शकतील आणि रात्री शाळेत जाऊ शकतील.

शाळा गळतीचे प्रमाण (school dropout rate) तपासण्या साठी सावित्रीबाईंनी मुला- मुलींना शाळेत जाण्यासाठी स्टाय पेंड देण्याची प्रथा सुरू केली. सावित्रीबाई यांनी विद्यार्थ्यांना लेखन आणि चित्रकला या सारखे उपक्रम घेण्यास प्रोत्साहन दिले.

पालकान मध्ये शिक्षणाच्या महत्त्वा विषयी जागरूकता निर्माण करण्यासाठी यांनी नियमित अंतराने पालक- शिक्षकांच्या बैठका घेतल्या ज्या मुळे पालक आपल्या मुलांना नियमित पणे शाळेत पाठवतील.

1863 मध्ये, ज्योतिराव आणि सावित्रीबाईंनी ‘बालहत्या प्रतिबंधक गृह’ नावाचे एक केअर सेंटर देखील सुरू केले, शक्यतो हे भारतातील पहिले भ्रूण हत्या प्रतिबंधक गृह आहे.

गरोदर ब्राह्मण विधवा आणि बलात्कार पीडितांना त्यांच्या मुलांची सुरक्षित आणि सुरक्षित ठिकाणी प्रसूती करता यावी म्हणून याची स्थापना करण्यात आली होती. त्या मुळे विधवांची हत्या रोखता येईल तसेच भ्रूणहत्येचे प्रमाण कमी होईल.

1874 मध्ये, ज्योतिराव आणि सावित्रीबाई, जे अन्यथा समस्याहीन होते, त्यांनी काशीबाई नावाच्या ब्राह्मण विधवे कडून एक मूल दत्तक घेतले आणि त्यामुळे समाजातील पुरोगामी लोकांना एक मजबूत संदेश दिला. यशवंतराव हा दत्तक मुलगा मोठा होऊन डॉक्टर झाला.

सावित्रीबाई फुले यांनी समाज प्रबोधनासाठी केलेले कार्य (Savitribai Phule for social awareness work):-

अस्पृश्यता आणि जाति व्यवस्थेचे निर्मूलन, खालच्या जातीतील लोकांना समान हक्क मिळवून देण्यासाठी आणि हिंदू कौटुंबिक जीवनात सुधारणा करण्यासाठी त्यांनी ज्योतिराव यांच्या प्रयत्नां मध्ये त्यांच्या सोबत काम केले.

24 सप्टेंबर 1873 रोजी ज्योतिरावांनी पुण्यात स्थापन केलेल्या ‘सत्यशोधक समाज’ या सामाजिक सुधारक समाजाशीही त्या संबंधित होत्या.

मुस्लिम, ब्राह्मणेतर, ब्राह्मण आणि सरकारी अधिकारी सदस्य म्हणून समाविष्ट असलेल्या समाजाचा उद्देश - महिला, शूद्र, दलित असलेल्या लोकांना अत्याचार आणि शोषणा पासून मुक्त करणे हा होता.

1876 पासून सुरू झालेल्या दुष्काळात सावित्रीबाई आणि ज्योतिराव यांनी निर्भीड पणे काम केले. त्यांनी वेग वेगळ्या भागात मोफत अन्न वाटप केले.

या सोबतच महाराष्ट्रात 52 स्थळांवर मोफत भोजन वसतिगृहे ही सुरू केली. 1897 च्या दुष्काळात सावित्रीबाईंनी ब्रिटिश सरकारला मदत कार्य सुरू करण्यास प्रवृत्त केले.

शिक्षणतज्ञ आणि सामाजिक कार्यकर्त्याने ही जाती आणि लिंगभेदा विरुद्ध आवाज उठवला. काव्या फुले (1934) आणि बावन काशी सुबोध रत्नाकर (1982) हे त्यांच्या कवितांचे संकलन पुस्तक आहेत.

या जोडप्याने कोणताही पुजारी किंवा हुंडा न देता समाजात कमीत कमी खर्चात विवाह लावले. सावित्रीबाईंनी महिला विभागाच्या प्रमुख म्हणून काम केले आणि 28 नोव्हेंबर 1890 रोजी पतीच्या निधना नंतर त्या समाजाच्या अध्यक्षा झाल्या.

सावित्रीबाईंनी आपल्या पतीचे कार्य समाजाच्या माध्यमातून शेवटच्या श्वासा पर्यंत पुढे नेले.

सावित्रीबाई फुले यांचा मृत्यू (Death of Savitribai Phule):-

सावित्रीबाई आणि ज्योतिराव यांचे दत्तक पुत्र यशवंतराव यांनी डॉक्टर म्हणून लोकांची सेवा केली. 1897 मध्ये बुबोनिक प्लेगच्या जगभरातील साथीने महाराष्ट्रा मधील आणि आजू बाजूच्या भागावर आर्थिक, सामाजिक, स्वास्थ वर वाईट परिणाम केला.

तेव्हा धैर्यवान सावित्रीबाई आणि यशवंतरावांनी या रोगाने संक्रमित रुग्णांवर उपचार करण्यासाठी पुण्याच्या बाहेर एक दवाखाना उघडला. सावित्रीबाई यांनी रूग्णांना क्लिनिक मध्ये आणले जेथे यशवंतरावांनी त्यांच्यावर उपचार करत आणि सावित्रीबाई त्यांची काळजी घेत.

कालांतराने, रुग्णांची सेवा करत असताना सावित्राबाई हि आजारी पडल्या आणि 10 मार्च 1897 रोजी महान समाजसुधारक सावित्रीबाई फुले (Savitribai Phule) यांचा मृत्यू झाला.

Q.सावित्रीबाई फुले यांचा जन्म कधी झाला ?

Ans- सावित्रीबाई फुले यांचा जन्म 3 जानेवारी 1831 रोजी झाला

Q.सावित्रीबाई फुले यांचा जन्म कोणत्या ठिकाणी झाला

Ans- सावित्रीबाई फुले यांचा जन्म नायगाव सध्याचा सातारा जिल्हात झाला

✡️ हे पण वाचा >

🆕 राजमाता जिजाऊ जयंती भाषण व निबंध शुभेच्छा

🆕 सुभाषचंद्र बोस जयंती निमित्त निबंध भाषण व शुभेच्छा

🆕 लाला लजपतराय निबंध व भाषण

🆕 मकर संक्रांती निबंध मराठी

🆕 स्वामी विवेकानंद जयंती निमित्त निबंध व भाषण

🆕 सावित्रीबाई फुले निबंध व शुभेच्छा

🆕 नवीन वर्षाच्या शुभेच्छा व इतिहास

मराठी भाषण व सूत्रसंचालन

You may like these posts, post a comment, top post ad, below post ad.

०१ जुलै वार्षिक २०२२ वेतनवाढ
10th Std Answer Sheet Original Pdf Download
26 जानेवारी च्या हार्दिक शुभेच्छा संदेश
26 जानेवारी प्रजासत्ताक दिन भाषण
birthday wishes in marathi
Happy women's day quotes
mahacmletter in वेबसाईटवर रजिस्ट्रेशन कसे करावे
Women's Day speech in English
आईला वाढदिवसाच्या हार्दिक शुभेच्छा
इ १० वी इंग्रजी विषयाच्या प्रश्नपत्रिका
इ 10 वी मराठी पेपरची उत्तरपत्रिका pdf
इ 5 वी 8 वी सराव प्रश्नपत्रिका २०२४
गुरु पौर्णिमेच्या हार्दिक शुभेच्छा
गुरू गोविंदसिंग माहीती निबंध
छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या विषयी माहिती
जागतिक परिचारिका दिन मराठी माहिती
जिजाऊ जयंती निबंध भाषण
नवीन वर्षची माहिती इतिहास व शुभेच्छा
निरोप समारंभ भाषण सूत्रसंचालन
नेताजी सुभाषचंद्र बोस निबंध भाषण
प्रपोज डे च्या शुभेच्छा मराठी
बाळासाहेब ठाकरे मराठी
मकर संक्रांति निबंध मराठी उखाणे माहिती
महात्मा गांधी पुण्यतिथी मराठी माहिती
महाशिवरात्री पूजा कशी करावी
मुख्यमंत्री संदेश सेल्फी कसा उपलोड करावा ?
मुलीला वाढदिवसाच्या हार्दिक शुभेच्छा
लाला लजपत राय निबंध मराठी भाषण
शिवजयंती च्या हार्दिक शुभेच्छा
शिवजयंतीच्या हार्दिक शुभेच्छा संदेश
शिवाजी महाराज चारोळी मराठी
शैक्षणिक घोषवाक्य मराठी इंग्रजी
श्री गणेश जयंती माहिती मराठी
सावित्रीबाई फुले मराठी निबंध
स्वामी विवेकानंद निबंध मराठी

Social Plugin

mahacmletter in वेबसाईटवर रजिस्ट्रेशन कसे करावे ? गोषवाक्य कोठून घ्यावे मुख्यमंत्री माझी शाळा सूंदर शाळा सेल्फीअपलोड कसा करावा ?

शैक्षणिक घोषवाक्य मराठी इंग्रजी | शिक्षण घोषवाक्य मराठी | Educational slogans marathi english 2024

मुख्यमंत्री संदेश सेल्फी कसा उपलोड करावा ? मुख्यमंत्री पत्र कुठे मिळणार ? शैक्षणिक घोषवाक्य कसे उपलोड करावे ? mahacmletter.in वेबसाईटवर रजिस्ट्रेशन कसे करावे ?mukhymantri sandesh patra selfie upload

इ १० वी इंग्रजी विषयाच्या प्रश्नपत्रिका PDF २०२४ | 10th English Paper Question Paper pdf 2024

शिवाजी महाराज चारोळी मराठी | छत्रपती शिवाजी महाराज मराठी शायरी २०२४ | shivaji maharaj charoli | chhatrapati shivaji maharaj charoli shayari kavita

इ 5 वी 8 वी सराव प्रश्नपत्रिका २०२४ | class 5th 8th quation paper PDF 2024 | maa ac in

निरोप समारंभ भाषण सूत्रसंचालन कविता चारोळी 2024 std 10th 12th SSc HSC Nirop samarambh speech sms kavita charoli shayari in marathi pdf

🚩 शिवजयंतीच्या हार्दिक शुभेच्छा संदेश शायरी चारोळी मराठी | shivaji maharaj jayanti quotes in marathi 2024| shiv jayanti quotes wishes in marathi 2024 caption sms

छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या विषयी माहिती | Shivaji Maharaj Bio Information in Marathi

भाषण व निबंध संग्रह.

Privacy Policy
Terms-and-conditions

Footer Copyright

Contact form.

Embarking on a transformative journey through six chapters, we traverse India's landscape, exploring pioneering startups and their revolutionary...

Sustainability
Agriculture
Brand Campaigns
Watch inspiring videos
Advertise With Us
Press Coverage

Download App

These 25 Children Received the National Bravery Award This Year. Here Are Their Inspiring Stories.

They saved their friends, parents, and neighbours from drowning, electrocution, thieves and a lot more – these 25 children, who were honoured with the National Bravery Award this year, displayed immense courage and risked their lives to protect their loved ones. Here are their awesome stories.

N ew Delhi witnessed the gathering of some of India’s bravest children on January 24, when Prime Minister Narendra Modi presented the National Bravery Awards to them. From a 16-year-old who fought off a tiger, to a 13-year-old who lost his life while trying to save his friend from drowning – these three girls and 22 boys showed incredible bravery in the face of some very dangerous situations.

“For the award winners, this act of bravery should not become an end in itself. Life must continue to evolve and the children should continue to develop their careers and continue to serve society to the best of their abilities,” the Prime Minister told them during the event.

The National Bravery Award scheme, initiated by the Indian Council for Child Welfare (ICCW), was started with the aim of awarding children in the age group of 6-18 years, who display outstanding bravery and inspire other children with their actions. The awards consist of five categories including the Bharat Award, Sanjay Chopra Award, Geeta Chopra Award, Bapu Gaidhani Award and the General National Bravery Awards. The awardees receive a medal, a certificate, and a cash prize. Bharat Award winners get a gold medal, while the others receive silver. As a part of ICCW’s sponsorship program under the Indira Gandhi scholarship scheme, each child is also receives the financial assistance to complete his or her schooling.

Here are the astounding stories of this year’s winners.

1. Shivampet Ruchitha, Telangana

8-year-old Shivampet Ruchitha became the youngest person to receive the award this year. On July 24, 2014, Ruchita saved two of her school mates when a train hit their school bus. She noticed that their bus had stopped on a railway track and a train was coming towards them. Showing extraordinary presence of mind, she pushed two students out of the window and jumped off the bus herself too. Unfortunately, she could not save her younger sister who was sitting in the front row. Her younger brother sustained severe injuries, but he has recovered now. 16 students, the driver, and the conductor lost their lives in that accident. She was honoured with the Geeta Chopra award.

“It feels good to have the limelight and get an award from the Prime Minister. But I wish I was able to save my sister, too, as we all miss her,” she told The Indian Express .

2. Arjun Singh, Uttarakhand

In July 2014, a tiger entered 16-year-old Arjun Singh’s house in Uttarakhand. He showed extreme courage and fought it off, saving his mother’s life who had fainted as soon as the tiger entered. Arjun went into a room and picked up a sickle to fight the tiger. As it was too small to hit from a distance, Arjun grabbed a stick and waved it towards the tiger. He did not stop until the villagers reached there and the animal ran away on seeing the crowd. Arjun received the Sanjay Chopra award.

3. Late Shivansh Singh, Uttar Pradesh

Shivansh Singh, a 14-year-old medal-winning swimmer from Faizabad, was posthumously honoured with the prestigious Bharat Award. He lost his life while trying to save his friend from drowning in the Saryu River.

“I wish he was here. Seeing all these boys and girls enjoy their moment of glory, I wish my son could have been part of this,” his mother, Neelam Singh, told The Telegraph .

4. Late Gaurav Kawduji Sahastrabuddhe, Maharashtra

Gaurav was only 15 when he lost his life while rescuing four of his friends from drowning in the Ambazari lake. He was a good swimmer and had gone to the lake one afternoon in June 2014. While playing in the water, his friends suddenly started drowning. According to the police, Gaurav swam for 20 minutes and rescued them all. But while trying to pull out the last boy, he hit his head on a submerged stone and drowned. He received the Bharat Award.

5. Aromal SM, Kerala

12-year-old Aromal is one of the six winners from Kerala. He saved two women from drowning in a 14-feet pond and was honoured with the Bapu Gaidhani Award.

6. Rakeshbhai Shanabhai Patel, Gujarat

This 13-year-old received the Bapu Gaidhani Award for saving a boy who accidentally fell into a well.

7. Ramdinthara, Mizoram

On January 2, 2015, Ramdinthara saved two boys who were stuck on a transformer fence. The 15-year-old pulled the boys out with his bare hands and took them to the hospital. Son of a tea-seller, Ramdinthara was walking past the transformer when he saw that two boys were struggling to free themselves after falling on the fence. He overcame his fear in just a few seconds and grabbed their hair to pull them up. He received the Bapu Gaidhani Award.

8. Abinash Mishra, Odisha

Abinash Mishra, 12, saw his friend drowning in Kushabhadra River. Without thinking twice, he just jumped into the river and swam to the shore after saving his friend. He is one of the recipients of the General National Bravery Award.

9. Chongtham Kuber Meitei, Manipur

13-year-old Chongtham Kuber Meitei became a local hero after he jumped into a 10-feet deep well to save a girl from drowning. He was awarded with the General National Bravery Award.

“I won’t lie, I was really scared. But I had to jump into the well to get to her. She would have drowned,” he told The Telegraph .

10. Kashish Dhanani, Gujarat

10-year-old Kashish protected his 15-months-old sibling from a German Shepherd. He received the General National Bravery Award.

11. Muhammad Shamnad, Kerala

14-year-old Muhammad Shamnad showed outstanding courage when he risked his life to save a little girl from drowning in a pond. He received the General National Bravery Award.

12. Mohit Mahendra Dalvi, Maharashtra

14-year-old Mohit saved his 10-year-old neighbour from drowning in Banganga Lake last year. When Krishna Pashtye slipped into the lake, Mohit was the only one of the hundreds of onlookers who had the courage to dive into the lake and save her. He was honoured with General National Bravery Award.

“I knew how to swim and so jumped in confidently. I saw the girl’s leg had stuck in mud in a ditch. I tried to get her leg out and managed to pull her out. When we came out, others rushed and helped us,” said Mohit, an orphan who lives with his paternal aunt.

13. Abhijith K.V, Kerala

15-year-old Abhijith was honoured with the General National Bravery Award for saving his friend from drowning in a 25 feet deep pond.

14. Sarwanand Saha, Chhattisgarh

Sarwanand Saha received the General National Bravery Award for saving a man from drowning in Mahanadi River.

15. Sai Krishna Akhil Kilambi, Telangana

This 15-year-old saved his mother from electrocution. His mother came in contact with a live electric wire at their residence in Agapura when she was washing the floor. Sai Krishna was quick to think on his feet and he instantly rushed forward to turn off the mains supply while making sure that he did not step into the water. He was honoured with the General National Bravery Award.

16. Dishant Mehndiratta, Haryana

On April 4, 2015, Dishant Mehndiratta was at his home in Panchkula, with his mother and younger brother. His father had just left for work when a stranger knocked at the door asking for him. The family invited him in and Dishant’s mother, Archana, called her husband to inform about the visitor. His father couldn’t recognise the man and asked him to come later. This was when the stranger asked if he could use the toilet. And while Archana was leading the way to show him the bathroom, he suddenly took out a knife and put it on her neck. He started threatening the children, asking them to bring out all the cash and valuables. Dishant made a quick plan and fell down on the man’s feet pretending to plead with him. And after a few seconds, he suddenly stood up, grabbed the knife from his hand, and threw it away. The family raised an alarm and got him arrested. Dishant received the General National Bravery Award for this courageous act.

17. Joena Chakraborty, Chhattisgarh

When a man snatched away her father’s mobile phone, 10-year-old Joena Chakraborty started running after him without wasting a single second, and brought the phone back.

“I knew he would head for a narrow alley, so I reached there before him and caught his legs even though people were shouting that he had a knife,” she said .

18. Nilesh Bhil, Maharashtra

Nilesh Bhil from Kothli was awarded the General National Bravery Award for saving a boy from drowning.

19. Beedhovan, Kerala

14-year-old Beedhovan saved a boy from electrocution and was honoured with the General National Bravery Award.

20. Nithin Philip Mathew, Kerala

13-year-old Nithin was honoured for saving his neighbour’s family after their house caught fire in a cylinder blast.

21. Bhimsen, Uttar Pradesh

On November 16 last year, a boat got overturned in Sarayu River. 12-year-old Bhimsen, who was present on his own boat, jumped into the water and saved 14 people from drowning.

22. Angelica Tynsong, Meghalaya

Angelica Tynsong, 13, from Ri Bhoi district, saved her 7-month-old brother when their house caught fire on February 1, 2015. Her brother was sleeping while she was washing clothes, and their parents were not present in the house at the time of the incident.

23. Anandu Dileep, Kerala

14-year-old Anandu Dileep was going to his tuition class with his friends. They were crossing a bridge when his friend slipped and fell into the 10-feet-deep canal. Anandu jumped into the water and rescued him.

24. Maurice Yengkhom, Manipur

Maurice was playing on the terrace with his friend who suddenly got an electric shock. Had it not been for Maurice’s presence of mind, his friend would have lost his life. The 14-year-old picked up a cane chair and started hitting him till he was free.

25. Vaibhav Ramesh Ghangare, Maharashtra

Vaibhav Ramesh Ghangare from Wardha also received the General National Bravery Award. He saved a 6-year-old child from drowning.

All pictures: Twitter

Like this story or have something to share write to us: [email protected] , or connect with us on facebook and twitter (@thebetterindia) ..

If you found our stories insightful, informative, or even just enjoyable, we invite you to consider making a voluntary payment to support the work we do at The Better India. Your contribution helps us continue producing quality content that educates, inspires, and drives positive change.

Choose one of the payment options below for your contribution-

By paying for the stories you value, you directly contribute to sustaining our efforts focused on making a difference in the world. Together, let’s ensure that impactful stories continue to be told and shared, enriching lives and communities alike.

Thank you for your support. Here are some frequently asked questions you might find helpful to know why you are contributing?

Support the biggest positivity movement section image

Sounds Interesting? Share it now!

This story made me

Tell Us More

#Gukesh has made history by becoming the youngest player ever to win the FIDE Candidates Tournament. image

Get positive stories daily on email
Join our community of positive ambassadors
Become a part of the positive movement

शोध स्वतःपासून स्वतःपर्यंत

भाऊबीज वर मराठी निबंधBhaubeej Essay In Marathi

भाऊबीज वर मराठी निबंध bhaubeej Essay in Marathi भाऊबीज चा दिवाळीचा एक महत्त्वाचा भारतीय सण असून भाऊबीज दिवाळी मधील एक अनन्यसाधारण बहिण भाऊ रक्त प्रेम सादर करण्याचा बहिणीने भावाला ओढण्याचा बहीण आणि भावाचे प्रेम सादर करण्याचा स्वभाव कसा असतो.

आणि असं आपल्या प्रचंड मोठ्या प्रमाणावर ती भारतामध्ये सादर केला जातो भारत दिवाळी भारतात खूप मोठा भारतीय सण असून या वरती दिवाळीचे चार दिवस झाले त्यामध्ये मोठ्या प्रमाणावर ती संस्कृतमध्ये साजरा केला जातो.

भाऊबिज वर मराठी माहिती

भाऊ बीज दिवाळीमध्ये साजरा केला जाणारा सण आहे आणि हा मोठ्या प्रमाणावर ती सण साजरा केला जातो दिवाळीचा अनन्यसाधारण समजून भारतीय सण म्हणून दिवाळी साजरी केली जातात.

दिवाळी मधील उपसा बहिण भावाचे प्रेम व्यक्त करण्याचा दिवस असतो बहिणीने भावाला ओवाळण्यासाठी वस्तू व भावाने बहिणीला एक प्रकारचा गिफ्ट देण्याचा सण असतो त्यामुळे आद्रक प्रेमाची भावना या सणांमध्ये दडलेले आहेत या सणाला मोठ्या प्रमाणावर ती प्रेमाचं प्रतीक म्हणून प्रेमाचे प्रतीक दडलेला आहे मोठ्या प्रमाणावर ती प्रेम व्यक्त करण्यासाठी हा सण घेऊन आलेला असतो.

आणि आपल्या भारतीय दिवाळी असा नटलेला असून त्यामध्ये मोठ्या प्रमाणावर प्रेमाचे प्रतिक आहेत. भाऊबीज हिंदू धर्मातील एक मोठ्या प्रमाणावर ते सण असतो हिंदीमध्ये भाऊदुज असे म्हटले जाते मोठ्या प्रमाणावर ती हा सण दिवाळी मध्ये सहाव्या दिवशी साजरा केला जातो.

भाऊबीज हा सण बहीण भाऊ लावण्याचा सण असून मोठ्या प्रमाणावर ती बहीण आणि भावाचे आधारित प्रेम भावना व्यक्त करण्याचा हा दिवस आहे या दिवसाला मोठ्या प्रमाणावर ती अनन्यसाधारण महत्त्व आहे.

बहीण आणि भाऊ कुटे बहिणीच्या घरी जाऊन बहिणीला मोठ्या प्रमाणावर यांचे भेटवस्तू झाल्यानंतर भेटवस्तू देण्यासाठी तसेच बहिणी गोड-धोड पदार्थ केले जातात

आणि त्याच प्रमाणे बहीण भावा विषयी आदर प्रेमाची भावना व्यक्त करण्याचा हा दिवस खुप मोठ्या प्रमाणावर ती आहे आणि याचा एक अत्यंत महत्वाचा भारतीय सण असून यामध्ये बहिण-भावाचा आधार उत्पन्नात आपल्याला दिसून येतं प्रत्येकाच्या जीवनामध्ये भावा एक महत्त्वाचा मानण्यात सण होय.

महत्त्व आपल्या जीवनामध्ये काही संकट आले तर संघटन संरक्षण करण्यासाठी आपल्याला एक प्रेमाचं प्रतीक म्हणून सुद्धा असतो भावाचा कोणताही दिवस साजरा करण्यासाठी भाविकांनी रक्षाबंधन हे दोन मोठे मोठे असतात ते सन साजरा करणं महत्त्वाचं असतं.

असं बरोबर मोठ्या प्रमाणावर ती आपण दिवाळीमध्ये साजरा केलेला असतो आणि असणार खूप आनंदाने साजरा करायचा आहे पण मोठ्या प्रमाणावर ती फक्त प्रेम भावना व्यक्त करण्याचा दिवस म्हणजे आहे.

जेवणाला वेगवेगळ्या कर वरती लिहून ठेवण्यासाठी तसेच वेगवेगळे संकटाला सामोरे जाण्यासाठी जेवणामध्ये मोठ्या प्रमाणावर ती संकटात संकटांना चाहूल देऊन आपले जीवन एक वेगळ्या दिशेने वाटचाल करण्यासाठी तसेच मोठ्या प्रमाणावर ती आपल्या वैयक्तिक जीवनाची वाटचाल घडविण्यासाठी आपण जीवनामध्ये वेगवेगळ्या ठिकाणी पोहोचण्यासाठी भावा हा आपला महत्त्वाचा पाठीराखा असतो.

माझ्या जीवनामध्ये भाऊ माझा भाऊ हा खूप मोठा अनन्यसाधारण आयडी हिरो आहेत आज त्याच्यामुळेच मी माझ्या एक ठेवूनच योग्य ठिकाणी एक मजबूत ठिकाणी वाटचाल चालू आहे भावामुळे माझा जीवनच बदलून गेलेला आहे माझ्या जीवनामध्ये प्रकारचा एक पैश्याचा पाऊस म्हणता.

येईल तितका आर्थिक स्रोत यांनी बघ घडवण्यासाठी पाहुणे माझ्यासाठी मोठे मोठे आर्थिक मदत देण्याचे स्रोत असतो स्रोत बळकट करून देण्याचा पर्याय माझ्याकडे आणून ठेवलेला आहे एका जेवण एक स्त्रोत माझ्यासाठी बळकट करून ठेवून तो माझ्यासाठी एक महत्त्वाचा एक अनन्यसाधारण महत्त्वाचा व्यक्ती मानला गेलेला.

Bravery: Making The Impossible Possible

Categories: Bravery

About this sample

Words: 920 |

Published: Oct 2, 2020

Words: 920 | Pages: 2 | 5 min read

Cite this Essay

Let us write you an essay from scratch

450+ experts on 30 subjects ready to help
Custom essay delivered in as few as 3 hours

Get high-quality help

Dr. Heisenberg

Verified writer

Expert in: Life

+ 120 experts online

By clicking “Check Writers’ Offers”, you agree to our terms of service and privacy policy . We’ll occasionally send you promo and account related email

No need to pay just yet!

Related Essays

2 pages / 822 words

2 pages / 1030 words

4 pages / 1963 words

2 pages / 984 words

Remember! This is just a sample.

You can get your custom paper by one of our expert writers.

121 writers online

Bravery: Making The Impossible Possible Essay

Still can’t find what you need?

Browse our vast selection of original essay samples, each expertly formatted and styled

Related Essays on Bravery

Thomas, Angie. The Hate U Give. Balzer + Bray, 2017.

In conclusion, bravery encompasses more than just acts of heroism in the face of danger. It extends to acts of vulnerability, taking risks, and pursuing personal growth. By expanding our understanding of bravery, we can [...]

Beowulf is a timeless epic poem that has captivated readers for centuries. Its themes of heroism, bravery, and the struggle between good and evil continue to resonate with audiences today. However, there are differing [...]

Bravery comes in many forms, and it often emerges from the most unexpected places. In the world of literature, film, and real-life stories, we encounter countless examples of individuals who embody courage and resilience. In [...]

What comes to mind when you hear the word, ‘hero’? Now, when most people hear that word, a variety of different images and concepts come to mind. Superman, Optimus Prime, Wolverine; the list goes on. What if I told you there are [...]

At my old school, school had begun over a month ago, when a new girl came. She didn’t know how things worked, because she was home schooled, and no one was really willing to teach her the things that were different. No one [...]

Get Your Personalized Essay in 3 Hours or Less!

We use cookies to personalyze your web-site experience. By continuing we’ll assume you board with our cookie policy .

Instructions Followed To The Letter
Deadlines Met At Every Stage
Unique And Plagiarism Free

10 Lines on National Bravery Award

National Bravery Awards are distributed & constituted by the Government of India & Indian Council for Child Welfare (ICCW). Annually set of some 25 Indian National children from 5-16-year age group (Below than 16 years) are honoured for their “Meritorious Acts of Bravery Against all Odds”. In 1957, This award was introduced & constituted. There are five categories of awards under National Bravery Awards.

Ten Lines on National Bravery Award

1) On 2 nd October 1957 while watching a performance at the Red Fort India’s 1 st PM Pt. J.L. Nehru confronted a rescue action by 14-year-old Scout.

2) Harish Chandra Mehra, 14-year-old Scout helped several people from the fire break out caused by a short circuit in the tent.

3) He rescued a thousand people by ripping off the tent by his knife, and the whole incident inspired Nehru for the establishment of the National BraveryAward.

4) After a discussion with authorities, Nehru established the National Bravery Award for the appreciation of fearless acts performed by children across the nation.

5) The first National Bravery Award was presented to Harish Chandra on 4th February 1958.

6) In the Memory of “Chopra Children” Sanjay Chopra Award & Geeta Chopra Award was established in, 1978.

7) Geeta Chopra & Sanjay Chopra lost their lives while confronting their kidnappers.

8) Another category of National Bravery Award is Bapu Gaidhani Awards & It was established in 1980.

9) Another category of National Bravery Award is The Bharat Awards & It was established in 1987.

10) Every year on 14 November or in January National Bravery Awards are announced.

1) On the eve of Republic Day, National Bravery Awards are presented by the Prime Minister.

2) After the prize distribution ceremony, President hosts a reception party for introducing the brave faces to the media.

3) These National Bravery Award recipients also take part in the Republic Day Parade at Rajpath, New Delhi.

4) Applications for the National Bravery Awards are applied and sent by the various officials at the local & district level.

5) Last date for National Bravery Awards application submission is 30, September.

6) There is a committee constituted by the ICCW for selecting the Awardees of National Bravery Awards.

7) Representatives from government & non-government organizations are the members of the National Bravery Awards selection committee.

8) First National Bravery Award was addressed to Sowmith for saving a child from drowning.

9) Every year various applicants sent their applications for selection in the specified category of National Bravery Award.

10) Sadly, there are various children honoured posthumously by National Bravery Awards.

National Bravery Awards were established for recognizing and appreciating the brave efforts made by the all young Indian National children who saved several lives by their fearless and smart efforts, without thinking about the consequences, these young souls fearlessly rescued thousands of lives.

Some of the Brave child warriors even lost their lives while saving other lives. Some of us still facing fear over various natural & man-made calamities, but there are dozens of children who not only act wisely but they also take risk of their lives for others, so this kind of act should be saluted and honoured by a lifetime recognition.

10 lines on mahatma gandhi, 10 lines on patriotism, 10 lines on nationalism, 10 lines on national flag of india, 10 lines on importance of national flag, 10 lines on importance of national festivals of india, 10 lines on national festivals of india, 10 lines on national festivals celebration, 10 lines on a.p.j. abdul kalam, leave a comment cancel reply.

Your email address will not be published. Required fields are marked *

English Marathi Dictionary | इंग्रजी मराठी शब्दकोश

The keyboard uses the ISCII layout developed by the Government of India. It is also used in Windows, Apple and other systems. There is a base layout, and an alternative layout when the Shift key is pressed. If you have any questions about it, please contact us.

Pronunciation
Word Network
Conjugation
Inflections

Description

More matches
Word Finder

bravery - Meaning in Marathi

बहादुरी (fem)

bravery Word Forms & Inflections

Definitions and meaning of bravery in english, bravery noun.

braveness , courage , courageousness
fearlessness

निर्भयता, ... Subscribe

Synonyms of bravery

Courage is the choice and willingness to confront agony, pain, danger, uncertainty, or intimidation. Valor is courage or bravery, especially in battle.

More matches for bravery

What is another word for bravery ?

Sentences with the word bravery

Words that rhyme with bravery

English Marathi Translator

Words starting with

What is bravery meaning in marathi.

Other languages: bravery meaning in Hindi

Tags for the entry "bravery"

What is bravery meaning in Marathi, bravery translation in Marathi, bravery definition, pronunciations and examples of bravery in Marathi.

SHABDKOSH Apps

Ad-free experience & much more

Difference between I and Me

Must read books by Ruskin Bond

Using plural forms to show respect in Hindi

Our Apps are nice too!

Dictionary. Translation. Vocabulary. Games. Quotes. Forums. Lists. And more...

Vocabulary & Quizzes

Try our vocabulary lists and quizzes.

Vocabulary Lists

We provide a facility to save words in lists.

Basic Word Lists

Custom word lists.

You can create your own lists to words based on topics.

Login/Register

To manage lists, a member account is necessary.

Share with friends

Social sign-in.

Translation

If you want to access full services of shabdkosh.com

Please help Us by disabling your ad blockers.

or try our SHABDKOSH Premium for ads free experience.

Steps to disable Ads Blockers.

Click on ad blocker extension icon from browser's toolbar.
Choose the option that disables or pauses Ad blocker on this page.
Refresh the page.

Spelling Bee

Hear the words in multiple accents and then enter the spelling. The games gets challenging as you succeed and gets easier if you find the words not so easy.

The game will show the clue or a hint to describe the word which you have to guess. It’s our way of making the classic hangman game!

Antonym Match

Choose the right opposite word from a choice of four possible words. We have thousand of antonym words to play!

Language Resources

Get our apps, keep in touch.

Liked Words

Shabdkosh Premium

Try SHABDKOSH Premium and get

Ad free experience.
No limit on translation.
Bilingual synonyms translations.
Access to all Vocabulary Lists and Quizzes.
Copy meanings.

Already a Premium user?

Essay on Bravery

Students are often asked to write an essay on Bravery in their schools and colleges. And if you’re also looking for the same, we have created 100-word, 250-word, and 500-word essays on the topic.

Let’s take a look…

100 Words Essay on Bravery

What is bravery.

Bravery is the quality of being strong in the face of danger or pain. It’s not about not feeling scared; it’s about doing what’s right even when you are scared. Brave people stand up for themselves and others, even when it’s hard.

Bravery in Everyday Life

You don’t need to be a superhero to be brave. Standing up to a bully, trying new things, or asking for help can all be acts of bravery. It’s about being bold and facing your fears, no matter how big or small they are.

Bravery and Fear

Being brave doesn’t mean you have no fear. In fact, fear is normal. Bravery is choosing to act even when you’re afraid. It’s about overcoming fear to do what you believe is right.

Examples of Bravery

History is full of brave people like Martin Luther King Jr. and Rosa Parks. They fought for what’s fair and just, even when it was dangerous. Their courage changed the world for the better.

Encouraging Bravery

We can all encourage bravery in ourselves and others. Praising brave actions, supporting friends, and facing our own challenges help us grow braver each day. Bravery is like a muscle; the more you use it, the stronger it gets.

Also check:

Paragraph on Bravery
Speech on Bravery

250 Words Essay on Bravery

Understanding bravery.

Bravery is the courage to face fear, pain, or danger. It’s when someone does something even though they are scared. Imagine standing up in front of your class to give a speech even if you are shaking a little. That’s being brave.

Types of Bravery

There are many kinds of bravery. It can be a firefighter saving people from a burning building or a child trying to ride a bike for the first time. Bravery doesn’t always mean fighting big battles; sometimes, it’s about small steps, like asking a question in class when you’re nervous.

You don’t need to be a superhero to be brave. Every day, we see bravery around us. It could be a friend standing up for another friend who is being picked on. Or it might be trying a new food for the first time even if you’re not sure you’ll like it.

Why Bravery Is Important

Being brave helps us grow. It lets us learn new things and become stronger. When you are brave, you can help others feel safe and also inspire them to be brave too. Think of a time someone’s courage made you want to be brave as well.

Bravery is a powerful thing that everyone has inside them. It’s not just for heroes in stories; it’s for everyone, every day. Remember, being brave doesn’t mean you’re not scared; it means you do the right thing even when you are scared.

500 Words Essay on Bravery

Bravery is the quality of being strong in the face of fear or danger. It is not about not feeling scared; it is about what you do even when you are scared. Bravery can be found in everyday actions as well as in big, heroic deeds. It’s like when you stand up in class to answer a question, even though you’re afraid others might laugh. Or when firefighters rush into burning buildings to save people. Both are acts of bravery.

Bravery in History

Throughout history, there have been many stories of brave people. These stories tell us about men and women who did things that were hard or dangerous. For example, Rosa Parks was a brave woman who refused to give up her seat on a bus because she believed in equal rights. Her courage helped start a big change in how laws treated African Americans. History books are full of such tales, showing us that bravery can lead to great changes.

Small Acts of Bravery

Bravery isn’t only about big moments. It’s also in the small choices we make every day. Imagine a child who stands up to a bully to protect a friend or someone who tells the truth even when it’s easier to tell a lie. These small acts of bravery are important. They show that being brave doesn’t always mean doing something that gets you in the news. It can be as simple as doing the right thing when it’s hard.

It’s normal to feel fear. Everyone does. What makes someone brave is how they deal with that fear. Do they run away, or do they face the problem? A brave person might feel scared but chooses to act anyway. They might stand up for what is right or try something new even though they are afraid of failing. This doesn’t mean they are not afraid; it means they are stronger than their fear.

Every day, we have chances to be brave. It could be trying a new food, making a new friend, or asking for help when we need it. These things might seem small, but they take courage. When we practice being brave in little ways, it gets easier to be brave when big challenges come our way.

The Importance of Bravery

Being brave is important because it helps us grow. When we face our fears and try new things, we learn a lot about who we are. We also learn that we can do more than we thought possible. Bravery can help us stand up for what we believe in and make the world a better place. It’s not just about being a hero; it’s about being a good person.

In conclusion, bravery is a powerful quality that everyone can show. It’s not about never feeling scared; it’s about what you do when you’re scared. From history to everyday life, acts of bravery big and small have shaped the world and made it better. Bravery is about facing fear and choosing to act with courage, and it’s something we can all practice every day.

That’s it! I hope the essay helped you.

If you’re looking for more, here are essays on other interesting topics:

Essay on Branding
Essay on Brain Power
Essay on Boy And Girl Equality

Apart from these, you can look at all the essays by clicking here .

Happy studying!

English Essay on “Bravery” Full-Length Essay, Paragraph, Speech for Class 6, 7, 8, 9, 10, 12 Exam.

Before considering real bravery it will be well to distinguish it from false bravery. One kind of false bravery arises from ignorance of the danger. If an infant should play with a cobra, it would be absolutely free from fear, and would do what brave men would fear to do; but we ought not to call it brave, for it has no appreciation of the danger. Yet such fearlessness is often mistaken for real bravery. If they want of recognition of danger is due to intoxication, the quality displayed is sometimes called Dutch courage, because the drink that was served out to troops before an attack was usually Dutch rum. Another spurious form of courage is actually due to fear, as when a soldier stands his ground in a battle because he fears the punishment which will be inflicted on him if he runs away. In such cases, the stronger fear overcomes the weaker fear, and surely the man who is actuated by any kind of fear cannot be said to be displaying bravery.

We now pass on to the consideration of true courage. The simplest form of courage is constitutional courage, which shows itself in the absence of trembling and of other signs of fear in the face of great danger. When Louis XVI was being led to execution, he is said to have exclaimed, “Am I afraid? Feel my pulse.” His steady pulse, when he was on the point of dying a terrible death, showed that he was physically brave. One of the most striking instances of constitutional bravery to be found in history is Nelson. In his childhood on one occasion, he happened to have lost himself, to the great alarm of his parents. On his being found, when wonder was expressed that fear had not driven him home, he replied: “Fear; I never saw fear. What is it?” All through his life, he showed himself absolutely insensible to fear. His spirits rose in the hour of danger, and, when the enemy’s cannonballs were flying round his head, he was perfectly cool and collected.

It is, however, possible for a man to be constitutionally timid and nevertheless to be brave. Indeed, the bravery of a man who, by determined resolution, raises superior to his fears is perhaps the highest kind of courage. Such was the courage of Turenne, one of the greatest French generals. Once when he was going into battle, he felt himself trembling all over. But instead of yielding to his physical fears, he exclaimed to his body, “What! are you trembling now? Just wait and see what you will have to go through presently.”

The excess of courage is condemned as foolhardiness. A man is foolhardy who, for some trifling object, runs into great danger. When a sailor jumps out of an express train to recover his hat, or smokes his pipes over a packet of explosives instead of being praised for his carelessness of danger, he is rightly blamed for foolishly risking his life.

What is the first thing that comes to mind when the word bravery is said? For most people, a war hero or a superhero comes into their minds. Probably every language has a word for bravery, but there is only one true meaning. The word bravery is “showing a brave spirit or courage” when tough times are thrust upon or happen to them.

Bravery is not only what people do, but also how they do it. The concept is also “showiness, splendor, and magnificence”. Bravery may be shown in different ways: a person may jump from a plane or walk on fire to show. that he/she is truly brave. Then again, sometimes bravery is something that a person has inside him or her and is never shown as an action at all.

For thousands of years, people have used words that describe the concept of bravery. The history, or etymology, of the English word bravery, is as follows.

The word originated in Latin as barbarous. The Romans who spoke Latin were warriors so it is logical they would have a word that talked about their courageous actions. The Vulgar Latin, which was spoken Latin, was transformed by Middle French in the Middle Ages as well as by Middle English. This form of English.was what was spoken in the 12th to 15th century. From Middle English evolved the English we speak today and with it, the word bravery.

Throughout history, people have talked about the concept of bravery in many ways. The Greek writer and philosopher Euripides said, “The man who knows when not to act is wise. To my mind, bravery is forethought”. In the Middle Ages, George II of England said that “bravery never goes out of fashion”. Later, Francois de la Rochefoucauld said, “True bravery is shown by performing without witness what one might be capable of showing all the world”. Bravery has seemed to be an important concept or action throughout history.

When Francois de la Rockefou could speak about bravery, he pointed out an important feature of the virtue’s true meaning. Then he made the distinction between people’s private actions versus their public ones, he made it clear that people who do good deeds only to get rich or famous are not practicing bravery.

True bravery is helping people or animals simply because their actions benefit mankind. It seems that we often misunderstand this aspect of bravery and make the wrong people famous while forgetting about others who show bravery throughout their lives.

The one person that, for me, most represents bravery in this century is Martin Luther King, Jr. Mr. King was born in Atlanta, Georgia when black men and white men did not mix. When he died, these two races were a little closer to peace. This was due primarily because of the great influence that Martin Luther King, Jr. had in the United States. He got on the bandwagon of the civil rights movement with the Montgomery Bus Boycott.

He kept leading the movement after his house Was bombed. That was bravery because he put his life on the like to make all American black people’s lives better. In 1963 he arid many other protesters in Birmingham, Alabama, were met by police with dogs and high-pressure water hoses. This event was shown on television. His resistance in Alabama was brave because when the police came, he and the others did not back down but rather stood up for their beliefs.

Absolute-Study

Hindi Essay, English Essay, Punjabi Essay, Biography, General Knowledge, Ielts Essay, Social Issues Essay, Letter Writing in Hindi, English and Punjabi, Moral Stories in Hindi, English and Punjabi.

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

Share full article

Supported by

Congressional Memo

Johnson, Like Pence, Draws Praise for Defying His Party and Doing His Job

In the Republican Party of 2024, styled in the image of former President Donald J. Trump, a norm-preserving, consensus-driven act — even a basic one — can be a career-ending offense.

Speaker Mike Johnson, carrying papers, looks to his right as reporters and officials surround him in a Capitol hallway.

By Annie Karni

Reporting from the Capitol

The accolades directed at Speaker Mike Johnson in recent days for finally defying the right wing of his party and allowing an aid bill for Ukraine to move through the House might have seemed a tad excessive.

After all, a speaker’s entire job is to move legislation through the House, and as Saturday’s vote to pass the bill demonstrated, the Ukraine measure had overwhelming support. But Mr. Johnson’s feat was not so different from that of another embattled Republican who faced a difficult choice under immense pressure from hard-right Republicans and was saluted as a hero for simply doing his job: former Vice President Mike Pence.

When Mr. Pence refused former President Donald J. Trump’s demands that he overturn the 2020 election results as he presided over the electoral vote count by Congress on Jan. 6, 2021 — even as an angry mob with baseball bats and pepper spray invaded the Capitol and chanted “hang Mike Pence” — the normally unremarkable act of performing the duties in a vice president’s job description was hailed as courageous.

Mr. Pence and now Mr. Johnson represent the most high-profile examples of a stark political reality: In today’s Republican Party, subsumed by Mr. Trump, taking the norm-preserving, consensus-driven path can spell the end of your political career.

Mr. Johnson and Mr. Pence, both mild-mannered, extremely conservative evangelical Christians who have put their faith at the center of their politics, occupy a similar space in their party. They have both gone through contortions to accommodate Mr. Trump and the forces he unleashed in their party, which in turn have ultimately come after them. Mr. Pence spent four years dutifully serving the former president and defending all of his words and actions. Mr. Johnson, a Louisiana Republican, played a lead role in trying to overturn the election results on Mr. Trump’s behalf.

But in two critical moments, when facing intense, sometimes violent, pressure from within their party, they both chose a more difficult path.

Mr. Johnson is facing a growing movement on his right flank to oust him from his job. Even after Mr. Johnson stood by Mr. Trump’s side at Mar-a-Lago and appeared to have his support, top surrogates for the former president including his son Donald Trump Jr. and one of the leading contenders for vice president, Senator J.D. Vance of Ohio, have been upbraiding him for the decision to move ahead with the security package.

“He’s not met the moment, and Mike Johnson must go just like Kevin McCarthy,” Stephen K. Bannon, the former Trump adviser and host of the influential right-wing War Room podcast, said Friday at a conservative retreat in Florida, referring to Mr. Johnson’s predecessor as speaker.

Because of his hard break with Mr. Trump, Mr. Pence’s short-lived presidential campaign struggled to raise money and never gained traction in the polls that were dominated from the start by the former president.

On social media this week, Mr. Pence urged Democrats and Republicans alike to “rally around Speaker Johnson.” Unsurprisingly, his post was besieged by commenters calling both Republicans “traitors”; one said it was an example of a “Judas supporting another Judas.”

Mr. Pence has been offering Mr. Johnson private encouragement in recent weeks, as he faced growing discontent from the far right.

“I think they’re both courageous,” said Marc Short, the former chief of staff to Mr. Pence, arguing that their Christian faith helps to ground both men in difficult moments.

Sarah Longwell, a prominent anti-Trump Republican political strategist, said it was notable when Republicans in Washington “do the right thing, and they do deserve credit for bucking the forces in their own party.” She added that “there still needs to be a robust apparatus for encouraging people to do the right thing and maintaining that expectation.”

On the House floor on Saturday morning, some members tried to do just that. Representative Mario Diaz-Balart, Republican of Florida, praised Mr. Johnson’s “fortitude” in moving ahead even “in the face of daunting obstacles.” He called the simple move to put on the House floor a security package with broad, bipartisan support a “testament to his character.” On Friday, a group of about 70 former members of Congress, foreign affairs experts and other advocates for Ukraine aid sent a letter to Mr. Johnson in support of his efforts.

“We are grateful for your courageous leadership,” the group, led by the Ukraine Freedom Project, wrote. “Your call for America to re-emerge as the country that defends freedom and confronts tyranny is a clarion one for our time.”

Even Volodymyr Zelensky, the president of Ukraine, singled out Mr. Johnson for praise minutes after the bill passed. “I am grateful to the United States House of Representatives, both parties, and personally Speaker Mike Johnson for the decision that keeps history on the right track,” he wrote on social media.

Not everyone was eager to pile on the kudos.

“I’m so glad Republicans finally realize the gravity of the situation and the urgency with which we must act,” Representative Jim McGovern of Massachusetts, the top Democrat on the Rules Committee, said on Friday as the House was about to take a vote to clear the way for the bill. “But you don’t get an award around here for doing your damn job.”

At a news conference later that day, Representative Hakeem Jeffries of New York, the minority leader, resisted offering Mr. Johnson any credit, even as he was pressed over and over to assess the speaker’s performance and to weigh in on whether Democrats would help to save his speakership.

“As much as I would like to think the American people care about what I may have to say about the job performance of any of my colleagues, I don’t believe that is the case,” Mr. Jeffries said. “What the American people care about right now is meeting their needs in a very dangerous world of standing by our democratic allies. That will be the ultimate test by which Speaker Johnson, myself, and all of our colleagues in the House on both sides of the aisle will be judged.” On the House floor on Saturday, he said that along with Democrats and President Biden, “traditional conservatives led by Speaker Mike Johnson have risen to the occasion.”

Alyssa Farah Griffin, a former top aide in the Trump administration, was lukewarm, at best, in her praise for Mr. Johnson, who she noted had dithered for months before moving ahead on Ukraine aid, even though it was clear there was a broad consensus that the aid was critical.

“It’s remarkable that this is being viewed as a brave or heroic move — simply putting a bill on the House floor for a vote that has bipartisan support to pass,” she said. “In the period of time that Johnson waffled over whether to even allow a vote on it or not, Ukraine lost ground and Ukrainians were killed by Russians.”

Last week, Mr. Johnson told reporters in the Capitol that “history judges us for what we do,” adding that “I could make a selfish decision and do something that’s different, but I’m doing here what I believe to be the right thing.”

Even after his impassioned comments, he hesitated before releasing the text of the bills, prompting Democrats to worry that his indecision and desire to appeal to the far right would again win out.

On Saturday, some of them offered a verbal shrug at Mr. Johnson’s plight, arguing it was the brutal reality of what he signed up for when he threw his hat in the ring for the thankless job of Republican speaker.

“He didn’t volunteer for an easy job,” said Representative Steny H. Hoyer, Democrat of Maryland. “And he knew exactly the context in which he was going.”

Carl Hulse contributed reporting.

Annie Karni is a congressional correspondent for The Times. She writes features and profiles, with a recent focus on House Republican leadership. More about Annie Karni

COMMENTS

100+ मराठी विषयावरील निबंध
मराठी निबंध यादी | marathi essay topics. माझी आई निबंध मराठी. माझे बाबा / वडील. माझी शाळा निबंध मराठी. माझी सहल मराठी निबंध. माझी आजी निबंध. माझे ...
सर्व निबंधांची यादी
माझी ताई मराठी निबंध My sister essay in marathi माझा प्रिय मित्र मराठी निबंध , 3 निबंध My best friend essay in marathi
स्वातंत्र्यवीर सावरकर निबंध मराठी Swatantryaveer Savarkar Essay in Marathi
Swatantryaveer Savarkar Essay in Marathi - Essay on Veer Savarkar in Marathi स्वातंत्र्यवीर सावरकर निबंध ...
निबंध कसा लिहावा
निबंध कसा लिहावा. Essay Writing in Marathi. आपल्याला मराठीचा वार्षिक पेपर म्हटला कि निबंध लिहणे अनिवार्यच राहते मग त्या मध्ये आपल्याला कोणत्या पण ...
15 Shivaji Maharaj Stories In Marathi
15 Shivaji Maharaj Stories In Marathi | शिवाजी महाराज कथा | Shivaji Maharaj Goshti. छत्रपती शिवाजी महाराज हे खूपच महान मराठा शासक होते व त्यांनी आपल्या जीवनात खूप लढाया लढल्या आणि विजय हासील ...
निबंध लेखन मराठी
आजच्या या लेखात आपण निबंध लेखन मराठी (essay writing in marathi) ही मराठी जाणून घेतली. तुम्हाला ही माहिती कशी वाटली हे कॉमेंट मध्ये नक्की सांगा.
भाऊबीज वर मराठी निबंध Essay On Bhaubeej In Marathi
भाऊबीज वर मराठी निबंध Essay on BhauBeej in Marathi (100 शब्दात) भाऊबीज, ज्याला भाई दूज असेही म्हणतात, हा एक प्रमुख हिंदू सण आहे जो दिवाळीच्या पाचव्या ...
छत्रपती शिवाजी महाराज वर मराठी निबंध Essay On Shivaji Maharaj In Marathi
छत्रपती शिवाजी महाराज वर मराठी निबंध Essay on Shivaji Maharaj in Marathi (200 शब्दात). शिवाजी महाराज, ज्यांना छत्रपती शिवाजी महाराज म्हणूनही ओळखले जाते.
महाराष्ट्राची संस्कृती वर मराठी निबंध Culture Of Maharashtra Essay In
महाराष्ट्राची संस्कृती वर मराठी निबंध Culture Of Maharashtra Essay In Marathi (300 ...
Essay Writing In Marathi In 2020 Easy Method For Exams
Essay Writing In Marathi In 2020 Easy Method For Exams. Essay Writing In Marathi Is Called As Nibandhlekhan (निबंध लेखन). I Have Given Video On How to Write Marathi essay Bellow. Marathi Letter Writing. MPSC Book LIst By Topper. Essay Writing In Marathi Is Impoertant tOpic For Competative Aspirent Student As Well As School ...
Essay On Shivaji Maharaj in English for Students: 100, 200 ...
100 Words Essay on Shivaji Maharaj. On 19 February 1627, Shivaji Maharaj was born in a Maratha family at Shivnari Fort, Maharashtra. His steadfastness, bravery, and dominance served as examples for all who came after him. His courage knew no limits. He was a combatant who fought against injustice to promote the welfare of the populace.
सावित्रीबाई फुले मराठी निबंध माहिती
सावित्रीबाई फुले मराठी निबंध माहिती | Savitribai Phule speech essay in Marathi ...
Bravery Award 2022: जळगावच्या 6 वर्षीय शिवांगी काळेचा राष्ट्रीय शौर्य
Bravery Award 2022: राष्ट्रीय बाल पुरस्कार प्राप्त शिवांगी हिची वीरता श्रेणीतून निवड ...
Stories of 25 Children Who Received the National Bravery Award
He received the General National Bravery Award. 11. Muhammad Shamnad, Kerala. 14-year-old Muhammad Shamnad showed outstanding courage when he risked his life to save a little girl from drowning in a pond. He received the General National Bravery Award. 12. Mohit Mahendra Dalvi, Maharashtra.
भारतीय संस्कृती " वर मराठी निबंध Indian Culture Essay In Marathi
March 11, 2024by Marathi Mol. Indian Culture Essay In Marathi समृद्ध संस्कृतीची भूमी जिथे भारतात अनेक धार्मिक संस्कृतीचे लोक आहेत. आपली संस्कृती म्हणजे आपण पाळत ...
भाऊबीज वर मराठी निबंधBhaubeej Essay In Marathi
भाऊबीज वर मराठी निबंधBhaubeej Essay In Marathi. भाऊबीज वर मराठी निबंध bhaubeej Essay in Marathi भाऊबीज चा दिवाळीचा एक महत्त्वाचा भारतीय सण असून भाऊबीज दिवाळी मधील ...
Bravery: Making The Impossible Possible
Bravery: Making The Impossible Possible. "Remember that bravery is not the lack of fear but the ability to move forward in spite of fear", is a beautiful and delicate quote that perfectly displays the contents of beauty, while leaving a gap to presume the importance of it. By definition, bravery is the quality or state of having or showing ...
10 Lines on National Bravery Award
Ten Lines on National Bravery Award Set 1. 1) On 2 nd October 1957 while watching a performance at the Red Fort India's 1 st PM Pt. J.L. Nehru confronted a rescue action by 14-year-old Scout.. 2) Harish Chandra Mehra, 14-year-old Scout helped several people from the fire break out caused by a short circuit in the tent.
नदीचे महत्व मराठी निबंध, Essay On River in Marathi
नदीचे महत्व मराठी निबंध, Essay On River in Marathi नद्या मानवी जीवनाचा महत्वाचा भाग आहेत ज्या आपल्या जीवनासाठी मूलभूत गरज असलेले पाणी देतात.
मुलांची बहादुरी
मुलांची बहादुरी | Children's Bravery | Marathi Goshti | मराठी गोष्टी | Marathi Story | Goshti | Moral Stories | कथा | Bedtime Stories#Holi # ...
bravery meaning in Marathi
What is bravery meaning in Marathi? The word or phrase bravery refers to a quality of spirit that enables you to face danger or pain without showing fear, or feeling no fear. See bravery meaning in Marathi, bravery definition, translation and meaning of bravery in Marathi. Find bravery similar words, bravery synonyms. Learn and practice the ...
100 Words Essay on Bravery
Speech on Bravery; 250 Words Essay on Bravery Understanding Bravery. Bravery is the courage to face fear, pain, or danger. It's when someone does something even though they are scared. Imagine standing up in front of your class to give a speech even if you are shaking a little. That's being brave. Types of Bravery. There are many kinds of ...
English Essay on "Bravery" Full-Length Essay, Paragraph, Speech for
Essay # 1. Before considering real bravery it will be well to distinguish it from false bravery. One kind of false bravery arises from ignorance of the danger. If an infant should play with a cobra, it would be absolutely free from fear, and would do what brave men would fear to do; but we ought not to call it brave, for it has no appreciation ...
Mike Johnson, Like Pence, Does What Passes for Brave in Today's GOP
Johnson, a Louisiana Republican, played a lead role in trying to overturn the election results on Mr. Trump's behalf. Vice President Mike Pence refused to accede to President Donald J. Trump's ...